نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران ویترین تلاش محققان و پژوهشگران کشور است

پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی امسال نیز مثل ادوار گذشته، غرفه انتشارات خود را در نمایشگاه بین‌المللی کتاب دایر کرده است. به همین بهانه خبرنگار خبرگزاری کتاب مصاحبه‌ای با دکتر امیر اعتمادی‌بزرگ، مدیر نشر آثار علمی پژوهشگاه انجام داده است که در ادامه ماحصل این گفت‌وگو از نظرتان می‌گذرد:

 امیر اعتمادی.بزرگ، مدیر انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی درباره تازه‌های کتاب انتشارات که در نمایشگاه کتاب 1402 ارائه شده گفت: «دانشنامه آموزش‌‏های علمی ـ کاربردی» جمعی از مؤلفان، «فرهنگ توصیفی روان‌شناسی تربیتی» دکتر ژاسنت صلیبی، «شبکه‌های نوآورانه همکارانه» دکتر فرزانه میرشاه‌‏ولایتی و دیگران، «شیخ بهایی» دکتر جعفر آقایانی، «نقش انجمن‏‌های علمی در گسترش علوم انسانی» دکتر محمد منصورنژاد،«انسان به‏‌مثابه ابژه دانش» دکتر غلامحسین مقدم‌حیدری، «شناخت‏‌گرایی؛ رویکردی به بین‌‏رشته‏‌ای شدن علوم انسانی» دکتر آزیتا افراشی، «علم پایداری؛ علم توسعه» دکتر محسن علوی‌‏پور و مهدی معافی، «کاربردی‏‌سازی پژوهش‌‏های علوم انسانی» دکتر الهام ابراهیمی، «مجموعه 8 جلدی؛ آثار دکتر کریم مجتهدی مربوط به تاریخ فلسفه در دو قالب فلسفه غرب (5 جلد شامل: افلاطونیان متأخر، فلسفه در آلمان، فلسفه در دوره تجدید حیات فرهنگی، افکار هگل، لایب‌نیتس و مفسران فلسفه او) و فلسفه اشراق (3 جلد شامل: سهروردی و افکار او، مغولان و سرنوشت فرهنگی ایران، مدارس و دانشگاه‌های اسلامی و غربی) بخشی از تازه‌های کتاب انتشارات را دربرمی‌گیرد.

وی در ادامه بیان کرد: «مجموعه 6 جلدی» آثار دکتر مهدی گلشنی شامل: قرآن و علوم طبیعت، آیا علم می‌‏تواند دین را نادیده بگیرد؟، تحلیلی از دیدگاه‏‌های فلسفی فیزیکدانان معاصر، از علم سکولار تا علوم دینی، القرآن و معرفه الطبیعه و The holy qur’an and the science of nature، «ارتباط مطلوب قرآنی» دکتر فاطمه سیفعلی‌ئی، «به سوی شهر سالم» ترجمه دکتر احمد پوراحمد، «تحولات سبک زندگی در دوران خانواده دیجیتالی» دکتر بهاره نصیری و آمنه بختیاری، «دایره‌المعارف آموزش عالی» پژوهشکده دانشنامه‌نگاری؛ «فخر رازی؛ زندگی‌نامه تحلیلی ـ انتقادی» دکتر اعظم قاسمی و آریا یونسی، «عاقلان عاشقی کنند؛ بازتعریف «عشق» به‌مثابه بلوغ مراقبتی» دکتر مهرنوش هدایتی، «سراج المنیر» دکتر علیرضا شعبانلو، «مناسبات کار و زندگی» دکتر الهام ابراهیمی، «رشته فلسفه اسلامی در نظام آموزش عالی ایران» دکتر طاهره کمالی‌زاده، «دانشگاه کندوکاومحور؛ چرا و چگونه بر آموزش حافظه‌محور در رشته‌های علوم انسانی غلبه کنیم؟» دکتر روح‌الله کریمی، «بررسی نقش برنامه‌های توسعه و جریان اصلی توسعه پایدار در بحران محیط زیست ایران» دکتر سیدعلی اصغری، «درآمدی بر فلسفه‌های معاصرغرب» دکتر محمد اصغری، «تاریخچه تحصیلات تکمیلی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی» دکتر عبدالرحمن حسنی‌فر دیگر کتاب‌های این انتشارات را تشکیل می‌دهد.

