«ما از یک دریچه به جهان می‌نگریم»

در راستای اقدامات اجراییِ تفاهم‌نامه میان پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی با دانشگاه کابل، روز سه‌شنبه 28 اردیبهشت 1400 ساعت 10 الی 12 وبیناری با محوریت گفت‌وگو و هم‌اندیشی استادان زبان و ادبیات  فارسی پژوهشگاه و دانشکده ادبیات دانشگاه کابل برگزار شد.

در آغاز این نشست دکتر شکوه ‌السادات حسینی، مدیر همکاری‌های علمی بین‌المللی به تفاهم‌نامه فی‌مابین و  اقدامات صورت گرفته برای اجرایی کردن آن از جمله برگزاری یک نشست در دو جلسه، یک دوره درسگفتار زبان و زبانشناسی چهارماهه، اهدای 260 جلد از کتاب‌های انتشارات پژوهشگاه به کتابخانه دانشگاه کابل و برگزاری کارگاه‌های آتی در سال جاری اشاره کرد و در خصوص پیشنهاد رئیس پژوهشکده ادبیات پیرامون شکل‌گیری این جلسۀ هم‌اندیشی توضیحاتی ارائه داد. پس از ایشان دکتر راحله حمیدزی، رئیس دانشکده زبان و ادبیات دانشگاه کابل به معرفی این دانشکده پرداخت و تعدادی استادان ادبیات و زبان‌شناسی در دپارتمان فارسی دری این دانشگاه به معرفی خود و سوابق و حوزه‌های پژوهشی خود پرداختند.

در ادامۀ نشست دکتر علیرضا شعبانلو، رئیس پژوهشکده ادبیات پژوهشگاه در خصوص معرفی، سوابق و ساختار گروه‌های این پژوهشکده توضیحاتی ارائه داد و سپس استادان این پژوهشکده، هر یک خود و زمینه‌های فعالیت‌هایشان را معرفی کردند. به جز اعضای هیات علمی این پژوهشکده، دو تن از اعضای گروه ادبیات پژوهشکده دانشنامه‌نگاری نیز در این نشست حضور داشتند که آنها نیز به معرفی حوزه تخصصی خود پرداختند.

در ادامه، طرفین پیشنهادهایی برای همکاری متقابل از جمله ارائه مقاله مشترک در مجلات پژوهشگاه علوم انسانی (کهن‌نامه ادب پارسی، ادبیات پارسی معاصر، آفاق‌الحضاره الاسلامیه، مجله مطالعات دانشنامه‌نگاری، مجله مطالعات فرهنگ و هنر آسیا) و مجله ادب دانشگاه کابل و نیز همکاری در تالیف دانشنامه و فرهنگ مشترک ایران و افغانستان و نیز راه‌کارهایی برای زمینه‌های همکاری ارائه دادند.

در ادامۀ نشست دکتر پورنامدارایان، عضو بازنشسته پژوهشکده ادبیات، سخنرانی خود را با این عبارت آغاز کرد که «جای تردید نیست که ما و برادران افغانی‌مان اهل یک فرهنگیم، گذشتۀ فرهنگی ما یکی است و از یک دریچه به جهان می‌نگریم». وی درباره پیشنهاد همکاری پژوهشگاه و دانشگاه کابل گفت: «اگر در ایران بر مطالعۀ بزرگانی نظیر فردوسی، سعدی و حافظ تأکید و برجستگی وجود دارد، اما زبان مشترک باعث می‌شود که ما شاعران و نویسندگان اهل ناحیه افغانستان را بفهمیم، زیرا ساختار ذهنی مشترک با ایشان داریم. آنچه سبب اختلاف در جهان‌بینی و تدریس و تحصیل ما می‌شود، پدیده‌های معاصر و شیوۀ زیست اکنون ماست و به گمان من تدریس و تحقیق مشترک می‌تواند این اختلافات را از بین ببرد». وی افزود: «در دوران معاصر، نظریه‌های جدیدی که از مغرب زمین به ما رسیده، باعث ظهور افرادی با نگاه‌های تازه شده که شاید ما آن‌ها را کم‌تر از نویسندگان گذشته بشناسیم و با همکاری می‎توان محدودیت شناخت را از بین برد».  

در پایان نشست، رئیس پژوهشکده ادبیات پژوهشگاه پیشنهاد داد برای تسهیل در همکاری‌های آتی (از جمله برگزاری نشست، درس‌گفتارها و دوره‌های مشترک در حوزه ادبیات) نمایندگانی از پژوهشکده ادبیات پژوهشگاه علوم انسانی و دانشکده زبان و ادبیات دانشگاه کابل معرفی شوند که با استقبال حاضران، خانم دکتر زهرا شریف‌نسب (از پژوهشگاه) و آقای دکتر خواجه محمد نیستانی (از دانشگاه کابل) به این منظور معرفی شدند.