گزارش نهایی همایش بین المللی شمس و مولانا

چهارمین همایش بین المللی شمس و مولانا به کوشش پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و تولیت شمس تبریزی روزهای 6و7 شهریور1397 در استان آذربایجان، شهرستان خوی برگزار شد.

گزارش دبیر علمی همایش، دکتر حیاتی، به شرح زیر است:
مؤسسه تولیت شمس تبریزی از سال 1394 برگزاری همایش‏‏های سالانه را با عنوان «شمس تبریزی» آغاز کرد و از سال 1395به بعد، درپی انعقاد تفاهم‏نامه با پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، عنوان «شمس و مولانا» را برگزید. دبیرخانه علمی همایش در پژوهشگاه تشکیل شد و دستاورد نخستین همکاری، «سومین همایش بین‏ المللی شمس و مولانا» بود که در مهر ماه 1396 برگزار شد. نوشتار پیش رو، از «چهارمین همایش بین ‏المللی شمس و مولانا» نشان دارد که به کوشش پژوهشگاه و تولیت در 6و7 شهریورماه 1397 برگزار شد.

دبیرخانه علمی همایش در پژوهشکده زبان و ادبیاتِ پژوهشگاه از نیمه اردیبهشت ماه 1397 فعالیت خود را آغاز و در نخستین گام، انجمن‏های علمی ادبی و سایر دانشگاه‏ها و پژوهشگاه‏ها را به همکاری دعوت کرد. طی مکاتبه فیمابین رئیس پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی با نهادهای دیگر، مقرر شد «انجمن علمی نقد ادبی ایران»، «انجمن علمی زبان و ادبیات فارسی»، «انجمن علمی ترویج زبان و ادب فارسی»، «اتحادیه انجمن‏های علمی، آموزشی معلمان زبان و ادبیات فارسی» و «دانشگاه الزهراء» در سه زمینه مشارکت داشته باشند؛ جذب مقالات قابل پذیرش در مجموعه مقالات همایش؛ داوری مقالات؛ و در صورت امکان، اختصاص یک شماره از نشریه علمی- پژوهشی خود به مقالات برگزیده همایش. دبیرخانه نیز متعهد شد نام و نشان انجمن‏ها و دانشگاه‏های همکار را در همه منشورات همایش درج و رئیس هریک از انجمن‏ها را به کمیته علمی دعوت کند.
در اقدامی همزمان، دبیر همایش فهرست پیشنهادی کمیته علمی را به رئیس پژوهشگاه تحویل داد و درخواست معرفی دو نماینده را نیز به قائم مقام مدیر عامل تولیت ارائه کرد. در نهایت، حکم اعضای کمیته علمی همایش که نام شان در مقدمه این مجموعه آمده است، ابلاغ شد.
اعضای کمیته علمی عبارتند از: دکتر شهرام پازوکی ؛ دکتر تقی پورنامداریان؛ دکتر فرانک جهانگرد؛ دکتر مریم حسینی؛ دکتر ابوالقاسم رادفر؛ دکتر مریم شریف نسب؛ دکتر علیرضا شعبانلو؛ دکتر مریم عاملی رضایی؛ دکتر غلامحسین غلامحسین‏زاده؛ دکتر حسینعلی قبادی؛ دکتر علی اکبر کمالی نهاد؛ دکتر باقر محسنی؛ دکتر یوسف محمدنژاد، دکتر محبوب مهدویان؛ دکتر محمدعلی موحد؛ دکتر علی اصغر میرباقری فرد؛ دکتر محمد نجاری و دکتر محمد هاتفی.

همگام با تشکیل کمیته علمی، درخواست راه‏ اندازی سامانه چهارمین همایش بین المللی شمس و مولانا به معاونت اداری، مالی و مدیریت منابع پژوهشگاه ارسال و سامانه تا پایان اردیبهشت‏ماه راه‏اندازی شد و درباره عنوان، محورها، شیوه دریافت و داوری مقالات، شیوه نگارش و ارسال مقاله و سایر برنامه‏های علمی همایش اطلاع‏رسانی شد.
در نخستین جلسه کمیته علمی، مطالب سامانه بازبینی شد و افزون بر اعمال اصلاحات پیشنهادی استادان، ترجمه انگلیسی سامانه نیز انجام پذیرفت. در دومین جلسه نیز گزارش تعداد مقالات جذب شده از سوی انجمن‏ها و دانشگاه‏ها ارائه و پیشنهادهایی درباره سفارش مقاله به برخی از مولوی‏پژوهان دانشگاهی مطرح شد.
در بازه زمانی‏ ای که به دریافت مقالات اختصاص داده شده بود، پیش‏ نشست همایش با عنوان «شعر مولانا، عرصه تقابل‏ها» در 17تیرماه 1397 در پژوهشگاه برگزار و 5سخنرانی ارائه شد.
پایان تیرماه که به‏ عنوان مهلت نهایی دریافت مقاله اعلام شده بود با تماس‏ های پی‏ درپی پژوهشگران تمدید شد. در نهایت، بیش از100 مقاله در اختیار دبیرخانه قرار گرفت و به سبب تنگنای زمانی، نتایج داوری که ازطریق سامانه دریافت شده بود، ساماندهی شد و در تاریخ 13 مرداد، 9 داور در پژوهشگاه حضور یافتند و مقالات باقی‏مانده را داوری کردند. نتایج داوری مقالات در موارد زیر دسته‏ بندی شده است:
 مقالاتی که برای بررسی در مجلات علمی- پژوهشی پذیرفته شدند؛
 مقالاتی که برای چاپ در مجموعه مقالات پذیرفته شدند و قابل ارائه در همایش بودند؛
 مقالاتی که برای چاپ در مجموعه مقالات پذیرفته شدند؛
 مقالاتی که برای چاپ در چکیده مقالات پذیرفته شدند؛
 مقالاتی که مورد پذیرش قرار نگرفتند.
مقالاتی که داوران برای بررسی در مجلات علمی-پژوهشی مناسب دانستند، به مدیر مسئول یا سردبیر مجله ‏های «ادبیات عرفانی»، «پژوهش‏های ادبی» و «گوهر گویا» ارسال شد و در سامانه نیز اطلاع ‏رسانی صورت گرفت. پس از اخذ نتایج داوری مقالات در نشریه ‏های مذکور، مقالاتی که پذیرش نگرفتند به فهرست مقالات مناسب برای ارائه یا چاپ در مجموعه مقالات همایش منتقل شدند. گزارش نهایی این فرایند به شرح زیر است:
 10مقاله برای انتشار در مجلات علمی- پژوهشی پذیرفته شدند؛
 16مقاله برای چاپ در مجموعه مقالات پذیرفته شدند و قابل ارائه در همایش بودند؛
 38مقاله برای چاپ در مجموعه مقالات پذیرفته شدند؛
 17مقاله برای چاپ در چکیده مقالات پذیرفته شدند؛
 12مقاله مورد پذیرش قرار نگرفتند.

در پایان قابل ذکر است، دکتر عیسی العاکوب، عضو فرهنگستان زبان عربی دمشق و استاد تمام بلاغت و نقد در دانشگاه حلب؛ و پروفسور دکتر محمود ارول قلیچ، استاد دانشگاه مرمره استانبول سخنرانان بخش بین ‏الملل همایش بودند.

شهریور 1397
پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
دبیرخانه علمی همایش- پژوهشکده زبان و ادبیات