مدیر انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی به کتاب‌‌های در دست چاپ این انتشارات نیز اشاره کرد و افزود: «مجموعه پنج جلد روش تحقیق در علوم اجتماعی» دکتر باقر ساروخانی شامل: جلد اول، اصول و مبانی؛ جلد دوم، بینش‏‌ها و فنون؛ جلد سوم، روش‏‌های کمّی: آمار پیشرفته؛ جلد چهارم، روش فازی؛ جلد پنجم، روش‌‏های کیفی و کمی، «فروغ حکمت»، «دانشنامه مطالعات بین‌المللی ورزشی (جلد اول)» پژوهشکده دانشنامه‌نگاری، «دانشنامه مطالعات بین‌المللی ورزشی (جلد دوم) پژوهشکده دانشنامه‌نگاری، «تصویرپردازی هنری نکوهش دنیا در ده خطبه نهج البلاغه» دکتر زینه عرفت‌پور، «مجموعه مقالات همایش عبدالله قطب‌بن محیی» دکتر مهدی بنایی و دکتر امیر صادقی، «جغرافیای قفقازیه» دکتر الهام ملک‌زاده و «انگاره بنات‌الله از کشاکش سنت و تجدد» دکتر زهرا محققیان کتاب‌های در دست چاپ این انتشارات را شامل می‌‌شود.

اعتمادی با اشاره به برگزاری نمایشگاه کتاب 1402 گفت: کتاب بخشی از فرهنگ هر کشوری است که البته نسبت به رسانه‌‌های دیگر مثل سینما و رسانه‌‌های اجتماعی در بازتاب مسائل مختلف فرهنگی کمی کندتر عمل می‌کند اما با وجود محققان و پژوهشگران توانمند ایران اسلامی، حتما فرهیخته‌تر است و نسبت به مسائل تأمل بیشتری دارد و جنبه‌‌های کامل‌تر و عمیق‌تری از یک پدیده را موردنظر قرار می‌دهد. از این‌رو نمایشگاه کتاب، نمایشی است از عرصه‌‌های مختلف این تأمل در زمینه‌های مختلف فرهنگی و سایر مسائل. بنابراین می‌توان گفت، نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران ویترین تلاش محققان و پژوهشگران کشور به‌شمار می‌رود.

وی افزود: البته مشکل اساسی در بخش کتاب، بهای تمام شده انتشار یک کتاب است که تحت تأثیر روند صعودی قیمت کاغذ و هزینه‌‌های چاپ، بسیار افزایش یافته است. مقام معظم رهبری هم در بازدید از نمایشگاه کتاب از بهای زیاد کتاب‌ها گله‌مند بودند بنابراین باید برای این مسئله راه‌حلی پیدا کرد. همان‌طور که ایشان فرمودند، یکی از راه‌های مؤثر در این زمینه تولید کاغذ با کیفیت داخلی است که بسیار راه‌گشا خواهد بود؛ در مرحله بعد توسعه نشر الکترونیکی است که بسیار ارزان‌تر است و کمک زیادی به این امر خواهد کرد.

مدیر انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی گفت: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در دوره جدید مدیریتی خود سعی کرده است با وجود همه این مشکلات، روند چاپ کتاب را مجددا راه‌اندازی کند که البته در دوره قبل مدتی متوقف شده بود. ریاست پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، دکتر موسی نجفی نیز اهتمام ویژه‌ای در این زمینه دارد. انتشارات پژوهشگاه با تأکیدات و پشتیبانی مالی و معنوی وی توانست در سال 1401 در یک دوره شش ماهه بیش از 50 عنوان کتاب جدید را در دستور کار قرار بدهد که اکثر این کتاب‌ها منتشر شده‌ است.

