سرنخ جعل خبرهای علمی

زهرا اجاق

توضیح: منبع این متن را در پایین نوشته ام. کلش را خواندم و برایم جاب بود. خیلی آزاد ترجمه اش کرده ام البته جانب امانت را رعایت کرده ام. برای احترام به حوصله مخاطبان در دو یادداشت ارائه می شود.

همه ما درباره گاف ترامپ (رئیس جمهور آمریکا در سال 2020) درباره اثر هیدروکسی کلرین بر درمان بیماری ویروس کرونا شنیده­ایم. اما آیا فکر کرده­ایم چرا ترامپ چنین گفته؟ براساس چه مستندی این حرف را زده؟  سردبیر مجله ای به نام Toxicology Communications، به مقاله‌ای در سال 2020 درباره اثرات هیدروکسی کلروکین بر بیماران کووید اشاره کرده که در سرور پیش‌چاپ medRxiv منتشر شده است و در همان روز بدون بررسی همتایان در International Journal of Antimicrobial Agents  منتشر شد. بسیاری از مردم (از جمله رئیس جمهور ایالات متحده) این مطالعه را کامل می دانستند و به آن استاند کردند. ما فهمیدیم که این موضوع چه مشکل حیثیتی و چه میزان مسائل سلامتی ایجاد کرد. دلیلش احتمالا سوء استفاده پژوهشگری از پیش چاپ برای دور زدن بررسی همتایان بوده است.

ظهور پیش‌چاپ‌ها، مقالات علمی که هنوز توسط همتایان مورد بررسی قرار نگرفته‌اند، بحث‌های بیشتری را در مورد راه مناسب برای ارتباط تحقیقات علمی ایجاد کرده است. برخی از مردم پیش چاپ را به عنوان راهی برای دعوت از بازخوردهای قبلی و انتشار سریعتر یافته ها جشن می گیرند. برخی دیگر استدلال می کنند که بسیاری از مطالب بررسی نشده به اشباع اطلاعات نادرست می افزاید. پیش‌چاپ‌ها تقریباً 25 درصد از مطالعات مربوط به کووید-19 منتشر شده در سال 2020 را تشکیل می‌دادند. از این پیش‌چاپ‌ها، 29 درصد حداقل یک‌بار در مقالات خبری رایج مورد استناد قرار گرفتند. تقریباً 70 درصد ادبیات پیش‌چاپ در نهایت مورد بررسی و چاپ قرار می‌گیرد، اما بقیه موارد که هرگز چیزی بیش از پیش‌چاپ نمی‌شوند چطور؟

بسیاری از خبرنگاران بین پیش چاپ های بررسی نشده و مقالات رسمی منتشر شده تمایزی قائل نمی شوند. برای آنها، این دو می توانند تقریباً یکسان به نظر برسند.  مردم تمایل دارند روی مقالاتی که باورهای قبلی آنها را تأیید می کنند کلیک کنند. چیزی که سوگیری تأیید نام دارد. اگر مردم سعی کنند که تحقیقات پس پشت این مقالات را بررسی کنند، با موانعی مواجه می شوند: درک مقالات علمی بسیار دشوار است. زیرا با اصطلاحات تخصصی نوشته می­شوند. گروهی از محققان سوئدی که چکیده‌های علمی نوشته شده در سال‌های 1881 تا 2015 را ارزیابی کرده اند، می­گویند که خوانایی این چکیده ها در طول زمان کاهش یافته است. یک مسئله بزرگ دیگر، استفاده زیاد از کلمات اختصاری است. تا سال 2019، 73 درصد از چکیده های علمی حاوی آنها بودند. به ویژه آن­که برخی از پژوهشگران به ابداع واژه های جدید دست می زنند.

راه حل چیست؟ به نظر من افزایش سواد علمی مخاطب. حداقل درباره پیش چاپ­ها، مردم باید بدانند که آنها کار تمام شده­ای نیستند و با احتیاط با آن برخورد کنند. آموزش شیوه تولید متن علمی عمومی به دانشمندان و پژوهشگران، و نگارش خلاصه همگان فهم توسط محققان اصلی هم راهکارهای دیگری هستند. اصل قصه این است که حوزه علم باید با جامعه ارتباط درست و موثری برقرار کند.

منبع:

https://www.niemanlab.org/2022/06/how-science-helps-fuel-a-culture-of-misinformation/