گزارش نشست اول-بحران اوکراین به مثابه نقطه عطف و تأثیرات بین المللی آن

فضای بین الملل در آغاز دهه سوم از هزاره سوم تجربه ای غیرمنتظره را از سر می گذراند. در گام نخست گسترش قلمرو اتحاد ناتو به مثابه تهدیدی زنده از جانب روسیه مورد شناسایی قرار گرفت و در ادامه بحران به جدایی و شکاف بیشتر شرق و غرب انجامید. نبرد روسیه و اوکراین پیامد های پیدا و ناپیدا برای جهان بین الملل دارد. این جنگ ترتیبات امنیتی پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی را به چالش کشیده است اهمیت این مسئله تا آنجاست که بسیاری از تحلیلگران دانش روابط بین الملل از تهدید استراتژیک ساختار حاکم بر نظام بین الملل سخن به میان کشیده اند و به شناسایی نشانه های تحولی روی آورده اند که گمان می رود حضور موثر آنها در صحنه بیانگر آغاز عصر گذار به ساختار کمابیش متفاوتی در عرصه بین الملل باشد این نبرد پر بسامد هم در سطح جهانی و مناسبات ناشی از ساختار حاکم و هم در سطح منطقه ای و مناسبات ناشی از نظم حاکم بر منطقه تاثیر قابل توجهی بر سیاست خارجی ایران و نحوه بروز و ظهور آن برجای خواهد نهاد. بحران اوکراین را باید نقطه ای موثر در برآمدن نظمی نو در عرصه قطب بندی های بزرگ عرصه بین الملل دانست. مقام معظم رهبری هم در تحلیلی از جنگ اوکراین فرمودند که قضایای جنگ اخیر اوکراین را باید عمیق‌تر و در چارچوب شکل‌گیری نظم جدید جهانی دید که احتمالاً فرآیندهای پیچیده و دشواری، در پی آن شکل خواهد گرفت و در چنین شرایط جدید و پیچیده‌ای وظیفه همه کشورها از جمله جمهوری اسلامی حضور سخت افزاری و نرم افزاری در این نظم جدید به‌منظور تأمین منافع و امنیت کشور و به حاشیه نرفتن است. پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی با هدف پرداختن به نظم بین الملل آینده و جایگاه و نقش سخت افزارانه و نرم افزارانه ایران در نظم برآمده پس از بحران برآن است تا همایش نظم جدید بین الملل، بحران اوکراین و جایگاه جمهوری اسلامی ایران را با همکاری سازمان‌ها و نهادهای علمی در ۵ بهمن‌ماه ۱۴۰۱ برگزار کند. پژوهشکده مطالعات سیاسی و روابط بین الملل و حقوق پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در این خصوص پیش نشستهایی را برگزار کرده است که به ترتیب خلاصه هایی از این نشستها برای علاقه مندان و دانشجویان و اساتید روابط بین الملل گذاشته می شود.