تحلیل عناصر قدرت نظامی در سیره علوی
تحلیل عناصر قدرت نظامی در سیره علوی
سال 1398
پدیدآور: سعید رهنمود
استاد راهنما: اصغر افتخاری
استاد مشاور: حسن مجیدی
دانشگاه امام صادق علیه السلام، دانشکده معارف اسلامی و علوم سیاسی
چکیده:
قدرت نظامی در تأمین امنیت و منافع ملی و مقابله با تهدیدات بیگانگان یکی از عوامل مؤثر محسوب می گردد. قرآن، روایات و سیره معصومین هم با تعابیر گوناگون به نقش برجسته این موضوع پرداخته‌اند. با توجه به این که امیرالمؤمنین(ع) در دوران چهارسال و نه ماه حکومتشان با سه جنگ عظیم روبرو بودند، مشخص است که دیدگاه قابل توجهی نسبت به موضوع قدرت نظامی داشته اند و بدون شک مطالعه دیدگاه های ایشان در مسائل حوزه نظامی از اهمیت بسیاری برخوردار است؛ بنابراین سوال اصلی پژوهش حاضر آن است که عناصر قدرت نظامی در سیره علوی چگونه به کار برده شده است؟ هدف از این تحقیق نیز توسعه مطالعات بومی در حوزه نظامی و امنیتی از یک سو و کمک به مدیران این حوزه از سوی دیگر است. با توجه به این که پژوهش حاضر زمینه ای تاریخی دارد، با روش توصیفی و تحلیل تاریخی به انجام رسیده است و برای این منظور ابتدا عناصر قدرت نظامی در دیدگاه صاحب نظران این حوزه بیان شده و در ادامه دیدگاه امیرالمؤمنین علیه السلام به عنوان رویکردی جامع و بومی ارائه شده است. نتایج حاصل شده حکایت از آن دارد که امیرالمؤمنین(ع) با ترکیب عناصر مادی و غیر مادی قدرت نظامی به بهترین نحو ممکن به مدیریت عرصه جنگ پرداختند. بنابراین در سیره علوی به خدمت گرفتن قدرت نظامی به منظور مقابله با تهدیدات بیگانگان صورت می‌گیرد و تولید آن از طریق به کارگیری عناصر مادی و غیر مادی ویژه به دست می‌آید. عناصر مادی قدرت نظامی شامل هزینه های دفاعی، تجهیزات، لجستیک و کمیت نیروی نظامی و عناصر غیر مادی آن سازماندهی نیروها، بسیج نیروها، سیاست امنیتی- دفاعی و روحیه بخشی می باشد