گزارش جلسه 34 نظام سیاسی اسلام

سی و چهارمین جلسه از سلسله نشست‌های علمی نظام سیاسی اسلام در تاریخ 24 خرداد در سالن اندیشه پژوهشگاه برگزار شد. موضوع این جلسه عبارت از «شاخص‌های مصلحت نظام» بود. ابتدا یکی از اساتید پژوهشکده نظریه پردازی سیاسی و روابط بین الملل به این نکته اشاره کرد که یکی از مسایل عمده در تشخیص مصلحت نظام، عدم تفاهم در شاخص‌های مصلحت نظام است. بر مبنای کدام شاخص‌ها می توان امری را به عنوان مصلحت فرد یا مصلحت نظام تشخیص داد. لذا لازم است قبل از تشخیص مصلحت نظام به بررسی ملاک‌های تمییز دهنده مصلحت نظام از سایر مصالح توجه کرد. وی در ادامه به هشت ملاک برای مصلحت نظام اشاره کرد. از جمله این شاخص‌ها عبارت بود از اینکه مصلحت نظام قابل معاوضه نیست؛ رقیب ندارد؛ تقریباً پایدار و تغییر ناپذیر است؛ مصلحت نظام مبنایی برای تغییر حکم است. دیگر استاد جلسه بر وجه تربیتی مصلحت نظام اشاره کرد، وی وجه دیگر مصلحت نظام را در مقوله پیشرفت و ترقی می دانست. از زاویه دیگر، مصلحت در تراز ملی و جهانی یا امت اسلامی ملاحظه می‌شود. بر این اساس، دولت اسلامی عهده‌دار مصالح ملی است اما ولایت مطلقه فقیه فراتر از آن باید مصالح امت اسلامی را نیز در نظر داشته باشد.