همایش بین المللی حکومت علوی برگزار شد
همایش بین المللی حکومت علوی در مورخ 9 و 10 اردیبهشت ماه سال 1394 در دانشگاه مفید قم با حضور اندیشمندان و فرهیختگان داخل و خارج کشور با همکاری دانشگاه مفید قم ,مرکز تحقیقات امام علی (ع) و پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد .
حضرت آیت‌الله سیدعبدالکریم «موسوی اردبیلی» از مراجع عظام تقلید، در ابتدای این مراسم به مهمانان خیرمقدم گفت و حضور اساتید و دانشمندان و پژوهشگران داخلی و خارجی در این همایش را اقدامی ارزشمند و گامی برای اعتلای فرهنگ علوی دانست.
در ادامه قائم مقام ریاست دانشگاه مفید با بیان اینکه این دانشگاه مفید در سال ۱۳۹۴ و زیر نظر موسسه مکتب امیرالمومنین(ع) تاسیس شده است، اظهار داشت: این موسسه وظایف متعددی از جمله تاسیس مراکز تحقیقاتی و تعلیماتی شامل مدارس، دانشگاه، کتابخانه، موسسات آموزشی و حوزه‌های علوم دینی، پرداخت شهریه به حوزه‌ها و مدارس علوم دینی و دانشجویان مستعد، چاپ کتاب و مجلات و روزنامه‌ها و انواع نرم‌افزارها، تشکیل و برپایی مجالس سخنرانی، میزگرد و تبادل همکاری با مراکز علمی را بر عهده گرفته است.
موسوی کریمی با اشاره به ترویج آموزه‌های اهل بیت (ع) به عنوان اصلی‌ترین هدف در بیانیه مأموریت ساختارهای مختلف این موسسه خاطرنشان کرد: دانشگاه مفید نخستین دانشگاه اسلامی است که در قم تاسیس شده و دغدغه‌های دینی دارد.
وی تصریح کرد: اساسنامه دانشگاه مفید در سال ۱۳۶۷ در شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسید و سال بعد این دانشگاه در قم آغاز به کار کرد و در سال گذشته مسیر تازه ای در راستای رشد خود آغاز نموده که خوشبختانه در این حوزه نیز به دستاوردهای مناسبی رسیده است.
حجت الاسلام محمد علی شاه آبادی دیگر سخنران این همایش بود
که با اشاره به برگزاری این همایش گفت: محورهای این همایش از یک سال پیش ارایه شده و دبیرخانه مشغول به گردآوری آثار بوده است.
وی افزود: مرکز تحقیقات امام علی(ع)، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، اساتید حوزوی داخل و خارج کشور، پژوهشگاه مطالعات اسلامی در علوم انسانی وابسته به دانشگاه فردوسی مشهد و جمع کثیری از محققان و پژوهشگران در برگزاری این همایش همکاری تنگاتنگی با دانشگاه مفید داشتند.
حجت الاسلام شاه آبادی با بیان اینکه پیش نشستهایی برای این همایش برگزار شده است، گفت: در مرحله اول به نقد و بررسی کتاب نهج البلاغه و در مرحله دوم رونمایی برخی آثار همایش صورت گرفت؛ همچنین چاپ نامه امام علی(ع) به قاضی اهواز به همت حجت الاسلام جلالی مورد پژوهش و تحقیق قرار گرفت.
حجت الاسلام شاه آبادی بیان کرد: یکی از فعالیت های بسیار خوبی که در این راستا انجام شد، نگارش نهج البلاغه ای مرتب شده براساس زمان صدور خطبه ها و نامه ها و همچنین انتشار کتاب
زندگینامه امام علی(ع) است.
وی در ارتباط با مقالات ارسالی به همایش گفت: بیش از ۱۰۰۰ چکیده و حدود ۵۰۰ مقاله به دبیرخانه همایش رسیده که از میان آنها ۱۰۰ مقاله پذیرفته شده و ۴۰ مقاله از آنها در نشست‌های علمی در دو روز برگزاری همایش قرائت خواهد شد.
دیگر سخنران این مراسم دکتر محمود جنیدی جعفری رییس مرکز تحقیقات امام علی (ع) و عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی بود
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی گفت: بلایا و مشکلات زیاد در جوامع اسلامی و در میان مسلمانان به دلیل عدم توجه به سیره نبوی و علوی است.
بلایای بسیاری که در جوامع اسلامی دیده می شود دارای ریشه های عمیق هستند؛ دوری از سیره پیامبران الهی به ویژه نبی مکرم اسلام(ص) و ائمه اطهار(ع) به خصوص اندیشه های زلال امام علی(ع) از علت های اصلی این تیره بختی تاریخی است.
مسلمانان باید با استفاده از اهل خرد، قرن ها زودتر از این به حل مشکلات خویش می پرداختند و راه خودباوری را می پیمودند با این حال این امر را شاهد نیستیم.
