دکتر میری: مردم شادی کردند چون می‌فهمند!
پس از جشن
و شادی مردم در نتیجه توافقات لوزان سوئیس و انعکاس آن در رسانه‌های خارجی
مخالفان توافق بیکار ننشسته و با بی‌دلیل خواندن شادی مردم و ادعای
ناآگاهی آنان از مسائل، سعی در ناچیز شمردن این پیروزی عظیم داشتند.
خبرنگار آفتاب یزد به بررسی این موضوع در گفتگو با سید جواد میری،
جامعه‌شناس پرداخته استآفتاب یزد- سارا علایی:قابل توصیف نیست احساس شادی
ای که در نتیجه یک پیروزی به دست می‌آید. حال، گاهی این پیروزی در یک
موفقیت تحصیلی خلاصه می‌شود؛ گاهی در پیروزی یک تیم ورزشی و گاهی نیز یک
پیروزی پا را از مرزهای یک کشور و حتی یک قاره فراتر می‌گذارد و نام یک
کشور را در عرصه جهانی بر سر زبان‌ها می‌اندازد. بی‌شک هرنوع پیروزی
شادی‌آور و غرورآفرین است اما پیروزی در یک مسابقه ورزشی کجا و دست یافتن
به یک موفقیت عظیم در عرصه جهانی و دیپلماسی سیاسی کجا؟ خوشبختانه امروز
ایران ما در جایی ایستاده که یکی از بزرگترین پیروزی‌ها در عرصه سیاسی را
در مشتش دارد؛ پیروزی‌ای که مردم ایران کم و بیش به آن واقف‌اند و همین
آگاهی و شادی کردن برای آن بار دیگر نام ایران و مردم ایران را بر سر زبان
رسانه‌های خارجی انداخته است. بعد از برجسته شدن نام ایران بر سر توافقات
هسته‌ای لوزان سوئیس در جهان حالا شادی و واکنش مردم بود که برای بار دوم
سر دوربین بسیاری از کشورها و رسانه‌های خارجی را به این سمت چرخاند چراکه
در شهرهای بسیاری از جمله تهران، مشهد، رشت، شهرکرد، کرمان، قصرشیرین،
اراک، قزوین، کرمانشاه، شیراز و...مردم پس از سخنرانی روز جمعه(14فروردین)
روحانی، به خیابان‌ها رفتند و ابراز شادی کردند و این اتفاق مهم را به یکدیگر تبریک و شادباش گفتند. در نهایت نتیجه این شد که
رسانه های آمریکایی، عربی، ترکیه و بسیاری از روزنامه های چاپ اروپا و شرق
آسیا با انتشار تصاویری از شادمانی مردم از تفاهم سیاسی لوزان سوئیس، شادمانی مردم ایران را از نتایج مذاکرات هسته ای بازتاب دادند و بسیاری از روزنامه های اروپایی با انتشار تصاویری از شادمانی مردم ایران از تفاهم هسته ای، این شادی و احساس رضایت را در کنار خشم رژیم اسراییل از بیانیه لوزان مورد توجه قرار دادند.از جمله روزنامه‌های چون "لااستامپا" و "کوریره دلاسرا" ایتالیا، "فایننشال تایمز" آمریکا، "تاگس آنزیگر" سوییس و... البته نباید سیل پیام‌های شادی و تبریک و رضایت مردم در فضاهای مجازی در نتیجه این پیروزی را از نظر دور داشت. در این میان اما، فارغ از چوب لای چرخ گذاشتن‌های بیشمار مخالفان و دلواپسان توافق، اظهارات برخی مسئولان و سیاسیون و نمایندگان مجلس در واکنش به شادی مردم جای تامل دارد؛ واکنش‌هایی که گاه در لفافه، سعی در بی‌مقدار و بی‌ارزش خواندن تلاش دولت یازدهم به ویژه تیم مذاکره‌کننده در رفع تحریم‌ها و بهبود وضعیت قمردرعقرب اقتصادی جامعه دارد.جالب آنکه
این عده شادی مردم را بی‌دلیل و منطق خواندند و معتقدند مردم
نمی دانند در لوزان چه شد یا کسانی که به خیابان ها آمدند یا از متن بیانیه خبر ندارند یا نمی دانند قرار نیست از همین فردا صبح تحریم ها علیه ایران برداشته شود. از جمله این منتقدان رسایی نماینده مجلس است که پرونده قطوری در سنگ‌اندازی علیه اقدامات دولت تدبیر و امید دارد و در اولین جلسه مجلس شورای اسلامی در سال 94 به جشن و سرور مردم بعد از بیانیه لوزان واکنش نشان داد؛ هرچند واکنش وی به این موضوع دور از انتظار نبود.
