گروه مطالعات فرهنگی

برنامه و چشم‌انداز

 گروه پژوهشی مطالعات فرهنگی

تهیه کننده:

گروه مطالعات فرهنگی

 

ماده 1 ـ ماهیت و اهمیت گروه پژوهشی مطالعات فرهنگی

با وجود گذشت نزدیک به ربع قرن از عمر مطالعات فرهنگی در ایران و ماهیت میان‌رشته‌ای آن، این حوزه همواره محل تأمل حوزه‌های فکری مختلف بوده است. فرهنگ به معنای گسترده کلمه دربردارنده حوزه‌های مختلف و گاه متناقضی است که در نگاه کلان به آن سبب پیدایش میدان‌های مطالعاتی مختلف و روش‌شناسی‌های متفاوت شده است. بر همین اساس است که خوانش فرهنگ از مسیر مطالعات فرهنگی در نسخه جهانی و بومی آن حاوی تشابه‌ها و اختلاف‌های طبیعی است. به همین دلیل بر مبنای نگاه تقسیم‌بندی شده موجود می‌توان این مطالعات را به مطالعات بازنمایی، مطالعات خوانش، مطالعات میدانی و اتنوگرافی و مطالعات سیاستگذاری تقسیم کرد. با چنین نگاهی به پیشینه موجود، گروه مطالعات فرهنگی در راستای تلاش برای گسترش و بسط پژوهش‌های مسئله محور بنیادی، کاربردی و توسعه‌ای به عنوان یکی از گروه‌های سه‌گانه پژوهشکده مطالعات فرهنگی و ارتباطات تأسیس شد.

در همین راستا اساسنامه حاضر به منظور تبیین اهداف، وظایف و تشکیلات سازمانی آن تدوین شده است. در این اساسنامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به اختصار «وزارت»، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی به اختصار «پژوهشگاه» و پژوهشکده مطالعات فرهنگی و ارتباطات به اختصار «پژوهشکده» نامیده می‌شود.

ماده 2 ـ اهداف گروه

2.1. برنامه‌های مطالعاتی

بلندمدت:

1. انجام برنامه علمی و پژوهشی و همکاری‌های علمی مشترک با دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌ها؛
2.  ایجاد ارتباط تعاملی با جامعه هدف از طریق ارائه داده‌ها، گزارش‌ها و گفتگوهای شفاف، جامع، مستند، متقن، مستدل، تحلیلی و آینده‌نگرانه؛
3. شناخت و معرفی نظریه‌های به روز حوزه مطالعات فرهنگی و ارتباطات شهری با تاکید بر بومی سازی و ارائه راهکارهای متناسب با زیست بوم فرهنگی کشور؛
4. پژوهش‌های میدانی مرتبط با مسائل هویت ملی و سبک زندگی ایرانی و اسلامی؛
5. پژوهش‌های روش شناختی در خصوص مسائل فرهنگی کشور با تاکید بر سیاستگذاری و آسیب‌شناسی؛

کوتاه مدت

1. تعریف و اجرای پژوهش‌های مساله محور بنیادی، کاربردی و توسعه‌ای مرتبط با محورهای مطالعاتی مصوب پژوهشکده و گروه؛
2. تدوین و برگزاری نشست‌های علمی و تخصصی و سینمارهای خروجی محور در قالب گزارش‌های راهبردی و توصیه‌های سیاستی یا مجموعه مقالات و ارسال آن برای سازمان‌ها و مؤسسات دولتی و خصوصی مرتبط با موضوعات و دغدغه‌ها و تولیدات علمی و پژوهشی گروه؛
3. تقویت همکاری تیمی و انجام مطالعات و پژوهش‌های گروهی مشترک در طرح‌های غیرموظف (طرح‌های پژوهشی ملی و سازمانی و...)؛
4. شناخت و تبیین مختصات ارتباطات شهری و جغرافیای فرهنگی با تاکید بر سبک زندگی و فضای مصرف جوانان و نوجوانان؛
5. بررسی و تحلیل فضاهای شهری و انسانی و تعاملات فرهنگی موجود در متون ادبی و فرهنگی؛