ما معتقدیم سیره نبوی و علوی، می تواند مسلمانان را در موقعیت ممتازی قرار دهد؛ هزار و اندی سال قبل موضوعاتی که از سوی فیلسوفان امروزی جدید انگاشته می شود در کلام امام علی(ع) مطرح شده که از آن جمله می توان به حقوق مردم بر دولت ها و بالعکس، آزادی و برابری اشاره کرد.
به نظر می رسد تتبع در نظریات سیاسی و شیوه های حکمرانی امام علی(ع) امری ضروری است چرا که نظریات ایشان همچنان می تواند بشریت خسته از آزمودن ها، تجربه ها و خطاها را به آزادی و برابری برساند.
امروز جوامع به دلیل دید تک بعدی به مباحث انسانی، در آشفتگی و مشکلات دست و پا می زنند ولی اسلام به عنوان دینی که جنبه های اجتماعی و سیاسی مختلفی است می تواند گره گشا باشد.
برای فهم صحیح اسلام چاره ای جز بازگشت به قله های بلند تربیت یافتگان نخستین آن نداریم؛ رجوع به سیره رسول اکرم(ص) و مهمترین تربیت یافته این مکتب یعنی حضرت علی(ع) مهمترین منابع به شمار می روند و نهج البلاغه هم کتابی است که نقشی بسزا در شناخت ویژگی های سیاسی و اجتماعی اسلام خواهد داشت.
در نگاه امام علی(ع) حقوق و تکالیف سیاسی انسان در ارتباط مستقیم با حقوق اسلامی هستند ؛ آنچه امروز به نام مدرنیته معرفی می شود دارای عدم تطابق با دین و نیز منطق اومانیستی است و به نام دین داری، انسان ها را از حقوق دینی آنها محروم می کند.
جایگاه، مسئولیت و تکلیف و حق انسان در ادبیات امام علی(ع) واضح و روشن هستند و این حقوق شامل هم کیشان ایشان نیست بلکه همه انسان ها حقی دارند؛ در اندیشه سیاسی ایشان حاکمان در مقابل همه طبقات و انسان ها مسئول بوده و کسی بر دیگری رجحان ندارد.
اجرای عدالت اجتماعی و احقاق حقوق بندگان خدا اصلی مهم در اندیشه امام علی(ع) است و انسان با عقل و تدبیر و آنچه بر زبان جاری می کند شناخته می شود نه با هویت ظاهری و این مهمترین موردی است که در این اندیشه علوی می توان یافت.
تفسیرها و قرائت های مختلفی در طول تاریخ در جهان اسلام به وجود آمده و انسان را از حقوق اساسی باز داشته و در دنیای معاصر نیز به واسطه برخی تحولات و حوادث، نگاهی غیر انسانی به مسلمانان شکل گرفته بنابراین تلاش در راستای تبیین نظریات امام علی(ع) در این شرایط ضروری است.
دکتر خسرو قاسم استاد دانشگاه علیگره از هند، دکتر ابراهیم منهاج دشتی محقق مترجم نهج البلاغه، دکتر چرنینکو مدیر موسسه مطالعات اسلامی مسکو و حجت الاسلام والمسلمین مجید الصائغ استاد و پژوهشگر علوم اسلامی از حوزه علمیه نجف هم در این مراسم سخنرانی کردند.
همچنین در نوبت عصر چهارشنبه چندین نشست تخصصی با حضور اساتید شرکت کننده برگزار شد و صاحبان مقالات برتر به ارائه آثار خود پرداختند.
جناب آقای دکتر قیس آل قیس مدیر گروه ادبیات عرب پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی نیز ریاست یکی از پنلهای همایش را برعهده داشت و سرکار خانم دکتر مریم هاشمی هم که یکی از پژوهشگران شاغل در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی است در یکی از پنلهای تخصصی این همایش به ارایه مقاله ای به زبان عربی پرداخت .آقایان دکتر امیری تهرانی و فرج الله علی قنبری از اعضاء هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی نیز ریاست پنلهای تخصصی روز دوم همایش را برعهده داشتند.
.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در مراسم افتتاحیه همایش بین المللی حکومت علوی نگاهی پس از 14 قرن که در دانشگاه مفید قم برگزار شد در سخنانی با موضوع سهم حکام از بین المال اظهار داشت: امام امیرالمومنین علی(ع) در سخنانی تاکید داشته اند که بیت المال اموال شخصی نبوده و برای همه مسلمانان است.
او افزود: ایشان در بیانات خود حتی تاکید کرده اند که حکام و مدیران حکومتی باید در مصرف کاغذ و مرکب هم صرفه جویی کنند و به اموال مسلمانان آسیب نرسانند.
