فریدون تنکابنی

تعداد بازدید:۱۴۵

 

 

 

 

 

فریدون تنکابنی(1316؛ تهران) داستان‌نویس؛ طنزنویس؛ مقاله‌نویس با نام‌های مستعار: «فریدون آموزگار»، «ف،ت. آموزگار».


 انتشار کتاب اجتماعی_انتقادی یادداشت‌های شهر شلوغ(1348) که حاکی از خشم و نارضایتی نویسنده از اوضاع سیاسی_اجتماعی وقت بود موجب بازداشت او در 1349 و به دنبال آن اعتراض گروهی از نویسندگان و شعرا به این رفتار رژیم شاه شد. پس از این اتفاق به آلمان مهاجرت کرد. تنکابنی به عنوان هجونویسی که به شکل و ساختمان داستان‌هایش اهمیت نمی‌دهد، شناخته شده است.

او برای اینکه نوشته‌اش را سرشار از بار اجتماعی کند، داستان و مقاله را در هم می‌آمیزد و با صراحت مسائل روز را گزارش می‌کند. با خشمی که نوشته را از قالب داستان خارج می‌کند، معترضانه در سیر رویدادها دخالت می‌کند، شعار می‌دهد و گاه فحاشی می‌کند. در میان نویسندگانی که نگاهی طنزآمیز به زندگی طبقه متوسط شهرنشین و دنیای کارمندان اداری دارند، تنکابنی چهره‌ای بارز و شناخته شده است؛ اما شهرتش در این زمینه بیشتر به دلیل صراحت بیان و نگاه موشکافانه و زبان تیز و برنده اوست که در غالب موارد موجب اغتشاش روال داستان‌ها و یا تبدیل آنها به مقاله‌های داستان‌گونه شده است. او نویسنده‌ای اندیشمند اما حساس و عصبانی و معترض است و لطف و مزیت اصلی نوشته‌هایش جدال پیگیرانه او با ابتذال و انحطاط اجتماعی است.

شیوه داستان‌نویسی او بیشتر شبیه نوعی عکاسی هنرمندانه است. نثرش گزارشی و روان است و به وضوح نمایانگر تعلق خاطر او به بیان هرچه صریح تر مضامین است و نه عبارت پردازی و رعایت سبکی خاص در نوشتار.


رمان‌ها: مردی در قفس(1340)، سفر به بیست و دو سالگی(1355).
سایر مجموعه داستان‌ها: اسیر خاک(1341)، پیاده شطرنج(1344)، راه رفتن روی ریل(1356)، سرزمین خوشبختی(1357)، میان دو سفر(1357).
طنزها: پول، تنها ارزش و معیار ارزشها(1350)، جمهوری اسلامی(1987=1366، استکهلم)

منابع: صد سال داستان نویسی ایران و فرهنگ ادبیات فارسی معاصر