محمد ابراهیم باستانی پاریزی

محمد ابراهیم باستانی پاریزی(1304_1393)، استاد دانشگاه، پژوهشگر، روزنامه‌نگار و شاعر.

هر چند زمینه و رشته اصلی باستانی‌پاریزی تاریخ ایران و به ویژه کرمان بود، اما در شاعری نیز دستی داشت و اشعاری را از عربی و فرانسوی به فارسی ترجمه کرده بود. مجموعه شعر «یادبود من» اولین مجموعه شعری بود که در سال 1327 از او به چاپ رسید. بالاتر از همه اینها او یک نقّال به شیوه سنتی ایران بود بنابراین داستان‌ها و افسانه‌های کهن را با سنت‌های محلی وفق می‌داد.

نوشته‌هایش آمیزه‌ای است از ملاحظات تاریخی، جنبه‌های نقلی، و تجربه‌های شخصی. شیوه تاریخ‌نویسی وی نیز مانند حفاری در خاک بود تا بتواند به کشف رگه‌های عمیق افسانه‌ها و روایات رایج که خود همه آن‌ها را با شیوه‌ای محاوره‌ای و با ترکیبی از دانش و شوخ طبعی به شیوه گفتگو در کتاب‌ها و مقاله‌هایش عرضه می‌کرد نائل آید.(به نقل از رودی متی) مقالات او در نشریات بیداری کرمان، روح القدس، اطلاعات، کیهان، خواندنیها، یغما، راهنمای کتاب، وحید، گوهر و ... منتشر می‌شد. از باستانی‌پاریزی کتاب‌های فراوانی در زمنیه تاریخ ایران و کرمان و فرهنگ ایرانی به جا مانده است که معروف‌ترین آنها از پاریز تا پاریس(1351) است. در سال 1390 کتاب هزاران سال انسان همراه با مصاحبه‌ای مفصل از باستانی‌پاریزی درباره زندگی و خدمات علمی‌اش و نیز خاطرات او از همکارانش منتشر شد. آخرین کتاب او کوه‌ها باهمند، نیز پس از مرگ او در سال 1394 منتشر گردید.

کتاب‌های مرتبط با باستانی پاریزی: دبستان باستانی‌پاریزی(1397، احسان میرپاریزی)، زندگی‌نامه و خدمات علمی و فرهنگی زنده‌یاد دکتر محمدابراهیم باستانی پاریزی(1394، به ویراستاری امید قنبری)، شاعر تاریخ: یادگارنامه محمدابراهیم باستانی پاریزی(1394، به اهتمام حمیده و حمید باستانی پاریزی)، محمدابراهیم باستانی پاریزی، (1398،علی جهان‌شاهی‌افشار)، واکاوی طنز در آثار باستانی پاریزی، (1398، خشایار احمدی)
سید جواد میرهاشمی مستندی به نام «از پاریز تا پاریس» در سال 1393 براساس زندگی او ساخته است. مستند دیگری به نام «یک عمر در گهواره» نیز از حمید میرحسینی در سال 1393 منتشر شده است.

منابع: «او هرگز فراموش نخواهد شد: به یاد باستانی پاریزی» مجله رشد آموزش، رودی متی، مترجم عباس احمدوند؛ «مور بی چاره» گفتگو با باستانی پاریزی، بخارا؛