آیت الله استادی با بیان اینکه به فرموده امام علی(ع) نباید به شخصی بیش از حق او داده شود گفت: ایشان در مورد خیانت در بیت المال نیز هشدارهای فراوانی به حکام و والیان می دادند و می فرمودند اگر چنین موردی سر بزند به شدت برخورد خواهم کرد و در سخنان ایشان کم و زیاد خیانت در بیت المال مطرح نبوده بلکه اصل موضوع اهمیت داشته است.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم عنوان داشت: کارمندان حکومتی و دولتی نیز بر اساس قراردادهایی که اضرار به اموال مسلمانان نباشد حقوق دریافت می کنند البته برخی اوقات مشاهده می شود برخی افراد نیم ساعت کار و حقوق هشت ساعت را دریافت می کنند.
او با اشاره به مناصب بالاتر از کارمندی دولت و حکومت خاطرنشان کرد: به عنوان مثال نمایندگان مجلس، اعضای خبرگان و ... را می توان نام برد و سخن از این است که حضرت علی(ع) برای چنین افرادی حقوقی تعیین کرده اند یا خیر و با مطالعه در تاریخ در می یابیم ایشان برای والیان خود چنین کاری انجام نمی دادند و هر چه هست مربوط به خلفای عباسی و بعد از آن است.
آیت الله استادی تاکید کرد: اگر مردم ببینند زندگی حکام مانند خود آنهاست علاقمند می شوند و اعتماد پیدا می کنند ولی اگر تفاوتی وجود داشته باشد مشکلاتی به وجود می آید؛ در طول تاریخ عالمانی در دل مردم جا باز کرده اند که زندگی ساده ای داشته اند ولی آنها که در عین بزرگ بودن و محترم بودن، زندگی پر زرق و برقی را در پیش گرفته اند به یقین حرف شان در میان مردم نفوذ نداشته است.
استاد حوزه علمیه قم با بیان اینکه اموال در اختیار حکام باید به نیازمندان داده شود گفت: باید دید آیا حضرت با حکام و والیان خود قراردادی داشته و به آنها حقوق می پرداخته یا اینکه آنها خود می دانسته اند که این کار مانند دیگر امور کارمندی نیست.
او اضافه کرد: این سوال بجایی است که چرا تفاوت میان شهرهای مختلف و حتی محلات گوناگون و در واقع تقسیم بندی مناطق محروم و برخوردار وجود دارد در حالیکه مواهب طبیعی و ثروت های جامعه باید در اختیار همگان قرار گیرد.
آیت الله استادی با اشاره به اینکه مسئولیت و حکمرانی طعمه ای برای افراد نبوده و امانتی است که در اختیارشان قرار می گیرد گفت: امام راحل فرموده اند هدف از انقلاب و حکومت اسلامی، پیشبرد دین خدا بوده است و البته این امر الزاماتی دارد به این ترتیب که حاکمان و کسانی که در ردیف اول جامعه هستند، زندگی هایی مانند عموم مردم و حتی پایین تر از آنها داشته باشند تا اسلام پیشرفت کند وگرنه در غیر این صورت مانع از هدف اصلی خواهد بود.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم بیان داشت: چنانچه این اصول رعایت شوند حکومت ها مورد اعتماد مردم قرار می گیرند.
او تاکید کرد: مسئولان باید در حد متوسط زندگی خود را اداره کنند و توقع بیش از حد نداشته باشند نه اینکه گمان کنند حال که مسئولیت حکومت یا قضاوت را بر عهده دارند باید همه چیزشان تامین باشد.
آیت الله استادی در ادامه به روایتی از امام رضا(ع) اشاره کرد و افزود: ایشان فرموده اند حکام و مسئولان اجتماع باید از همان دری تردد کنند که محل مراجعات مردمی شان است.
استاد حوزه علمیه قم در بخش دیگری از سخنان خود به شرایط متفاوت حکومت در دوران های مختلف پرداخت و گفت: حاکمان اسلامی باید بدانند در نظام خاصی مشغول به خدمت شده اند و حکومت و مسئولیت، طعمه ای برای آنها نخواهد بود.
او با بیان اینکه بنا نیست در اینجا از حکومت حاضر انتقاد کنیم خاطرنشان کرد: هدف این است که سیره حکومت علوی را بشناسیم و تا آنجا که می توانیم راهکارهایی برای اجرای صحیح آن ارائه دهیم.
آیت الله استادی ادامه داد: اگر کسی بگوید من به عنوان متخصص، به مقام وزارت رسیده ام و بابت همین باید حقوق خاصی دریافت کنم، چندان با روایات اسلامی سازگار نیست؛ بهترین نمونه برای زندگی یک والی در حکومت اسلامی، زندگی امام راحل و شخص رهبر معظم انقلاب است و من طی مراجعاتی که به خانه ایشان داشته ام دیده ام که سطح بسیار ساده ای دارد.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با بیان اینکه حکام در جامعه اسلامی حتی اگر ثروت شخصی هم دارند باید رعایت کنند و ساده زیست باشند گفت: سیره اهل بیت(ع) در این زمینه بهترین راهگشا و راهنمای ماست.
پژوهشگران در طی همایش در 18 نشست تخصصی به ارائه مقالات خود پرداختند.
نظر شما :