گزارش نشست نماینده بنیاد هومبولت آلمان با اعضای هیأت علمی پژوهشگاه

نشست نماینده بنیاد فردریش فون هومبولت آلمان، دکتر سعید بلالایی، با اعضای هیأت علمی پژوهشگاه علوم انسانی به همت دفتر همکاری‌های علمی و بین المللی پژوهشگاه روز یکشنبه 16 اردیبهشت 97 برگزار شد.

در این نشست ابتدا نماینده بنیاد هومبولت به معرفی این نهاد و تاریخچه آن پرداخت و حوزه فعالیت های این بنیاد را شرح داد. دکتر بلالایی در این خصوص گفت: تاسیس بنیاد مذکور به سال 1953 میلادی برمی‌گردد که به نام الکساندر فون هومبولت، دانشمند و انسان‌شناس آلمانی نامگذاری شده است. شعار اصلی این موسسه نیز  حمایت از پژوهشگران و محققان مستعد است، نه حمایت از پروژه‌ها و طرح های تحقیقاتی. به عبارتی دیگر این بنیاد با اشخاص حقیقی در ارتباط است و نه نهادها و موسسات و شخصیت های حقوقی.

وی افزود: بنیاد هومبولت سالانه 600 بورس تحقیقاتی به پژوهشگران سراسر جهان اعطا می‌کند و علاوه بر آن سالانه 100 فرصت مطالعاتی نیز به دانشجویان دکترا اعطا می نماید. هدف اصلی این بنیاد ایجاد شبکه‌ای فعال و پویا از پژوهشگران سراسر جهان است و تاکنون 28 هزار بورس تحقیقاتی به پژوهشگران اعطا کرده است که در میان آنان 51 برنده جایزه نوبل قرار دارند. بنیاد هومبولت توجه ویژه‌ای نیز به زنان پژوهشگر دارد و بدون توجه به سن، موقعیت جغرافیایی و شغلی از طرح‌های پژوهشی آنها حمایت می‌کند  و معمولا سهمی برابر برای زنان و مردان در اعطای این بورسیه در نظر گرفته می شود. علاوه بر این، بنیاد توجه ویژه‌ای به کشورهای در حال توسعه به جز سهمیه مربوط به هند و چین دارد و امتیاز و سهمیه بیشتری را برای‌پژوهشگران کشورهای در حال توسعه در نظر می گیرد.

بلالایی تأکیدکرد: یکی از بورس‌های اعطایی بنیاد «بورس پژوهشی پسا دکترا» است که به فارغ التحصیلان دکترایی که حداکثر چهارسال از  زمان اخذ مدرک آنان گذشته باشد، اعطا می‌شود. همچنین بورس پژوهشی اساتید به دانشیارانی که حداکثر 12 سال از اخذ مدرک دکترای آنان گذشته باشد، اعطا می‌شود. طول مدت استفاده از این بورس دو سال است. بورس پسا دکترای بنیاد هومبولت معتبرترین بورس این موسسه است و کسانی که یک بار موفق به دریافت این بورس شوند، مادام العمر امکان استفاده و مشارکت در پروژه های هومبولت را خواهن داشت. غیر از این بورس، جایزه ای هم برای محققان و پژوهشگران در نظر گرفته شده است. این جایزه به مبلغ 55 هزار یورو است که 20 هزار یورو آن صرف تهیه تجهیزات و منابع می شود. همچنین از منطقه خاورمیانه تا به حال 754 نفر این بورس را دریافت کرده‌اند که تعداد 160 نفر از آنها ایرانی بوده‌اند. از این تعداد بورسیه شدگان ایرانی 17 نفر در حوزه علوم انسانی فعال بودند.

 دکتر بلالایی در توضیح فعالیت های بنیاد هومبولت تصریح کرد: مراکز هومبولت در شهرهای بایروت و توبینگن در حوزه علوم انسانی گزینه های مطلوبی برای اعضای پژوهشگاه محسوب می‌شوند. دانشگاه آزاد برلین نیز دارای رشته های ایرانشناسی و اسلام شناسی است و همچنین دانشگاه هایدربرگ هم در حوزه های علوم انسانی جزء دانشگاه های فعال به شمار می آید. مرکز هومبولت در شهر بایروت رشته های ادبیات فارسی و ایرانشناسی را در میان رشته های تحصیلی متعدد دانشگاه دارا است.

 نماینده بنیاد فردریش فون هومبولت آلمان افزود: مطابق روش معمول دریافت این بورس فرد متقاضی، استاد یا پژوهشگر مورد نظر را در آلمان پیدا می کند و پس از برقراری ارتباط، یک طرح تحقیقاتی مشترک تدوین می شود. فرم های مربوط پس از تکمیل برای داوری علمی، در یک فرآیند 3 الی 4 ماهه برای کمیته انتخاب نیز ارسال می شود. فرد متقاضی در صورت تمایل می تواند دوره آموزش آلمانی 2 تا 4 ماهه را در موسسه گوته آلمان طی کند.

در خاتمه دکتر بلالایی به طور کلی هدف بنیاد هومبولت را ایجاد شبکه ای گسترده متشکل از پژوهشگران و محققان دانست که پژوهش گروهی را به صورت شبکه ای انجام می دهند.

این جلسه با طرح پرسش‌هایی از سوی حاضران ادامه پیدا کرد و در نهایت با جمع بندی دکتر افراشی، مدیر دفتر همکاری های علمی و بین المللی پژوهشگاه، به پایان رسید.