سلسله کارگاه‌های تحلیل گفتمان؛ کارگاه سوم تحلیل گفتمان انتقادی

دوره آموزشی «سلسله کارگاه‌های تحلیل گفتمان؛ کارگاه سوم تحلیل گفتمان انتقادی» توسط پژوهشکده تاریخ ایران پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در تاریخ 25 آذر ماه 1400 بصورت مجازی برگزار می‌شود.

رواج مفهوم «گفتمان» در علوم انسانی و اجتماعی محصول «چرخش زبانی» است که از اواسط سده گذشته به مقوله زبان صورت گرفته است. تحقیقات تاریخی و علوم اجتماعی با روش تحلیل گفتمان بسیار همساز هستند، و با کاربست صحیح آن در پژوهش های نوین می‌توان به پژوهش‌های نظری خلاقانه و مساله محور دست یافت. از مهمترین انواع تحلیل گفتمان که در این پژوهش‌ها کاربرد بسیار دارند. تحلیل گفتمان انتقادی است. آشکار کردن روابط قدرت پنهان و فرآیندهای ایدئولوژیکی در متن که تاکید زبان شناسان انتقادی بوده و جدایی آنها از زبانشناسی صورت‌گرا به شکل‌گیری تحلیل گفتمان انتقادی و توجه به کارکردهای اجتماعی زبان فراتر از صورت و ساخت، یاری رساند. متن و خوانش آن مهمترین ابزار تحقیقات تاریخی و علوم انسانی هستند، و تمام رویکردهای تحلیل گفتمان انتقادی نیز بر سه مفهوم بنیادین «قدرت»، «انتقاد» و «ایدئولوژی» اشتراک دارند. از این رو، می‌تواند از پرکاربردترین روش‌ها در تحلیل متن در نظر گرفته شود. کاربست صحیح آن در خوانش و نگارش متن و به ثمر رساندن  پژوهش خلاقانه و مساله محور از اهداف این کارگاه است.