نخستین کرسی ترویجی با رویکرد " عرضه و نقد ایده ی علمی " عنوان :«شرط کفایت در نقد ادبی » دکتر صافی
دبیرخانه هیئت حمایت از کرسی های نظریه پردازی برگزار می کند
نخستین کرسی ترویجی با رویکرد " عرضه و نقد ایده ی علمی "
عنوان :«شرح کفایت در نقد ادبی » دکتر صافی
در سنت ساختارگرایی سوسوری، فرض بر این است که دستگاه زبان پس از تعریف سلبیِ نشانه های کلامی و چینش بعضی از آنها در پی یکدیگر، مدلول های معینی را در کالبد یک متن مستقل گرد می آورد و از وحدت مضمونیِ متن در برابر شرایط ناپایدار بافتی محافظت میکند . بسیاری از منتقدان عرصه ی ادبیات نیز تحت تأثیر زبانشناسی سوسوری و به پیروی از بوطیقای ساختارگرا چنین می پندارند که نقد ادبی برابر است با سخنکاوی اثر در راه تأویل آن به مقصود آفرینندهاش . در این مقال اما به جای کوششی
بی فرجام برای وصول به فلان مدلول در بهمان اثر سترگ ادبی، به چندوچون در این باره خواهیم پرداخت که اساساً متنیت اثرخواه ادبی باشد و مستطاب، یا نامستطاب و حتا غیرادبی از کجا(ها)ی زبان مایه می گیرد و چرا نمیتوان فرایند خوانش متن را به روالهای مکانیکیِ سخنکاوی فروکاست و هدف از نقد ادبی را نیل به مضمونی بیبدیل انگاشت؛ مضمونی که با کشف و اقامهی آن بتوان خوانش پذیری ذاتیِ متن را به سود یکپارچگی و استقلال اثر برای همیشه سرکوب کرد . در تبیین دلالت مندی پردامنه ی متن و کرانگشودگی خوانش، چند نمونه ی ظاهراً ناهمگون (یک تکه شعر، پارهای از یک مقاله و یک قطعه داستان ) را فراتر از نقدهای سخنکاوانه، بر پایگاهی متشکل از دیدگاه های خوانش بنیاد رولان بارت ( 1981 ) ، عسگری پاشایی ( 1373 ) و کریستین متز ( 1982 ) تحلیل خواهیم کرد تا سرانجام به الگوی تازهای از نقد ادبی دست یابیم . بنا بر این الگو اگرچه تنها سخن سنجی اثر برای تأویل آن کافی است، اما این سنجه را تنها یکی از شرایط لازم برای تبیین متنیت و خوانشپذیری متن باید دانست .
در راه چنین تبیینی همچنین باید عوامل متنیت هر اثر را نیز با توجه به شبکه ای از روابط بینامتنیاش تحلیل کرد؛ تحلیلی که از شناسایی انواع تقابل های پنهان در پوسته ای از روابط مجازی و استعاری آغاز می شود
.
دانلود فایل صوتی
نظر شما :