تصویب برگزاری همایش «نظم جدید بین‌الملل، بحران اوکراین و جایگاه جمهوری اسلامی»

هجدهمین جلسه شورای پژوهشی پژوهشگاه در دورۀ جدید، 30 خرداد ‌ماه 1401 در سالن اندیشه پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی با حضور اعضای شورا تشکیل شد. در این جلسه ضمن اهداء نسخه‌ای از کتابچه شیوه‌نامه پژوهشی پژوهشگاه به اعضای شورا، بر اهمیت تسریع در تدوین آیین‌نامه پیشنهادی ارتقای اعضای هیأت علمی متناسب با فعالیت اعضای هیأت علمی مراکز پژوهشی حوزۀ علوم انسانی تأکید شد.

انتشار کتابچه شیوه‌نامه پژوهشی

در ابتدای جلسه دکتر موسی نجفی، رئیس پژوهشگاه، با سلام و درود بر پیامبر گرامی اسلام صلّ ا... علیه و آله و سلّم و اهل بیت علیهم السّلام و خوشامدگویی به اعضای شورا، از انتشار کتابچه شیوه‌نامه پژوهشی پژوهشگاه با عنوان «بازطراحی شیو‌ه‌نامه پژوهشی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی (با رویکرد تحول در پژوهش‌های علوم انسانی)»، و تقدیم نسخه‌هایی از آن به جناب آقای دکتر زلفی‌گل، وزیر محترم علوم، تحقیقات و فناوری و جناب آقای دکتر سلیمانی، رئیس مرکز هیأت‌های امنا و هیأت‌های ممیزه وزارت علوم خبر داد. دکتر نجفی با اشاره به اهمیت تدوین این شیوه‌نامه و برنامه‌ریزی برخی از دانشگاه‌ها و مؤسسات و مراکز پژوهشی برای تدوین آن، ثبت حق مالکیت معنوی این اثر را بسیار مهم و در جهت قدردانی از تلاش‌ها و مساعی دست‌اندرکاران مختلف تدوین آن برشمرد و اظهار امیدواری کرد با برنامه‌ریزی صورت گرفته شاهد تدوین هرچه سریع‌تر آیین‌نامه پیشنهادی ارتقاء اعضای هیأت علمی مراکز و مؤسسات پژوهشی حوزه علوم انسانی که در پژوهشگاه در حال انجام است، باشیم.

رئیس پژوهشگاه در ادامه با تشریح وضعیت بودجه پژوهشگاه و هزینه‌های جاری مختلف، از پیگیری‌ها و تلاش‌ها برای بهبود وضعیت بودجه پژوهشگاه خبر داد و گفت: با توجه به اختصاص کمترین بودجه در سال 1400 به پژوهشگاه در میان مؤسسات و مراکز پژوهشی، مشکلات و مسائل متعددی متوجه اجرایی ساختن برنامه‌های متنوع و مختلف پژوهشگاه به‌ویژه در حوزه نشر کتاب شده است که امیدواریم با جلب حمایت‌های مسئولان مختلف در وزارت علوم و سایر نهادهای ذی‌ربط و دریافت بودجه لازم، بتوانیم فعالیت‌های مختلف همچون نشر کتاب‌های اعضای هیأت علمی پژوهشگاه را تسریع نماییم.

 سپس دکتر عبدا... قنبرلو، معاون اداری، مالی و مدیریت منابع پژوهشگاه نیز با اشاره به هزینه‌های مختلف ضرروی پژوهشگاه و تدوین بودجه انقباضی متناسب با برنامه‌های مختلف برای پژوهشگاه همچون سایر دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی، اظهار امیدواری کرد با پیگیری‌های صورت گرفته، بتوان ضمن تقویت و بهبود شرایط مالی، محدودیت‌های ایجاد شده در بخش‌های مختلف را رفع و ضمن تسویه بخشی از معوقات و دیون پژوهشگاه، امکان اداره هرچه بهتر امور پژوهشگاه و انجام برنامه‌های مختلف فراهم شود.

