کتاب «هماهنگی آوا و مضمون در غزل خواجوی کرمانی، سلمان ساوجی و حافظ شیرازی» به اهتمام دکتر طاهره ایشانی منتشر شد

کتاب «هماهنگی آوا و مضمون  در غزل خواجوی کرمانی، سلمان ساوجی و حافظ شیرازی»

مولف: طاهره ایشانی

      چاپ اول: 1400    

                                                            تعداد صفحات: 179      

                 انتشارات: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی       

دربارۀ شعرحافظ همواره این مسئله مطرح بوده که علّت محبوبیّت شعر حافظ و راز ماندگاری آن چیست؟ مسلّماً این امر ‏در ساختار شعر حافظ هم از نظر لفظ و هم از نظر محتوا نهفته است. از همین رو، به نظر می‏رسد بتوان پاسخ این پرسش ‏را در ویژگی‏ها و شاخص‏های سبکی شعر او دانست و در واقع تحلیل سبک‏شناختی شعر حافظ با این رویکرد، می‏تواند تا ‏حدّی کمک به این مسأله باشد. همچنین جهت نشان دادن برجستگی‎ ‎شعر حافظ نسبت به دیگر شاعران، لازم است به ‏بررسی سبک‏شناختی غزل شاعران هم‏عصر وی که دارای اشعاری هم‏زمینه (دارای وزن و قافیه و گاه مضمون یکسان) ‏هستند، به صورت مقایسه‏ای و سنجشی پرداخته ‏شود.به نظر نگارندۀ این سطور، شعر حافظ که در هر دوره‏ای مورد توجّه ‏بوده و همگان حتّی فقط از خوانش آن لذّت برده‏اند، ویژگیِ مهم «تناسب و هماهنگی آوا و مضمون» را دارا باشد. او ‏اگرچه در استقبال از اشعار شاعران پیش از خود و یا هم‏روزگارش اشعاری سروده که البتّه کم هم نیستند، امّا حلاوت و ‏التذاذی که در شعر اوست، در شعر آنان دیده نمی‏شود. سلمان ساوجی و خواجوی کرمانی دو شاعر هم‏روزگار حافظ ‏هستند که حافظ به غزل آنان توجّه داشته و اشعاری هم‏زمینه با غزل این دو سروده، امّا با خوانش همین غزل‏های ‏هم‏زمینه، گویا غزل حافظ از لونی دیگر است. طراوت و جذّابیّتی که در همین اشعار هم‏زمینۀ حافظ دیده می‏شود، از اشعار ‏این دو دریافت نمی‏شود. بنابراین، بررسی هماهنگی میان موسیقی و محتوا به عنوان یکی از اساسی‏ترین و تأثیرگذارترین ‏عوامل التذاذ ادبی در شعر حافظ و دو شاعر هم‏عصر وی هدف اصلی کتاب حاضر است.‏