دستاوردها در غبار تورم پنهان شده است

پژوهشگاه علوم انسانی به عنوان بزرگترین پژوهشگاه علوم انسانی در کشور پژوهش‌های گسترده‌ای را در حوزه‌های مختلف علوم انسانی انجام داده است که نتایج این مجموعه  پژوهش‌ها در قالب کتاب مقاله کارگاه نشست  وهمایش های علمی  منتشر و دیگر اقدامات ترویجی مطرح  می‌شود در سال جاری 5 همایش ملی  برگزار ویا در حال برگزاری است  که عمدتا مرتبط با اولویت های پژوهشی و مسائل مبتلا به کشور است.  ودراین ارتباط محققان مختلف در قالب ده ها نشست  وپیش همایش مباحث خود را مطرح کرده اند

 اصولا یکی از دستاوردهای همایش ها جمع آوری آخرین یافته های پژوهشی و تبادل اندیشه ها  در حول یک مسئله خاص است وهمایش ها ویترینی از  دستاوردهای محققان می باشد

در این راستا این همایش توسط پژوهشکده اقتصاد پژوهشگاه  علوم انسانی ومطالعات فرهنگی  مطرح و در شورای پژوهشی به تصویب  رسید و مقدمات اجرایی آن با کمک کمیته علمی با مشارکت جمعی از متخصصان در این حوزه پیگیری شد.وامید است بتواند به نتایح مفیدی برای کشور در نگاه به ابر  مسئله تورم  وارائه توصیه های سیاستی کمک کننده مفید باشد

مسئله تورم  بعنوان یک ابر  مسئله

مسئله تورم یک ابر  مسئله مهم ملی است مسئله که ۵ دهه است کشور درگیر آن است و موجب شده تا لذت بسیاری از دستاوردهای مهم اقتصادی سیاسی ،در غبار تورم گم شود  و پیشرفت های مختلف در اذهان مردم به حاشیه رود. اقتصاد ما بیش از ۵ دهه است که درگیر نرخ بالا و دو رقمی تورم است و طبق آمار بانک مرکزی طی سالهای بعد از انقلاب  تنها ۴ سال  تورم تک رقمی را تجربه کرده است
ایران در منطقه خاورمیانه سومین تورم بالا را دارد و بعد از لبنان و سوریه در رده سوم قرار دارد و در بین کشورهای جهان جایگاه هشتم را در بیشترین نرخ سالانه تورم دارد به طوری که بعد از ونزوئلا لبنان زیمباوه سوریه آرژانتین  وسورینام  و سودان جایگاه تورمی ایران قرار دارد. طبق اعلام بانک جهانی ایران در تورم قیمت مواد غذایی رتبه پنجم را در جهان دارد این در حالیست که ۱۳۲ کشور در جهان تورم  تک رقمی را شاهد هستند
هرچند بدلیل زیست  طولانی در وضعیت تورمی ، این آمارها تا حدی عادی شده است اما برای هر  ایران و نیروهای انقلابی تکان دهنده است برای انقلابی که به دنبال آرمان‌های والایی بود  به هیچ وجه قابل پذیرش نیست
پیامدهای غیر اقتصادی تورم

تورم تنها یک پدیده اقتصادی صرف  نیست بلکه  پیامدهای گسترده سیاسی اجتماعی اقتصادی فرهنگی و امنیتی  بسیاری را در بر  دارد .

در حوزه سیاسی تورم موجب کاهش انسجام و سرمایه اجتماعی می‌شود هویت و همبستگی ملی را به شدت مخدوش می‌کند احساس تعلق به سرزمین را تضعیف می‌کند و همچنین بر مشارکت و حمایت از نظام سیاسی و تقویت پایگاه مردمی حکومت و تداوم امنیت نظام سیاسی می‌تواند بسیار  موثر باشد
در حوزه اجتماعی نیز تورم بر مسائل مهمی همچون پیگیری  سیاست‌های جمعیتی، تقویت نهاد  خانواده وپیشبرد  ازدواج  وامید به آینده و احساس نگرانی و ده ها مشکل دیگر اجتماعی در  بین اقشار مختلف اجتماعی تاثیر مهمی دارد و به شدت زمینه ساز ناهنجاریها وچالشهای  اجتماعی را فراهم کرده  و زمینه ساز بحرانهای مختلف  است.  

