سرمایه‌ی اجتماعی و مولفه‌ی‌‌های آن در سیره و کلام علوی
سرمایه‌ی اجتماعی و مولفه‌ی‌‌های آن در سیره و کلام علوی
سال 1392
پدیدآور: مهدی اسدی قفری
استاد راهنما: محمد رضا ضمیری
استاد مشاور: حسن خیری
دانشکده علوم حدیث
چکیده:
در چند دهه‌ی اخیر در کنار انواع مختلف سرمایه مانند سرمایه‌ی انسانی و اقتصادی، گونه‌ای دیگر از سرمایه به عنوان سرمایه‌ی اجتماعی مورد بهره‌برداری قرار گرفته است سرمایه‌ی اجتماعی یک مفهوم بین رشته‌ای است که خیلی سریع مورد توجّه بسیاری از پژوهشگران علوم انسانی و به ویژه جامعه‌شناسی و اقتصاد قرار گرفت. اهمیت سرمایه اجتماعی به حدّی است که در کنار سایر اشکال سرمایه به عنوان یکی از شروط لازم برای پیشرفت و توسعه جوامع به حساب می‌آید. سرمایه‌ی اجتماعی را می‌توان ذخیره‌ای از حس اعتماد، همکاری و مشارکت در بین افراد یک گروه یا جامعه دانست که مناسبات اجتماعی و اقتصادی آنان را تسهیل می‌کند و موجب تحقق اهداف اعضاء و جامعه می‌گردد. دین مبین اسلام با در اختیار داشتن تعالیم اعتقادی، مناسکی و اخلاقی از یک سو و ترویج و اهتمام به آنها از سوی دیگر، دارای ظرفیتهای زیادی برای تولید، انباشت وتقویت سرمایه‌ی اجتماعی در جوامع مسلمان است. پس لازم است برای کاراتر شدن و بومی ساختن مفهوم غربی سرمایه‌ی اجتماعی آموزه های اسلامی بررسی و بازنگری شوند . از این رو در این نوشتار براساس مطالعات کتابخانه‌ای و اسنادی و با بهره گیری از مدل ( CRS) (شناختی، ارتباطی، ساختاری) به بررسی جایگاه سرمایه‌ی اجتماعی و مولفه‌های آن در سیره و گفتار حضرت علی (ع) پرداخته شده است. در پژوهش حاضر ابتدا در فصل کلیات، تعریف، عناصر،کارکردها و مولفه‌های سرمایه‌ی اجتماعی بررسی گردیده و سپس جایگاه و اصول حاکم بر این سرمایه از منظر حضرت علی (ع) بررسی شده و در فصول بعدی به ترتیب و به اختصار مولفه‌های ساختاری، ارتباطی و شناختی سرمایه‌ی اجتماعی در سیره و گفتار امیر المومنین (ع) گردآوری شده است.با این بررسی مشخص می‌گردد آموزه‌های علوی سرشار از مولفه‌های تولید و تقوّیت سرمایه‌ی اجتماعی است که لازم است سیاستگذاران جامعه برای فرهنگ‌سازی و نهادینه کردن آنها در سطح خرد و کلان جامعه تلاش‌کنند.