گزارش نشست «اهمیت امروزین مطالعات فلسفه سدههای میانه در ایران»
نشست «اهمیت امروزین مطالعات فلسفه سدههای میانه در ایران» با حضور دکتر محمد ایلخانی، دکتر بهنام اکبری، دکتر حسین شقاقی و دکتر مالک شجاعی شنبه 26 آبان، در سالن ادب پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد.
در این نشست ابتدا دکتر بهنام اکبری ضمن تأکید بر اهمیت این موضوع، اشاره کردند: التفات به فلسفۀ سدههای میانه که قرنها در غرب مغفول مانده بود، پس از اواسط سدۀ نوزدهم از سر گرفته شد و عطف توجّه به اندیشۀ این سدهها رونق یافت. پس از عصر روشنگری، در این صد و پنجاه سال اخیر، پژوهشهای گوناگونی دربارۀ این فلسفه انجام شده است، اما همچنان بخشهای بسیاری از آن ناکاویده و پژوهشناشده باقی مانده است. در ایران نیز پژوهش در باب فلسفۀ سدههای میانه تحت تأثیر نقدهای دورۀ روشنگری بوده و این تأثیر تا کنون ادامه داشته است. پرسش این است که «چرا باید فلسفۀ سدههای میانه را بخوانیم و بکاویم و ضرورت آن چیست؟» از حیثی خود این فلسفه درّی گرانبهاست و چه بسیار نظریهها و اندیشههای ناب هست که در آن صید توانیم کرد. از حیثی دیگر نیز پاسخ بدین پرسش میتواند ناظر به گذشته و آینده و به قصدی دیگر باشد. از سویی تواند که کاوش این فلسفه به شناخت سنّت فلسفی خود ما یاریرسان باشد و از سویی پرتویی افگند بر درک و دریافت فلسفههای معاصر مغربزمین و چه بسا بتواند به ما نشان دهد که چگونه حل و جذب و امتداد اندیشهای از درون بافت فرهنگی کلاسیک و در سنّت به اندیشۀ امروزین فلسفی راه مییابد و گذشته پاینده میماند و زاینده میگردد.
در ادامه نشست دکتر محمد ایلخانی، استاد ممتاز فلسفه دانشگاه شهید بهشتی و مؤلف کتاب «تاریخ فلسفه در قرون وسطی و رنسانس» بیان کردند: بازخوانی فلسفه سدههای میانه از این جهت مهم است که اولا مطالعه بنیانها و اساسهاست و دوما چون تاریخ فلسفه همان فلسفه و تاریخ اندیشه است و اندیشه قدیم و جدید ندارد و متفکران، فیلسوفان و اندیشمندان همواره «باز»میگردند و این به ما بستگی دارد که چگونه آنها را «باز»خوانی کنیم و دیدگاههایشان را روزآمد کنیم؟