طرح کلان ملی مطالعات امنیت اجتماعی ۹۵

مرکز مطالعات جامعه و امنیت از سال 1385تا 1391 طرحی را با عنوان طرح جامع مطالعات امنیت اجتماعی اجرا نموده است که اطلاعات مربوط به طرح جامع مذکور و نتایج حاصل در صفحه اصلی وب سایت وجود دارد. همچنین طرحهای تحقیقاتی مربوطه در قالب نه جلد کتاب منتشر گردیده اند.

 

معرفی طرح کلان ملی مطالعات امنیت اجتماعی

مرکز مطالعات جامعه و امنیت از سال 1385تا 1391 طرحی را با عنوان طرح جامع مطالعات امنیت اجتماعی اجرا نموده است که اطلاعات مربوط به طرح جامع مذکور و نتایج حاصل در صفحه اصلی وب سایت  وجود دارد. همچنین طرحهای تحقیقاتی مربوطه در قالب نه جلد کتاب منتشر گردیده اند.

با پشتوانه نتایج نظری تولیدشده در طرح جامع، و درجهت تکمیل و بسط مطالعات امنیت اجتماعی پیشنهاد اجرای طرح کلان مطالعات امنیت اجتماعی به دبیرخانه شورایعالی عتف ارائه شد. در پیشنهادیه مذکور ملاحظات و راهبردهای مشروحه زیر اعلام شده بود:

      - عبور از تحقیقات کتابخانه‌ای به میدانی

      - عبور از تحقیقات نظری و پایه به کاربردی و توسعه‌ای

      - تعمیم مفهوم امنیت اجتماعی از موضوع خاص مکتب کپنهاگ به مفاهیم امنیت اجتماعی

      - ربط تحقیقات پیشین با تحقیقات منظور در طرح کلان مطالعات امنیت اجتماعی

طرح مذکور در سال 1390به‌عنوان یکی از 38  طرح کلان ملی الویت‌دار در شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری (عتف) تصویب و جهت اجرا ابلاغ گردید .این طرح اولین طرح کلان ملی حوزه علوم انسانی مصوب شورای عالی عتف می باشد.

 

معرفی طرح کلان مطالعات امنیت اجتماعی:

1. چشم انداز طرح:

ارتقای همه جانبه و پایدار امنیت اجتماعی در جامعه ایران بر پایه علوم، تحقیقات و فناوری

2. مأموریت طرح:         

تمهید نظری و زمینه‌سازی برای ارتقاء همه‌جانبه و پایدار امنیت اجتماعی در کشور جمهوری اسلامی ایران بر پایه علم و فناوری و نیز رهنمودهای مذکور در سند چشم‌انداز جمهوری اسلامی ایران در افق 1404.

3. اهداف :

هدف اول: تمهید نظریه‌پردازی (اسلامی- ایرانی) و افزایش دانش داخلی و تولید دانش بومی در حوزه امنیت اجتماعی (نظریه ایرانی امنیت)

هدف دوم: شناخت زمینه‌ها و زیرساخت‌های امنیت اجتماعی در ایران

هدف سوم: ارائه الگوی راهبردی برای حوزه‌های سیاست‌گذاری، اجرایی، نظام اجتماعی و جامعه برای مدیریت موثر امنیت اجتماعی و افزایش آن در کشور؛ منشور امنیت اجتماعی، سند راهبردی امنیت اجتماعی، سیاست‌ها و راهبردهای امنیت اجتماعی در ایران.

4. منافع طرح کلان ملی مطالعات امنیت اجتماعی

5. مدل راهبردی و اجرائی:

مرحله اول- نقدو بررسی مکاتب و نظریه‌های جهان و تولید مبانی نظری بومی شده: در این مرحله مکاتب و نظریه‌های مطرح در جهان در زمینه امنیت اجتماعی بررسی و نقد شده و سپس امنیت جامعه در ایران (مبانی نظری و جامعه شناسی تاریخی) و نیز دیدگاه اسلام در این زمینه بررسی می‌شود. با اجرای طرح جامع مطالعات امنیت اجتماعی و فاز اول طرح کلان این مرحله تقریباً تکمیل شده است.

