تأیید کرسی نوآورانه عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم انسانی

کرسی نوآوری دکتر رضا غلامی، عضو هیأت علمی پژوهشکده تمدن اسلامی پژوهشگاه از سوی هیأت حمایت از کرسی‌های‌های نظریه‌پردازی، نقد و مناظره شورای عالی انقلاب فرهنگی به عنوان کرسی نوآورانه مورد تأیید قرار گرفت.
به‌گزارش روابط عمومی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، این کرسی نوآوری با ارائه حجت‌الاسلام‌والمسلمین دکتر رضا غلامی، عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران در تاریخ 28 خردادماه 1401 برگزار شد. در این کرسی دکتر شریف لک‌زایی، دکتر مجتبی زارعی و دکتر احمدرضا یزدانی‌مقدم به‌عنوان ناقدان کرسی و دکتر علیرضا صدرا، دکتر محسن رضوانی و دکتر نجف لک‌زایی به‌عنوان هیأت داوران کرسی حضور داشتند.

مطابق فرایندهای کرسی‌های نوآوری، پس از بررسی و تأیید اولیه نوآوری از سوی شورای تخصصی، طبق ضوابط مورد تصویب هیأت حمایت از کرسی‌های نظریه‌پردازی، نقد و مناظره، دو اجلاسیه در این زمینه برگزار و ناقدان و داوران به ارزیابی نوآوری علمی ارائه شده پرداختند.
مطلب کانونی در نوآوری ارائه شده از سوی دکتر غلامی که شرح تفصیلی آن در کتاب ارائه شده است، در گام نخست، عبارت است از: نقد و بررسی ظرفیت‌ها و کاستی‌های حکمت عملی در ساحت شکل‌دهی به جامعه مدنی و تمدن. دکتر غلامی با اثبات ضعف‌ها و کاستی‌های حکمت عملی و نقد برخی نارسایی‌ها در اندیشه اجتماعی و سیاسی بزرگانی همچون فارابی، علت اصلی عقب‌ماندگی تمدنی عالم اسلامی را تکیه بر حکمت عملی با مفهوم سنتی و رایج برای تمدن‌سازی معرفی می‌کند. این پژوهشگر حوزه علوم سیاسی در گام بعدی وارد بحث عقلانیت شده و پس از ارائه تعریفی جدید و یک معماری تازه از عقلانیت اسلامی، تلاش می‌کند تا با احیاء قرائتی روشن از عقل‌گرایی اسلامی و اتصال سیستمی همه ظرفیت‌های مورد تأیید عقل، اعم از علوم مصطلح اسلامی، فلسفه و حکمت، عرفان و به‌ویژه دانش تجربی و عقل ابزاری، ابتدا توان درک رئالیستی پیچیدگی‌ها و ظرایف خلق جامعه مدنی پیشرفته و فراتر از آن تمدن در عصر حاضر را به وجود آورد و بعد، مسیر شکل‌گیری چنین تمدنی را از جهت علمی_ عملی هموار کند.

یکی از ویژگی‌های این عقلانیت که مبتنی بر عقلانیت نظری است و تکیه گاه نظری خود را عمدتاً فلسفه صدرایی معرفی می‌کند، توجه مضاعف به علوم تجربی و عقل ابزاری در عقلانیت و همچنین افزایش سهم و نقش آنها در یک جایگاه و قلمرو منطقی است. علاوه بر این، عقلانیت ترسیم شده از سوی دکتر غلامی، توجه ویژه‌ای به «فراعلم» یعنی روش، ابزار و فناوری نشان می‌دهد. به بیان دیگر، دکتر غلامی معتقد است بدون به میدان آوردن ابزارها و فناوری‌های نرم، امکان تحقق اهداف تمدنی، آن هم در رقابت با تمدن مدرن غربی وجود ندارد. در عقلانیت ارائه شده از سوی دکتر غلامی، هر چند فکر و فرهنگ در عقلانیت نظری تقدم رتبی دارند، اما در مقام عمل و کاربرد، باید تقدم را به سیاست داد، با این وصف، مؤلف ضمن وفاداری به اصول فلسفه سیاسی، این عقلانیت را در قامت سیاست بالمعنی الاعم عینیت بخشیده است.
یادآور می‌شود کتاب نگرشی نو به نظام عقلانیت سیاسیِ اسلامی شرحی از مجموعه مباحث ارائه شده در این کرسی که در قطع رقعی و 135 صفحه توسط انتشارات مرکز پژوهش‌های علوم انسانی اسلامی صدرا منتشر شده است./پایان