محمد معین

محمد معین(1297-1350) استاد دانشگاه، پژوهشگر و لغت نویس. او در سال 1321 نخستین کسی بود که به دریافت درجه دکتری در زبان و ادب فارسی نائل شد. فعالیت های علمی او را در چند زمینه می توان تقسیم کرد:
الف. تصحیح و نقد متون: او در کار تصحیح متون به تدوین مقدمه و شناسایی نسخه ها و نوشتن تعلیقات و حل بعضی مسائل لغوی متن اهتمام کرده است، آن چنان که غور در مسائل مختلف متن رنگ دایرة المعارف به کارش داده است. متونی که او تصحیح کرده عبارت است از: برهان قاطع(1330-1334)، چهارمقاله عروضی سمرقندی(1336)، دانشنامه علائی، علم برین(1331)، دانشنامه علائی، منطق با همکاری سید محمد مشکوة(1331)، جامع الحکمتین با همکاری هانری کربن(1332)، جوامع الحکایات(1335و1355)، عبر العاشقین با همکاری هانری کربن(1336)
ب. لغت: که می توان آن را به سه قسمت تقسیم کرد:
1. همکاری با لغت نامه دهخدا از 1325 که با مرگ دهخدا خودش مسئولیت آن را از 1334 تا 1345 به عهده گرفت
2. تصحیح برهان قاطع که آن را در چهار جلد منتشر کرد، سپس یک جلد تعلیقات بر آن افزود.
3. فرهنگ فارسی در شش جلد که پس از بیماری و مرگ دکتر معین زیر نظر جعفر شهیدی به پایان رسید و به سبب شیوه نو و روشمند بودن آن بسیار مورد اقبال واقع شد.
ج. مباحث دستوری: او به یاری دوستان و شاگردان خود یادداشت های فراوانی در مسائل دستوری تهیه کرده بود که حاصل آن ها چهار رساله «اسم مصدر و حاصل مصدر»، «اضافه»، «جمع و مفرد» و «اسم جنس و نکره و معرف» است.
د. فعالیت های پراکنده:  تحقیقات دیگری که عبارت است از:
1. تدوین دو برگزیده نظم و نثر از شاعران و نویسندگان متقدم فارسی تا اواخر قرن چهارم و پنجم برای تدریس متون
2. تحقیق در زمینه ایران باستان شامل پایان نامه دکتری وی با عنوان «مزدیسنا و ادب پارسی»، ترجمه رساله «خسرو قبادان و ریدک وی» از پهلوی به فارسی، رساله های «ستاره ناهید»، «یوشت فریان»، «مرزبان نامه»، «سرگذشت روان» و ترجمه «ارداویراف نامه»
3. درباره ادبیات بعد از اسلام کتاب «حافظ شیرین سخن»
4. ترجمه ها: بجز ترجمه های پهلوی، کتاب «ایران از آغاز تا اسلام» تالیف گیرشمن.
5. جمع آوری و چاپ اشعار دهخدا، نظارت بر چاپ اشعار نیمایوشیج.
6. سرپرستی و نظارت بر یادنامه پورداوود
7. همکاری در انتشار سالنامه پارس با محمد علی امیر جاهد، همکاری در ترجمه دایرة المعارف اسلام و تالیف مقالاتی در زمینه تاریخ ایران پیش از اسلام و دین زردشتی برای دایرة المعارف فارسی به سرپرستی غلامحسین مصاحب و تدوین مجموعه ای به نام جشن سده با ابراهیم پورداوود.