در حوزه فرهنگی  نیز می تواند دینداری، فرهنگ دینی را تضعیف کند وگسیختگی اخلاقی را در جامعه شکل دهد.   ومعنویت و  سبک زندگی تحت تاثیر فشارهای تورمی قرار گیرد  و حتی استفاده از محصولات فرهنگی در سبد خانوار را به شدت تحت تاثیر قرار می‌دهد.
بدنبال مقصر تورم   

رهبری معظم انقلاب همواره براهمیت مسئله تورم وارائه راه حل برای آن تاکید کردند ونامگذاری سالهای مختلفی را معطوف به این مسئله انجام دادند ودولتهای مختلف با رویکرد اصلاح طلبانه اصولگرایانه و چپ و راست و اعتدالی در ابتدای امر همواره از این امر بعنوان چالش مهم یاد کرده اند ، اما اقدامات آنها در بسیاری از ادوار  تغییری در وضعیت تورم ایجاد نکرد  .در اسناد بالادستی نیز  این مسئله و ضرورت اصلاح ساختاری برای حل آن همواره مطرح شده است  ودر عرصه گفتمانی نیز می‌توان گفت بسیاری از متخصصین در شیوه‌های حل تورم به یکدیگر نزدیک شده اند  اما تورم همچنان مشکل ساز بوده و فراز وفرودهای آن زندگی وآینده مردم را به بازی گرفته است

. واقعا مشکل کجاست ،کارگزاران، ساختارها و یا گفتمان‌ها، دولت های خارجی وتحریم ونظام سلطه  ویا  عناصر پنهانی همچون گروه‌های ذی  نفوذ ،مافیا و عوامل دیگر .

محورهای همایش

بهرحال  این همایش با هدف پاسخ به این سوالات با  رویکردی دوباره به علل تورم  متمرکز شده است و سه محور مهم را به عنوان اولویت مورد بحث قرار خواهد داد

اولین بحث علل و ریشه­ های تورم در ایران است ودر این ارتباط  به مباحث مختلفی همچون :    ریشه‌های اصلی کوتاه‌­مدت و بلندمدت تورم در ایران ،روابط سیاسی-اقتصادی بین ­المللی و اثر تحریم­‌ها بر تورم در ایران،نظام پرداخت­ های بین­ المللی و اثرات آن بر تورم و شوک­ های تورمی در ایران وسائل دیگر خواهد پرداخت

 محور دوم آثار تورم در ایران  است وآثار و پیامدهای اقتصادی اجتماعی وسیاسی  تورم در ایران وهمچنین بحث از برندگان و بازندگان تورم در ایران ،ارزیابی سیاست ­ها در کنترل تورم  و حفظ ارزش پول ملی و مسئلۀ رابطۀ کوتاه ­مدت و بلندمدت تورم با رشد اقتصادی و تولید در ایران بحث می شود

 ودر نهایت در سومین محور  ارزیابی  سیاست های ضد تورمی است  ودراین ارتباط سیاست‌گذاری مالی و بودجه­ ای وپولی وارزی  و عملکرد نظام بانکی در مقابله با تورم در ایران وهمچنین نقش  فناوری­ های نوین مالی  بر تورم در ایران مطرح خواهد شد  و سیاست‌ها و ابزارهای مقابله با تورم در سایر کشورها وتجربیات موفق و ناموفق سایر کشورها در مقابله با تورم بحث خواهد شد

که امید است نتایج آن بتواند کمک کننده برای همه دولتمردان به خصوص دولت سیزدهم که دغدغه عدالت‌گرایی، فقر ستیزی و ارتقا رفاه اقتصادی و افزایش قدرت پول ملی را سرلوحه کار خود دانسته است قرار گیرد   

در خاتمه از همه اساتید محققان دانشجویان و مسئولان محترمی که در این همایش شرکت کرده و به صورت خاص از زحمات دبیر محترم علمی و اجرایی و اعضا کمیته علمی  وهمه سخنرانان محترم تشکر  وقدردانی می‌کنم  از توجه شما شما متشکرم