اعتمادی با اشاره به تغییر و اصلاح فرآیندهای بازاریابی و فروش کتاب ادامه گفت:‌ یکی از مهم‌ترین اقدامات در زمینه تحول ساختاری انتشارات پژوهشگاه، براساس راهبردهای میدانی، راه‌اندازی سامانه مدیریت نشر و سامانه فروش مجازی بوده است. پس از راه‌اندازی، مقدمات طراحی و جلوه‌پردازی سامانه آغاز شد و سپس فرآیند ورود اطلاعات بیش از 900 عنوان کتاب پژوهشگاه در این سامانه آغاز شد. با آغاز به‌‏‏کار رسمی سامانه، در اولین مرحله، رسیدگی به انجام همه امور آماده‌سازی کتاب از مراحل اولیه تا چاپ به‏ صورت سیستمی و با نظم و سرعت بهتری نسبت به گذشته دنبال شد و در مرحله دوم، آثار منتشر شده به‏‌طور گسترده و در قالب فروشگاه مجازی سامانه کتاب در دسترس علاقه‌مندان و مشتریان قرار گرفت. با این روش، حوزه فعالیت از محدوده فروشگاه حقیقی کتاب (واقع در خیابان کریم‌‏خان) و فروش فیزیکی فراتر رفت و از طریق وبگاه books.ihcs.ac.ir در اختیار همه علاقه‌مندان قرار گرفت.

وی همچنین به نشریه‌های پژوهشگاه نیز اشاره کرد و گفت: پژوهشگاه بیش از 23 نشریه علمی دارد که در همه آن‌ها در پایگاه ISC نیز ثبت شده‌اند. این مجلات در زمینه‌های مختلف دینی، تاریخی، علوم سیاسی، اقتصاد، فلسفه، زبان و ادبیات فارسی، ادبیات عربی، منطق، علوم اجتماعی، فلسفه برای کودکان، رسانه و زبان‌شناسی مقاله می‌پذیرند. سه نشریه حکمت معاصر، تحقیقات تاریخ اجتماعی و پژوهش‌های بین‌رشته‌ای ادبی، در پایگاه بین‌المللیDOAJ نمایه‌سازی شده‌اند و 9 نشریه دیگر نیز در آینده نزدیک در این پایگاه بین‌المللی نمایه خواهند شد.

نشریات علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، در ارزیابی کمیسیون نشریات وزارت علوم مربوط به سال 1400 موفقیتی دیگر کسب کردند؛ سه نشریه از نشریات پژوهشگاه رتبه «الف» و سایر نشریات موفق به کسب رتبه، «ب» شدند. سه نشریه تحقیقات تاریخ اجتماعی، پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه‌های علوم انسانی، و حکمت معاصر موفق به کسب رتبه «الف» شدند و سایر نشریات پژوهشگاه از جمله منطق‌پژوهی، ادبیات پارسی معاصر، پژوهش‌نامه تاریخ اجتماعی_اقتصادی، آفاق الحضاره الاسلامیه، تفکر و کودک، جستارهای تاریخی، غرب‌‌شناسی بنیادی، جامعه‌پژوهی فرهنگی، پژوهش‌نامه زنان، فلسفه علم، مطالعات بین رشته‌ای در رسانه و فرهنگ، بررسی مسائل اقتصادی ایران، اقتصاد و تجارت نوین، زبان‌شناخت، جستارهای سیاسی معاصر، پژوهش‌های علم و دین، پژوهش‌نامه علوی، مطالعات فرهنگ و آسیا، کهن‌نامه ادب پارسی و پژوهش‌های بین رشته‌ای ادبی، نیز رتبه «ب» را از کمیسیون نشریات وزارت علوم کسب کردند. همچنین دو نشریه ادبیات پارسی معاصر و تفکر و کودک نیز از پایگاه استنادی جهان اسلام ISC موفق به کسب درجه Q1 در ضریب تاثیر سال 1398 شده‌اند./منبع: ایبنا