مرحله دوم- نظریه مبنا: در این مرحله بایستی برمبنای مدل نظری سه وجهی طرح جامع (مکاتب و نظریه‌ها در سایر کشورها + جامعه شناسی امنیت در تاریخ ایران + دیدگاه اسلام) با تشکیل کرسی نظریه‌پردازی و نقد و بررسی نتایج تحقیقات انجام‌شده و تلفیق آنها، نظریه مبنای امنیت اجتماعی در ایران تدوین شود.

مرحله سوم- ابعاد، مولفه‌ها و شاخص‌ها: اکنون طرحی با عنوان «عوامل موثر بر امنیت اجتماعی در جامعه ایران، ابعاد، مولفه‌ها و شاخص‌ها» در دست اجرا است لیکن نتایج این تحقیق بایستی از لحاظ پایایی و روایی ارزیابی و تدوین شود.

مرحله چهارم- پایش و سنجش: در این مرحله، وضعیت امنیت اجتماعی در ایران بر مبنای شاخص‌های تعیین‌شده ارزیابی و مورد سنجش قرار می‌گیرد.

مرحله پنجم- بررسی و شناخت مسائل امنیتی جامعه ایران: در این مرحله، مسئله‌های قابل مطالعه و تحقیق در زمینه امنیت اجتماعی در ایران از نتایج سنجش استخراج می‌شود.

مرحله ششم- راهبردها و سیاست‌ها و تدوین منشور امنیت جامعه در ایران.

6. خروجی‌های قابل انتظار طرح ملی مطالعات امنیت اجتماعی:

- تولید نظریه اسلامی ـ ایرانی امنیت اجتماعی

- ایجاد جریان بومی در حوزه مطالعاتی امنیت اجتماعی

- اصلاح وضعیت رشته‌های علمی و ترتیب نیروی انسانی در حوزه امنیت اجتماعی

- تولید شاخص‌های بومی برای سنجش وضعیت امنیت اجتماعی

- رصد و تحلیل وضعیت امنیت اجتماعی

- ارائه راهبردهای کلان و سندهای مرجع در حوزه امنیت اجتماعی

- ارائه پیوست‌های مرتبط با امنیت اجتماعی

- تأسیس مرکز ملی مطالعات امنیت اجتماعی

- تولید فناوری‌های نرم در حوزه امنیت اجتماعی

 

عناوین طرحهای تحقیقاتی اجرا شده فاز اول

1- نظریه امنیت جامعه‌ای؛ چهارچوب مفهومی، موازین عملی و ارائه الگوی ایرانی

2- اصول و مبانی امنیت اجتماعی در اسلام با تاکید بر قرآن کریم و سیره معصومین (ع)

3- عوامل مؤثر بر امنیت اجتماعی در جامعه ایران؛ مؤلفه‌ها و شاخص‌ها

4- بررسی فرصتها و تهدیدات  شبکه‌های اجتماعی مجازی و تاثیر آن بر امنیت اجتماعی و ارائه راهبردها

5- تدوین سند راهبردی علوم،تحقیقات وفناوری در حوزه امنیت اجتماعی جمهوری اسلامی ایران

 

عناوین طرحهای تحقیقاتی فاز دوم در دست اجرا

1- ارزیابی روایی، پایایی،و اعتبارسنجی شاخص‌های امنیت اجتماعی در ایران.

2- نظریه مبنای امنیت اجتماعی در ایران.

3- شناسایی و ارائه الگو برای به‌کارگیری فناوری‌های نرم در امور فرهنگی با تاکید بر امنیت جامعه.

4- تهیه بسته‌های سیاستی و راهبردی در حوزه امنیت اجتماعی کشور

5- دانشنامه ایرانی امنیت.

6- سنجش و برآورد امنیت اجتماعی ایران.

7- گفتمان ولایت فقیه در موضوع امنیت اجتماعی

8- تبارشناسی امنیت اجتماعی در ایران معاصر

9- تحولات رسانه در ابعاد ابزار پیام و تاثیر آن بر امنیت اجتماعی

10- طراحی و ارائه الگویی برای مدیریت جامع بحران‌های اجتماعی با تاکید بر مرحله پیش از بروز بحران

11- بررسی و شناخت چیستی و چگونگی تاثیر شرایط زیست‌محیطی بر امنیت اجتماعی ایران

12- الگوهای اجتماعی‌دیدن امنیت، تجارب جهانی، توصیه‌های ایرانی