خبر و اطلاعیه

گزارش سخنرانی «معناشناسی نحوی خطبه‌ی شقشقیه در نهج‌البلاغه»

علت شهرت این خطبه به شقشقیه به سبب فراز پایانی آن است، زیرا امام (ع) در حال ایراد خطبه بود که مردی از حاضران از وی سؤالاتی را پرسید و امام (ع) پس از پاسخ آن مرد خطبه را ادامه نداد «ابن عباس» از وی خواست که خطبه را ادامه دهد و امیرالمومنین (ع) در پاسخ به «ابن عباس» فرمود: «تلک شقشقة هدرت ثم قرت» (ای پسر عباس این آتش درونی بود که زبانه کشید و سپس فروکش کرد) بر این اساس خطبه‌ی شقشقیه به تعبیر خود امام علی (ع) زبانه کشیدن آتش درون دل است.

ادامه مطلب

گزارش دیدار اعضای هیأت علمی ورودی ۹۸ و ۹۹ با هیأت رئیسه‌ی پژوهشگاه

دکتر قبادی، رئیس پژوهشگاه، اعضای جدید هیأت علمی پژوهشگاه را، آرامش خاطر خود برای حفظ اصالت روحیه‌ی علمی و سرزندگی پژوهشگاه به‌ویژه بعد از بازنشستگی استادان‌ برجسته و به‌نامی هم‌چون استاد پورنامداریان و استاد عاصی و ... برشمرد. دکتر قبادی به همه‌ی اعضای جلسه و متناسب با شأن و بالندگی آنها دو بیت از شاهنامه‌ی فردوسی بزرگ را تقدیم کرد: اگر بر درخت بَرومند، جای نیابم که از بر شدن نیست رای پی افکندم از نظم کاخی بلند که از باد و باران نیابد گزند

ادامه مطلب

فراخوان مقاله؛ همایش دوسالانه‌ی بین‌المللی ایران‌شناسی در جهان مهرماه ۱۴۰۰ برگزار می‌شود

نخستین همایش دوسالانه‌ی بین‌المللی ایران‌شناسی در جهان با همکاری پژوهشگاه برگزار می‌شود// فراخوان مقاله مرکز مطالعات ایران، بالکان و اروپای مرکزی، معاونت گسترش زبان فارسی و ایران‌شناسی خارج از کشور، مرکز همکاری‌های علمی بین المللی وزارت علوم، تحقیقات و فنّاوری و دانشگاه‌های گیلان، علامه طباطبایی و پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، به همراه دانشگاه صوفیه “کلیمنت اخریدسکی مقدس”، جمهوری بلغارستان برگزار می کنند:

ادامه مطلب

دکتر اکبری: کودتای سوم اسفند برنامه‌ی طراحی شده توسط سفارت انگلیس بود

کودتای سوم اسفند دوران کوتاهی داشته و طی دولت کودتا، تغییر شگرفی صورت نگرفته است. هر چند به مانند هر کودتای دیگری با پاره‌ای مسائل روبه‌رو بوده، اما با خشونت کمی همراه بود. با توجه به این نکات، پرسش اساسی که مطرح می‌شود این است چرا کودتای ۱۲۹۹ این‌قدر مهم تلقی شده و آثار متعددی درباره‌ی آن نوشته شده

ادامه مطلب

دکتر نعمتی‌قزوینی: در سفرنامه‌های عربی اطلاعات فرهنگی ارزشمندی ارائه شده

نویسندگان عرب، اطلاعات گسترده‌ای را درباره‌ی وضعیت جغرافیایی و اقلیمی سرزمین حجاز ارائه کرده‌اند و گستره‌ی اطلاعات ارائه شده، نشان از اهمیت این مسئله از نگاه آنان دارد. این درحالی‌است‌که نوع نگاه سفرنامه‌نویسان عرب، بر خلاف تصور عموم نسبت اقلیم حجاز، کاملاً مثبت است.

ادامه مطلب

گزارش «استعاره‌ی مفهومی در پژوهش‌های ادبی» گالری

مولوی در تمثیل «تمثیل موج و دریا» به این نتیجه می‌رسد که زندگی و مرگ، وجود حقیقیِ مستقل از هم ندارند. این گونه نیست که در طول حیات فقط یک‌بار زاده شویم و یک‌بار هم بمیریم؛ بلکه هر لحظه زادنی و مردنی است و زندگی و مرگ پیوسته در جریانند

ادامه مطلب
حمایت صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران کشور از رویکرد کاربردی پژوهشگاه

حمایت صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران کشور از رویکرد کاربردی پژوهشگاه گالری

دکتر ایمان افتخاری، رئیس صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران کشور نیز با اشاره به‌ضرورت متنوع‌سازی فعالیت‌های پژوهشی کاربردی و امکان اجرای طرح‌های پژوهشی چندجانبه با مشارکت کارفرمایان بیرونی، پژوهشگران پژوهشگاه را سرمایه‌ی بزرگی برای علوم ‌انسانی کشور معرفی کرد...

ادامه مطلب

گزارش سخنرانی « ارزیابی انتقادی فمینیسم پساساختارگرا»

در فمینیسم به‌عنوان یک نظریه‌ی اجتماعی، ابتدا تنها مسئله‌ی جنسیت مطرح بود؛ اما اندک‌اندک به یکی از مسائل مهم در حوزه‌ی زبان تبدیل شد که از زیر مجموعه‌های پارادایم پساساختارگرایی محسوب می‌شد. آنان به‌نوعی، رویکرد جنسیتی را به حوزه‌ی فلسفه وارد کرده و به نفی دوگانه‌ی زن و مرد پرداختند. دریدا با به‌چالش کشیدن منطق کلامی فلسفه‌ی غرب، نوعی واسازی و از نو بنا نهادن را در پسا‌ساختارگرایی مطرح کرد.

