علامه صلاح الدین سلجوقی

صلاح‌‌الدین سلجوقی (1349_1275)، فیلسوف،مترجم، نویسنده، پژوهشگر، دیپلمات، مورخ.

سلجوقی در کل یک دایره‌المعارف بود که جدا از زبان فارسی به زبان‌های عربی، انگلیسی، فرانسوی، اردو و آلمانی هم تسلط داشت بنابر همین سنگینی علمی بود که از به حیث منشی مخصوص امان‌الله خان برگزیده شد. سلجوقی به سبب دانش زیادی که داشت عضویت انجمن نویسندگان مصر را بدست آورد و چهره شناخته شده در مصر است. از منظر فکری سلجوقی یک مسلمان نواندیش بوده که بیشتر تحت تاثیر افکار سید جمال‌الدین قرار داشت. چنانکه وی مقالات و سخنرانی‌های زیادی در رابطه به سید جمال‌الدین انجام داد و تمام ادعاهای که در رابطه به ایرانی بودن او شده بود را رد کرد.

وی در کنار ضرورت فراگیری دانش‌ها و علوم غربی معنویت قدرتمند اسلام را لازمه پیشرفت انسان می‌دانست. وی بیدل‌شناس، حافظه‌حافظ‌شناس، مولانا‌دوست، و اندیشه‌های خاقانی را شتایش می‌کرد و هر جا که به آرای فلاسفه تماس می‌گرفت آن را با تبحر کامل به زیبایی جمال و جلال‌الدین روحی و معنوی زینت می‌بخشید. وی در رابطه به شعر در کتاب "افکار شاعر" بیان می‌دارد که علم سبب تغذیه مشاعر انسانی شده و شعر منجر به تحریک آن می‌گردد بنابراین شعر به مثابه غذای تحریکی و انرژی است و بلکه از آن زیادتر مقل ویتامین‌‌ها و مواد معدنی‌ وظایف بسیار دقیق و و حیاتی را به دوش دارد.

دکتور نجیب کیلانی ادیب نامور مصر در مورد سلجوقی بیان می‌دارد که اصطلاح "ادب اسلامی" را برای نخستین بار از سلجوقی شنیده است و وی در شمار کسانی است که دایره ادب اسلامی را گسترش داده است.

علامه صلاح‌الدین سلجوقی، کتاب ها، رساله‌ها و مقالات فراوانی به زبان‌های دری و عربی در زمینه‌های فلسفه، اخلاق، سیاست،‌ ادب، هنر، الهیات، و علوم اجتماعی نگاشته است که برخی از آن‌ها به شرح زیر است: افکار شاعر، مقدمهء اخلاق، اخلاق نیکوماخوسی، نقد بیدل، نگاهی به زیبایی (رسالهء زیبایی‌شناسی)، تجلی خدا در آفاق و انفس، محمد در شیرخوارگی و خُردسالی، تقویم انسان، اشعار پراگنده، گوشه‌ای از پیغام تو، جبیره، افسانهء فردا.