انتخاب طرح پژوهشگاه به عنوان تنها ایده برگزیده علوم انسانی در رویداد تجارب و الگوهای موفق دانشگاه‌ها وپژوهشگاه‌های کشور درتوسعه همکاری با جامعه و صنعت

طرح«ارائه الگویی برای ارزیابی سطح آمادگی پژوهش‌های علوم انسانی و اجتماعی» از پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، به عنوان تنها ایده برگزیده حوزه علوم انسانی و اجتماعی در نشست «تجارب و الگوهای موفق دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌های کشور در توسعه همکاری با جامعه و صنعت» معرفی شد.

دفتر ارتباط با جامعه و صنعت وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در راستای تحقق شعار سال و تقویت ارتباط موثر با جامعه و صنعت، هر ساله رویدادی با عنوان«تجارب و الگوهای موفق دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌های کشور در توسعه همکاری با جامعه و صنعت» را رقم می‌زند که نشست سال جاری آن به صورت مجازی در تاریخ 3بهمن ماه 1400 برگزار شد.

محورهای این نشست عبارتند از: ارائه تجارب الگوهای موفق دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌های کشور، بررسی روش و راهکارهای بهبود و توسعه الگوهای موفق در دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌های کشور.

در ابتدای نشست دکترمحمدسعید سیف،مدیر کل دفتر ارتباط با جامعه و صنعت،هدف از برگزاریاین نشست را ارائه تجارب و الگوهای موفق دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌های کشور در توسعه همکاری با جامعه و صنعت بیان کرد. برای این منظور در هفته پژوهش و فناوری از دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌ها خواسته شد تا تجارب خود را در اختیار دفتر ارتباط با جامعه و صنعت قرار دهند. 120 ایده دریافت و در کمیته‎‌های داوری بررسی شدند.77 طرح جهت نشر در کتاب الگوهای ارتباط دانشگاه با جامعه و صنعت انتخاب شدندو از میان ۷۷ الگوی موفق ۱۰ طرح ارائه شد.

طرح «ارائه الگویی برای ارزیابی سطح آمادگی پژوهش‌های علوم انسانی و اجتماعی» از پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی که توسط دکتر فرزانه میرشاه ولایتی ودکتر الهام ابراهیمی ارائه شد، یکی از الگوهای موفقی بود که در این نشست ارائه شد. هدف از این طرح، تعریف شاخص‌های معتبر و جامعی برای ارزیابی پژوهش های علوم انسانی اجتماعی می‌باشد. دکتر ابراهیمی در معرفی این طرح عنوان کرد: اخیراً پژوهش‌های علوم انسانی و اجتماعی به تأسی از پژوهش‌های علوم پایه، مهندسی و پزشکی به سوی کاربردی‌سازیمتمایل شده‏اند؛ جامعه دانشگاهی باید به دنبالحفظ توازن میان هر دو نوع تحقیقات نظری و کاربردی و به‌ویژه تعریف صحیح کاربردپذیری در پژوهش‌های حوزه علوم انسانی و اجتماعی باشد.دکتر ابراهیمی اذعان داشت: کاربردی‌سازی در علوم انسانی، خود یک حرکت فناورانه است زیرا حرکت از نظریه وتئوری دانشی به سمت کاربست علم در صحنه عمل تلقی می‌شود و یک فعالیت غیرخطی و چرخه‌ای است که ما را از عمل مجدداً به تئوری ارجاع می‌دهد تا نظریه‌ها مطابق مقتضیات و ارز‌ش‌ها شکل بگیرد.

در حوزه‏ علوم انسانی و اجتماعی، هنگامی که صحبت از کاربردی‏سازی به میان می‏آید، می‏توان مفهومی مشابه سطح آمادگی فناوریTRL را به عنوان یک مفهوم و ابزار قابل استفاده برای ارزیابی، مدیریت هر چه بهتر و کاهش ریسک‏ها مورد توجه واستفاده قرار داد؛ آنچه در آیین‌نامه‌های بالادستی مانند آیین‌نامه ارتقای اعضای هیات علمی عملاً رخ می‌دهد. اما باید توجه داشت خط کش TRL تنها معیار و حتی بهترین معیار برای سنجش سطح آمادگی پژوهش‌های علوم انسانی و اجتماعی برای ورود به منصه عمل نیست. برای رفع این خلأ مدتی است که تلاش‏هایی صورت گرفته است. تلاش‏های صورت گرفته برای شاخص‏سازی را می‏توان در قالب سه گروه تقسیم کرد: 1-رویکرد معادل‏سازی.2- رویکرد نقش پذیری-3- شاخص‌سازی با رویکرد متفاوت.

اما نهایتا آنچه که می‌تواند به ما کمک کند «شاخص‌سازی با رویکرد متفاوت»است. یعنی متناسب با مقتضیات علوم انسانی و اجتماعی، معیار تعریف کنیم. معیاری که شاید بتواند از TRL وام بگیرد اما قطعاً اقتضائات علوم انسانی و اجتماعی را دربر می‌گیرد.

وی افزود شاخص‌های تعیین سطح بلوغ پژوهش‌های علوم انسانی و اجتماعی ابعاد مختلفی را شامل می‌شود، از جمله: بعد سیاستی(تغییر در رویه‌های سیاستی، عضویت در اتاق‌های فکر و...)، بعد اجتماعی(تولید آثار رسانه‌ای، استفاده از دستاوردهای پژوهش برای آگاهی‌بخشی عمومی و ...)، بعد فرهنگی (ترویج یافته‌های پژوهشی در شبکه‌های جمعی، کمک به توسعه محصولات فرهنگی و ...)، بعد اقتصادی (خلق درآمد، کاهش مخارج و ...)، بعد علمی (همکاری بین رشته‌ای، ارجاعات، جوایز علمی و ...)، بعد آموزشی (توسعه منابع انسانی، آموزش‌های همگانی و ...).

از دیگر طرح‌های برگزیده در این نشست،طرح «استاد پژوهشگر همکار» از دانشگاه صنعتی امیر کبیر، طرح «الگوی ارائه سرویس‌های صنعتی» از دانشگاه علم و صنعت ایران و طرح «طراحی و اجرای سامانه‌های تولیدی و توانمندی خدماتی» از دانشگاه تربیت مدرس بودند .