ادامه مطلب

گزارش هفدهمین نشست کمیته‌ی طرح جامع اعتلای علوم انسانی گالری

بر اساس برآورد آماری صورت‌گرفته در حال حاضر ۱۴ اثر نیز در مراحل گوناگون انتشارات قرار دارند، و چنانچه حمایت‌های لازم همچنان تداوم داشته باشد، در نیمه‌ی نخست سال ۱۴۰۰ می‌توانیم شاهد انتشار این آثار باشیم. در همین‌راستا بیش از ۹ طرح دیگر نیز از سوی مجریان طرح‌ها تحویل دبیرخانه شد که مراحل داوری خود را می‌گذارنند و به‌زودی برای چاپ به انتشارات ارسال خواهند شد.

ادامه مطلب

دکتر حیاتی: کاربرد تمثیل در ادبیات عرفانی بسامد بالایی دارد

مولانا به‏‌عنوان یک معلم از این مضمون که «انسان باید ریاضت بکشد تا به صفای درون برسد، همان‏‌طور که آهن باید صیقل خورد تا به آینه تبدیل شود»، به‌‏عنوان یک موضوع مورد تعلیم با مخاطب (تو) سخن می‏‌گوید. تصویر ادبی این شعر یک امر غایب است که و لحن مولانا، تجویزی و ترغیبی و سرشار از جملات امری است. اما همین معنی و همین تصویر، در غزلیات شمس که ذیل ادبیات غنایی است، خطاب به خود (من) یا در وصف منِ شاعر بیان می‌‏شود و لحنی انشایی و انگیزشی عاطفی دارد و در غزلی می‏‌گوید: دلا در بوته‌ی آتش درآ مردانه بنشین خوش که از تأثیر این آتش، چنان آینه شد آهن و در غزلی دیگر می‏‌گوید: آهنی‏‌ام ز عشق تو، خواسته نور آینه آتش و زخم می‏‌خورد، چون‌که صفا بخواستم...

ادامه مطلب
مصاحبه‌ی خبرگزاری ایلنا با دکتر قبادی در خصوص موضوع اسناد فرهنگی آسیا

مصاحبه‌ی خبرگزاری ایلنا با دکتر قبادی در خصوص موضوع اسناد فرهنگی آسیا

من احترام بسیار فراوانی برای استاد گلشنی قائلم و دغدغه‌ی ایشان را درک می‌کنم و مطمئنم دغدغه‌شان درست است، اما ایشان مطمئن باشند که به‌هیچ‌وجه رسالت و وظایف و فعالیت‌های این واحد نه‌تنها کم نخواهد شد، بلکه تقویت هم خواهد شد

ادامه مطلب

آثار دکتر عاصی و دکتر نصرالله‌زاده در میان نامزدهای کتاب سال

آثار برتر بخش زبان‌شناسی هم معرفی شدند. در بخش زبان‌شناسی، آثار معرفی شده برای نامزدی کتاب سال معرفی شدند که نام دو استاد و محقق پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی نیز در این‌میان دیده می‌شوند.

ادامه مطلب

گزارش جشن میلاد حضرت زهرا(س) و بزرگ‌داشت مقام زن و مادر

با توجه به شرایط اجتماعی زمانه و عصر حضرت زهرا(س) که کلیه‌ی امور حتی مزار ایشان فریاد ناشناختگی و گمنامی می‌زدند، ما به‌عنوان پژوهشگر و محقق وظیفه داریم ابعاد عطرآگین وجود معنوی فاطمه‌ی زهرا(س) را بشناسیم و دستاوردهای تربیتی حضرت را برای فرزندان‌شان به‌صورت مسئله‌مندانه بشکافیم

ادامه مطلب

دکتر قدیری ابیانه: یکی از مشکلات کشور، تصور غلط از ارقام درآمدها و اختلاس‌هاست

متأسفانه تصور مردم از درآمدهای کشور خیلی باورناپذیر است و این تصور که رقم درآمدها و اختلاس‌ها بالاست زمینه را برای اغتشاش آماده می‌کند و نتیجه این می‌شود که برخی تصور کنند، همه دزدند. یکی از کارهای واجبی که ما باید بکنیم این است‌که برخی تصورات غلط را در اذهان عمومی روشن کنیم که این تصورات غلط آثار انسانی و جامعه‌شناسی دارد

ادامه مطلب

گزارش نقد کتاب «گفت‌وگویی میان هگل و فیلسوفان اسلامی» گالری

افلاطون در زمانه‌ای می‌زیست که آتن دیگر قوت قبلی را نداشت و سوفسطائیان مجال بروز کرده و فلسفه را به حاشیه برده بودند. در این هنگام، افلاطون بنیاد مابعدالطبیعه را می‌گذارد و از حقیقتی صحبت می‌کند که در حال از دست رفتن بود. فیلسوف به گسیختگی و بی‌پایگی در بنیاد فلسفه توجه می‌کند و البته هیچ کس به اندازه‌ی فیلسوف به این امر توجه نمی‌کند// معاصرت به معنای پذیرفتن اندیشه‌های معاصر نیست بلکه به معنای درافتادن با پرسش‌های معاصر است. بر این اساس، معاصربودن به معنای پذیرفتن نسبی‌گرایی، نیهیلیسم یا پایان فلسفه نیست، بلکه همان روبه‌رو شدن با مسائل نامفهوم اکنون است که باید مفهوم شود، مانند فضای مجازی و ... .

ادامه مطلب