ابوالقاسم لاهوتی

ابوالقاسم لاهوتی(1264-1335) شاعر. شعر لاهوتی متاثر از فراز و فرودهای زندگی و تغییرات عقیدتی وی سه مرحله متمایز را پیموده است:
1. دوران جوانی و نوجوانی از 16 سالگی، که به سال های آغازین مشروطیت می انجامد. در این دوره لاهوتی به شیوه سنتی و در قالب غزل و قصیده شعر می سراید.
2. دوره دوم شعر لاهوتی از حدود 1288 با سرودن «دست رهایی بخش» آغاز می شود و تا حدود 1304 ادامه می یابد. در این دوره گرایش چپ پیدا می کند و از رنج کارگر و دهقان و ستمی که بر زنان می رود می نویسد. در این دوره نیز قالب های کهن حفظ شده است.
3. دوره سوم شعر لاهوتی با رفتن او به اتحاد شوروی و پذیرفتن نظام عقیدتی مارکسیسم-لنینیسم آغاز می شود و تا پایان زندگی او ادامه می یابد. او در این دوره همه استعداد و توان خود را در خدمت آرمان چپ می گذارد که تجلی آن در قصیده «کرمل» رخ می نماید. 
او در تجدد ادبی با پشگامان این حرکت چون میرزاده عشقی و ایرج میرزا همگام شد، اما نخستین شاعری بود که در ایران شعر نو گفت؛ شعر «وفای به عهد» که در سال 1288 سرود و حدود 12 سال پیش از انتشار اولین شعر نوی نیماست. او در حدود 50 قطعه شعر نو سرود، زبانش ساده و شفاف و به دور از ابهام بود و در اشعارش از واژه های تاجیکی و مسلکی نیز استفاده کرده است. آثار مهم او عبارتند از: سرود جمهوری شوروی سوسیالیستی تاجیکستان(1946)، کاوه آهنگر(1947)، قصیده کرملین(1923)، تاج و بیرق(1935)، مجموعه اشعار(1960-63)، دیوان لاهوتی(1320).