سخنرانی دکتر نجفی در مراسم افتتاحیه هفته تمدن نوین اسلامی

 موسی نجفی، رئیس پژوهشکده فرهنگ، انقلاب و تمدن اسلامی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، امروز دوشنبه سی ام آذر، در میزگرد علمی که در حاشیه افتتاحیه نخستین هفته علمی تمدن نوین اسلامی با حضور حجت الاسلام والمسلمین محسن الویری و حجت الاسلام والمسلمین غلامرضا بهروزی لک، در مسجد مقدس جمکران برگزار شد، به تبیین «فلسفه تکامل تاریخ و تمدن نوین اسلامی» پرداخت.

وی تمدن، نوبودن و اسلامی بودن را سه قسم تمدن نوین اسلامی برشمرد و گفت: انقلاب اسلامی در بطن خودش یک نظریه پیوستگی دارد و آن پیوسته کردن تمدن گذشته اسلامی به تمدن نوین اسلامی است.

صاحب کرسی نظریه پردازی هویت ملی تاکید کرد که اگر کسی نظریه غرب را بپذیرد، نظریه پیوستگی به نظریه گسستگی تبدیل می‌شود.

نجفی با بیان اینکه در تمدن نوین اسلامی باید به اندیشه تعالی، تمدن برتر، تکامل و هویت توجه داشت، اظهار داشت: بیداری اسلامی یک روند تکامل داشته که این روند از دو قرن پیش تا حالا از بعد نظامی به سیاسی و سپس به بعد فرهنگی رسیده و الان در مرحله تمدنی قرار دارد، یعنی بحث تمدن سرحلقه تکاملی نظریه بیداری اسلامی هم محسوب می‌شود.

این استاد دانشگاه افزود: اگر بخواهیم این قضیه را با حیات سیاسی غرب بنگریم باید استعمار را به سه بخش کهنه، نو و فرانو تقسیم کنیم و بدانیم که نظریه تمدنی ما در مقابل استعمار فرانو قرار می‌گیرد.

وی تاکید کرد: رهبر معظم انقلاب برای رفتن از نظام به سمت تمدن نوین، چند الگو ترسیم کردند که الگوی تحول علوم انسانی، الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، سبک زندگی اسلامی، اقتصاد مقاومتی و… از جمله آنهاست.

نجفی در بررسی نگاه نظریات غربی به نظریه تمدن نوین اسلامی گفت: غربی‌ها معتقدند که نظریه تمدن نوین اسلامی دارای گسل‌های فرهنگی است و این گسل‌ها به برتری اندیشه لیبرال دموکراسی غربی منجر می شود.

وی تصریح کرد: وجود دشمن فرضی، اسلام هراسی، برتری تمدن غرب در نهایت، نظم نوین جهانی، به حاشیه رفتن همه فرهنگ‌ها در برابر فرهنگ غربی و برتری مطلق تمدن غربی از دیگر مواردی است که طرفداران نظریه غربی درباره نظریه تمدن نوین اسلامی مطرح کردند.

به گفته عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تمدن نوین اسلامی در واقع شروع جنگ جدید است و ویژگی‌هایی دارد که همه موارد اشاره شده را می‌شکند.

نجفی با بیان اینکه نظریه تمدن نوین اسلامی دارای دو بعد تمدنی و اسلامی است، به نقش نظریه گفتگوی تمدن‌ها در تکامل این نظریه اشاره کرد و گفت: متاسفانه به دلیل نگاه سیاسی که به این نظریه شده، اصل آن به حاشیه رفته است.

این استاد دانشگاه تاکید کرد: در بعد تمدنی نظریه تمدن نوین اسلامی می‌توانیم با غرب ارتباط داشته باشیم ولی این بعد اسلامی است که ما را نسبت به تمدن غرب برتری می‌دهد.

وی با بیان اینکه نظریه تمدن نوین اسلامی، سیطره گفتمان مطلق غرب را می شکند و از غرب پرسش دارد، اظهار داشت: غربی‌ها در کتاب‌های خود، جنگ غرب و شرق را جنگ قدسی اندیشه لیبرال دموکراسی و اسلام تعبیر می‌کنند و می‌گویند که تمدن اسلامی و اسلام در حاشیه فرهنگ غربی است.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی تصریح کرد: آنها معتقدند سایر تمدن‌ها باید در حاشیه تمدن غربی قرار بگیرند و نظریه تمدن نوین اسلامی یک استراتژی قدرت نیست بلکه یک نظریه فکری است که بشر را در همه زمینه‌ها قدرت می‌دهد.

نجفی گفت: آنها افکار افراطی مسلمانان و داعش را خیلی تبلیغ می‌کنند، ولی وقتی تجدید حیات اسلام مطرح شود مفهوم دیگری در غرب ایجاد می‌کند.

وی تصریح کرد: فرهنگ سازی جدید که در تمدن نوین اسلامی است، ادبیات فاخری به ما می‌دهد که می‌تواند ما را تمام قد در مقابل غرب ظاهر کند.

نجفی معتقد است که نظریه تمدن نوین اسلامی، نظریه شرق شناسی نوین را از بین می‌برد، جهانی سازی مطلق مدرنیته را می‌شکند و از آن فاصله می‌گیرد و با مفهوم بنیادگرایی و قشریت و خشونت مقابله می‌کند.

نجفی افزود: این نظریه، ابعاد مختلف انسانی رشد می‌دهد و بعد چند ساحتی و خدایی و معنوی انسان را پررنگ می‌کند و فراتر از مفهوم اصلاحات می‌رود.

صاحب کرسی نظریه پردازی هویت ملی با بیان اینکه نظریه تمدن نوین اسلامی، اسلام سیاسی را یک درجه ارتقا می‌دهد، تاکید کرد: این نظریه پیکره باشکوه و عظمت تمدن غربی را می‌شکند و انسان را به جایگاه خودش بر می‌گرداند.

وی اضافه کرد: نظریه تمدن نوین اسلامی، طرح عالم دینی و تجدید عهد دینی برای بشر دارد و در نهایت می‌تواند تکامل چند ساحتی را در بحث تمدنی برای بشر نشان دهد و جایگاه سایر مفاهیم را هم داشته باشد.

نجفی در پایان سخنانش گفت: اگر بحث تکامل را در افق تمدن، مقدمه تمدن برتر مهدوی تلقی کنیم می‌توانیم در مفهوم انتظار هم با عمق بیشتری نظر کنیم.