تشریح امکانات رفاهی ـ ورزشی فراهم شده برای استفادۀ اعضای پژوهشگاه

در ادامه جلسه دکتر سید رضا حسینی، معاون کاربردی‌سازی علوم انسانی و فرهنگی پژوهشگاه به تشریح بخشی از اقدامات صورت گرفته در حوزه تأمین امکانات رفاهی برای اعضای پژوهشگاه پرداخت. دکتر حسینی با اشاره به پیگیری‌های صورت گرفته برای بهره‌مندی اعضای پژوهشگاه از امکانات ورزشی نهادها و مراکز مختلف، از برگزاری جلسه با مسئولان استخر مجموعه ورزشی اریکه ایرانیان برای استفاده اعضای پژوهشگاه از آن با تخفیف مناسب و اختصاص سانس ویژه برای آقایان پژوهشگاه خبر داد. معاون کاربردی‌سازی علوم انسانی و فرهنگی پژوهشگاه همچنین با تشریح توافق صورت گرفته برای استفاده اعضای پژوهشگاه از خدمات سالن‌های چندمنظوره سازمان ورزش شهرداری تهران و شرکت راهیان سلامت (شامل استخر، سونا، جکوزی، و سالن بدنسازی)، گفت: با توجه به حمایت‌های مسئولان پژوهشگاه مقرر شده است 50 درصد از هزینه‌ نهایی را اعضاء و 50 درصد باقی‌مانده نیز به شکل‌های مختلف از طرف پژوهشگاه تأمین شود. دکتر حسینی با اشاره به ارسال اطلاعیه‌های مختلف از طریق سامانه‌های پژوهشگاه برای ارسال درخواست ثبت‌نام متقاضیان، از اعضای شورا برای بهره‌مندی از این امکانات دعوت به‌عمل آورد.

تصویب برگزاری همایش «نظم جدید بین‌الملل، بحران اوکراین و جایگاه جمهوری اسلامی»

سپس دکتر یحیی فوزی، معاون پژوهشی و تحصیلات تکمیلی پژوهشگاه با اشاره به دستورجلسه مقرر شورا موضوع  پیشنهاد برگزاری همایش « نظم جدید بین‌الملل، بحران اوکراین و جایگاه جمهوری اسلامی» توسط پژوهشکده مطالعات سیاسی، روابط بین‌الملل و حقوق، موضوع را جهت اعلام نظر اعضاء مطرح کرد.

ابتدا دکتر محمدعلی فتح‌الهی، رئیس پژوهشکده مطالعات سیاسی، روابط بین‌الملل و حقوق، با تشریح اهمیت برگزاری این همایش با توجه به بیانات اخیر مقام معظم رهبری (مد ظله العالی) دربارۀ لزوم توجه به ابعاد و لایه‌های عمیق‌تر بحران اوکراین و تبیین جایگاه ایران در چارچوب شکل‌گیری نظم جدید جهانی، و نیز احساس عمومی موجود در کشور در این رابطه، گفت: تجربه این بحران در دهه سوم از هزاره سوم و شکل‌گیری تنش میان روسیه و اوکراین بعداز درخواست این کشور برای الحاق به اتحاد ناتو، پیامدها و نتایج پیدا و پنهان مهمی در جهان دارد که به نظر می‌رسد آغاز عصر گذار به ساختار متفاوتی در صحنه بین‌الملل و شکل‌گیری مناسبات بین‌المللی و منطقه‌ای جدیدی باشد. دکتر فتح‌الهی ضرورت حضور و نقش‌آفرینی سخت‌افزاری و نرم‌افزاری همه کشورها از جمله ایران در این نظم جدید را یادآور و پیچیدگی‌ها و دشواری‌های تأمین منافع و امنیت کشور را با توجه به سیاست‌های استقلال‌طلبانه کشور در مقابل قدرت‌های غرب و شرق متذکر شد. رئیس پژوهشکده مطالعات سیاسی، روابط بین‌الملل و حقوق با تشریح ساختار علمی و اجرایی همایش و مؤسسات و نهادهای مشارکت‌کننده در برگزاری آن، اظهار امیدواری کرد بتوان با برگزاری پیش‌نشست‌های مختلف، زمینه برگزاری همایش را در اوایل بهمن‌ماه جاری فراهم کرد.

سپس اعضای شورا با تأکید بر اهمیت این موضوع و لزوم توجه به ابعاد مختلف این بحران و تصویب برگزاری آن، پیشنهادهای خود در زمینه اصلاح عنوان همایش و توجه به مسائلی نظیر حساسیت‌های مختلف پدید آمده در جامعه مبنی بر تمایل کشور به قدرت‌های شرقی مطرح کردند. همچنین درخصوص محورهای همایش بر توجه به موضوع آگاهی اجتماعی و نقش رسانه‌ها تأکید شد.

تصویب برنامه‌های پیشنهادی جدید اعضای هیأت علمی

در ادامه جلسه دکتر مهدی معین‌زاده، مدیر پژوهشی پژوهشگاه با اشاره به تصویب برنامه‌های پژوهشی انفرادی نوع الف اعضای هیأت علمی و انجام مراحل لازم در پژوهشکده‌ها و مراکز یا طرح در کمیسیون منتخب شورای پژوهشی، عناوین و مجریان برنامه‌های پژوهشی را قرائت کرد و اعضای شورا با تنفیذ برنامه‌های پژوهشی پیشنهادی موافقت کردند.