2.2. برنامه‌های اجرایی

1. زمینه‌سازی مناسب برای ارتقای فعالیت‌های پژوهشی مرتبط از طریق مطالعه و پژوهش در زمینه‌های مرتبط با وظایف و ماموریت‌های سازمانی پژوهشگاه و پژوهشکده؛
2. بررسی، شناسایی، آسیب‌شناسی و ارائه راهکار در حوزه‌های فرهنگی و اجتماعی؛
3. همکاری پژوهشی با دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی و پژوهشی داخل و خارج کشور به منظور ارتقای کیفیت فعالیت‌های پژوهشی در زمینه‌های مرتبط با اهداف «پژوهشکده» با رعایت ضوابط و مقررات مربوط؛
4. ارائه خدمات علمی ـ تخصصی و مشاوره‌ای به اشخاص حقیقی و حقوقی براساس نتایج فعالیت‌های علمی و پژوهشی انجام شده در پژوهشکده به منظور استانداردسازی شاخص‌های فرهنگی و ارتباطاتی در حوزه‌های نوین مطالعاتی؛
5. انتشار مجله، کتاب‌های علمی و ترویجی، ارائه نشست‌ها و سخنرانی‌ها، برگزاری همایش‌های علمی و ارائه دستاوردهای پژوهشی و فناوری در قالب کارگاه‌های آموزشی متناسب با اهداف پژوهشکده.

ماده 3 ـ زمینه‌های مطالعاتی مطالعات فرهنگی

زمینه‌ها و محورهای مطالعاتی پیشنهادی گروه مطالعات فرهنگی بر اساس محورهای اصلی پژوهش در این حوزه می‌تواند دربرگیرنده مواردی در اشکال رشته‌ای، فرارشته‌ای و میان‌رشته‌ای زیر باشد:

ـ بازنمایی فرهنگ

ـ مطالعات هویت

ـ مطالعات آینده‌پژوهی فرهنگی

ـ مطالعات فرهنگ و جهانی‌شدن

ـ مطالعات زندگی روزمره و سبک زندگی

ـ مطالعات فرهنگ و ارتباطات شهری

ـ مطالعات روایت

ـ جغرافیای فرهنگی

ماده ۴- ارکان و تشکیلات گروه

گروه پژوهشی مطالعات فرهنگی از ارکان زیر تشکیل شده است:

1. مدیر گروه
2. اعضاء هیئت علمی گروه
3. کارشناس پژوهش یا دستیار پژوهشی گروه

ماده ۵- وظایف و اختیارات گروه

1. پژوهش و مطالعه در زمینه‌های موضوعی مصوب؛
2. تدوین خط مشی و برنامه‌های پژوهشی کوتاه‌مدت، میان مدت و بلندمدت گروه در دوره‌های زمانی مشخص؛
3. ایجاد ارتباط علمی با سایر گروه‌ها و انجمن‌های علمی در داخل و خارج از پژوهشگاه و در سطوح ملی و بین‌المللی؛
4. نیازسنجی و پروژه‌یابی در چارچوب اهداف و زمینه‌های فعالیت گروه و مقررات پژوهشکده و پژوهشگاه؛
5. همفکری و پیشنهاد برنامه‌هایی برای ارتقاء سطح علمی و کیفی اعضاء گروه؛
6. تقویت همکاری تیمی و انجام مطالعات و پژوهش‌های گروهی مشترک در طرح‌های غیرموظف (طرح‌های پژوهشی ملی و سازمانی و...)؛
7. انجام موارد ارجاعی از سوی رئیس پژوهشگاه و پژوهشکده.

ماده ۶ ـ کلیات

این اساسنامه در 6 ماده به تصویب شورای گروه و در تاریخ 1401/10/13 به تصویب شورای پژوهشکده رسید و پس از تصویب لازم الاجراست.

.