پژوهش از جمله ارکان ساختن جامعه خوب و سالم است/یادداشت دکتر حسینعلی قبادی

نامگذاری هفته پایانی آذرماه هر سال به نام «هفته پژوهش» فرصتی برای تامل در رویکردها و نگاه ما به اهمیت این موضوع است و درنگی است برای آنکه ببینیم تا چه اندازه به اصول و قواعد پژوهش پایبندیم و تا چه حد به نتایج و ثمرات آن آگاهی یافته‌ایم.

پژوهش از جمله ارکان ساختن جامعه‌ای خوب و سالم است و پژوهشگر با بهره‌گیری از نتایجی که پژوهش به دست می‌دهد می‌تواند نقش مؤثر خود را در این جهت ایفا کند. با اتکا به پژوهش است که می‌توان به عرصه‌های نوین فهم و شناخت وارد شد و با به‌کارگیری علم حاصل از پژوهش است که امکان توانمندی و توانمند‌سازی اعضای هر جامعه فراهم می‌آید.

پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در سال‌های اخیر با غنیمت شمردن این فرصت بر آن شد که این هفته را به جشنواره‌ای بزرگ برای بررسی و ارائه ظرفیت‌ها و قابلیت‌های علوم انسانی برای مشارکت در حل مسائل جامعه و ایجاد پیوند وثیق میان علم و شهروندان تبدیل کند و بر همین اساس، طرح‌های متنوعی برای نشان دادن انواع قابلیت‌های علوم انسانی در حوزه‌های مختلف زیست انسانی و اجتماعی به اجرا درآمد که در آخرین گام در سال گذشته، منشور «پژوهشگاه بدون دیوار» به‌عنوان دغدغه‌ای فراگیر و دامنه‌دار به منصه ظهور رسید که ماحصل آن ایجاد پیوند مستقیم و بی‌تکلف دانشمندان و مردم در خیابان‌ها و ساختمان‌های شهر بود و امیدواریم که با تعمیق و بهینه‌سازی روش‌ها، در تداوم این دغدغه ارزشمند موفقیت‌های بیشتری را به دست آوریم.

در تداوم این مسیر، با شیوع بیماری کرونا و مصائب ناشی از آن و تبدیل آن به پدیده‌ای چند لایه‌ اجتماعی- فرهنگی و عبور آن از مرز موضوعات صرفاً پزشکی، پژوهشگاه علوم انسانی را به عنوان کنشگری بالنده بر آن داشت که در همان آغازین روزهای شیوع این بیماری، به ابعاد انسانی، اجتماعی، فرهنگی، روانی آن بپردازد. اگر چه گستردگی آفت‌های کرونا در سال جاری، امکان اجرای این طرح به شکل سابق را از ما ستاند و ناگزیر از آن شدیم که هفته پژوهش امسال را به‌گونه‌ای دیگر و عموماً در فضای ارتباطی مجازی پیگیری کنیم. البته باید اذعان کرد که همین امر، فرصت‌های جدیدی را نیز پیش روی علم و پژوهش گشود که دستیابی گسترده‌تر به حوزه‌های پیدا و پنهان فضای مجازی و بهره‌گیری از آن برای گسترش ارتباطات علمی و عمومی از جمله آنها بود.

با اتکا به همین فرصت در سال جاری پژوهشگاه توانست ظرفیت ویژۀ علوم انسانی را نسبت به حل مسائل جامعه تحقق بخشد. اجرای طرح «پویش رسانه ای امید» با مشارکت دانشمندان و استادان رشته‌های مختلف علوم انسانی، برگزاری همایش مجازی «ابعاد انسانی و اجتماعی کرونا در ایران»، انتشار چندین مجلد کتاب و انواع یادداشت‌ها و مقالات منتشره در نشریات مختلف علمی و عمومی و ترجمه یکی از آثار مهم در این زمینه از جمله این دستاوردهاست.

به ثمر رسیدن بسیاری از طرح‌های مجموعه طرح کلان «اعتلای علوم انسانی» و انتشار محصولات آن به‌صورت مقاله و کتاب و گزارش‌های راهبردی و سیاستی نیز از جمله دستاوردهای گرانقدر دیگری بود که در این سال، با وجود مشکلات ناشی از شیوع بیماری کرونا، حاصل آمد.

قطعا دستیابی به این موفقیت‌ها مدیون مشارکت و فعالیت دلسوزانه و مجدانه پژوهشگران و همکاران ارجمند و فداکار پژوهشگاه است و تداوم آن نیز بدون چنین مشارکتی متصور نخواهد بود.

اینجانب هفته پژوهش را از صمیم قلب به همکاران و پژوهشگران فعال و متعهد پژوهشگاه تبریک می‌گویم و آرزو دارم در سال‌های آتی با درس‌هایی که از شیوع بیماری کرونا گرفته‌ایم، جشنواره‌هایی پرشورتر و دستاوردهایی سترگ‌تر را پیش روی داشته باشیم.

با دعا برای شفای همه بیماران

توفیق از خدا و توکل بر اوست