بررسی مفاد آیین‌نامه پیشنهادی ارتقاء اعضای هیأت علمی

در ادامه جلسه دکتر دالوند، دبیر هیأت ممیزه پژوهشگاه، با اشاره به مباحث پیشین جلسات شورا دربارۀ اصلاح آیین‌نامه ارتقاء اعضای هیأت علمی و تدوین آیین‌نامه‌ای متناسب با فعالیت اعضای هیأت علمی مراکز پژوهشی حوزۀ علوم انسانی، مدل‌های مختلف ممکن برای احتساب امتیاز فعالیت‌های متنوع پژوهشی را تشریح کرد. دکتر دالوند با خاطرنشان ساختن لزوم توجه به سیاست‌گذاری برای جهت‌دهی به پژوهش‌ها متناسب با مأموریت‌های تعیین شده از نهادها و مراجع بالادستی یا توجه به مسائل پژوهشی اعضای هیأت علمی برآمده از چالش‌ها و آسیب‌های اجتماعی، جدول اصلاح شده پیشنهادی کلیات امتیاز فعالیت‌های علمی پژوهشی برای ارتقاء در آیین‌نامه پیشنهادی دبیرخانه هیأت ممیزه را در اختیار اعضاء قرار داد.

اعضای شورا نیز ضمن بررسی و تبادل نظر دربارۀ ابعاد مختلف امتیازات در نظرگرفته شده برای بندها و مفاد مختلف، نکات مبهم موجود در جدول پیشنهادی را یادآور و پیشنهادها و نکات اصلاحی مختلفی را ازجمله ضرورت اصلاح شیوه امتیازدهی به‌ویژه در مورد تعیین حداقل و حداکثر امتیازهای لازم در بندهای مختلف مانند کتاب، مقاله و طرح پژوهشی؛ احصاء فعالیت‌های مختلف مرتبط با ترویجی‌سازی علوم انسانی؛ و... مطرح کردند.

با توجه به مباحث و مسائل طرح شده در جلسه شورا، مقرر شد اصلاحات لازم در پیش‌نویس آیین‌نامه پیشنهادی اعمال و بررسی آن در جلسه آتی شورا ادامه یابد.

بررسی پیوست‌های اجرایی پیشنهادی شیوه‌نامه پژوهشی در بخش طرح‌های گروهی

در بخش پایانی جلسه شورا، دکتر یحیی فوزی، معاون پژوهشی و تحصیلات تکمیلی پژوهشگاه، با اشاره به تشکیل جلسات مختلف و بررسی پیشنهادهای دریافت و تدوین شده در مورد پیوست اجرایی شیوه‌نامه پژوهشی مرتبط با بخش طرح‌های گروهی، گفت: با توجه به اهمیت برنامه‌ریزی دقیق و مناسب برای اجرای طرح‌های گروهی و میان‌رشته‌ای، که می‌توانند افق روشن و نوینی پیش‌روی ساختارهای علمی و فعالیت‌های تحقیقاتی پژوهشگاه ترسیم نمایند، این ضرورت وجود دارد که ابعاد مختلف اجرای این طرح‌ها تصریح و وضوح بیشتری پیدا کند. معاون پژوهشی و تحصیلات تکمیلی پژوهشگاه مشخص کردن مسئول اجرای طرح؛ تعداد مجریان و تخصیص امتیازات آنان؛ نحوۀ مشارکت اعضای هیأت علمی در این طرح‌ها؛ ایجاد مشوق‌های لازم برای ترغیب اعضای هیأت علمی به انجام طرح‌های مشترک و میان‌رشته‌ای؛ دستاوردهای مختلف اجرای این طرح‌ها و اهداف و پیامدهای آنها را از ابعاد مختلف و مهم در اجرای این طرح‌ها برشمرد.

سپس با بررسی دو پیشنهاد تدوین شده برای اجرایی ساختن این طرح‌ها توسط اعضای شورا، دیدگاه‌ها و پیشنهادات اعضا درباره نقاط ضعف و قوت آنها مطرح و با توجه به ابعاد و جوانب مختلف موضوع، مقرر شد برنامه‌های پژوهشی گروهی پیشنهادی در جلسات آتی شورا مطرح و در مورد هریک به صورت مستقل تصمیم‌گیری لازم صورت گیرد.