در همین زمینه به سراغ سید جواد میری، دانشیار حوزه جامعه شناسی و تاریخ ادیان پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و محقق اجتماعی رفتیم تا نظر وی را در باره بی‌دلیل بودن یا نبود شادی مردم در نتیجه توافقات هسته‌ای سوئیس بدانیم.
سید جواد میری در ابتدا و در واکنش به مخالفان شادی مردم در نتیجه این پیروزی بیان کرد: برخی نمایندگان و مقامات نسبت به ابراز شادی مردم در جریان توافقات هسته ای سوئیس واکنش نشان داده و بیان
کرده اند شادی مردم بی دلیل بوده یا مردم واقعیات ملموس جهان امروز را، که
جامعه ایران هم جزئی از آن است، درک نکرده و نمی شناسند .اما حقیقت امر این است که چه بپذیریم و چه نپذیریم جامعه ایران و مردم به مدت تقریباً 12 سال درگیر یکی از طولانی ترین مذاکرات در طول تاریخ معاصر بوده اند و طی این مدت مردم پیگیر و درصدد بوده اند تا جایی که امکان دارد خود را از جریان امور این مذاکرات آگاه سازند . این جامعه شناس تاکید کرد: فارغ از تفاوت در دیدگاه دولت های مختلف، کلیات جامعه طی مدت اعمال تحریم‌ها در یک انقباض شدید قرار داشت که یک جنبه آن که با معیشت مردم در ارتباط بود،باعث شد تمام افراد جامعه اعم از تحصیلکرده و کاسب این تحریم ها و محدودیت ها را با پوست و گوشت خود لمس کنند. از سوی دیگر، بعد از یک دهه و اندی این مذاکرات فارغ از اینکه نتیجه این مذاکرات به صورت ملموس و نهادینه چه خواهد شد، بالاخره و در نهایت به یک نتیجه رسید و حداقل یک دورنما برای هم ایران و هم آمریکا ترسیم شد . وی با بیان اینکه در این دورنما یکی از واقعیات
بزرگ این بود که آمریکا که خود را ابر قدرت نظام بین الملل تصور
می کرد در برابر کشوری مانند ایران که در چارچوب نظام بین المللی
سخت ترین تحریم ها علیه اش تصویب شده بود، حاضر به توافق شد، افزود:این
موضوع خود دستاورد و موفقیت بزرگی است که همه مردم ایران متوجه آن هستند و علت اصلی شادی مردم از این باب است وگرنه مردم ایران به خوبی واقف اند که یک توافق موجب نمی شود طی 24 یا 48 ساعت قیمت دلار ،نفت،موادغذایی ،پوشاک و...به کمترین حد خود برسد یا مشکلات، بیکاری و مسائل اقتصادی کشور یکدفعه حل شود . این جامعه‌شناس با اشاره به دلیل دیگر شادی مردم در نتیجه توافقات سوئیس خاطر نشان کرد:اتفاق مهم دیگری که رخ داد این است که در منطقه ما، متاسفانه اسرائیل و برخی کشورهای عربی و همسایه به دلایل مختلف اقتصادی ، فرهنگی ،نظامی ،سیاسی و...از تخاصم بین ایران و آمریکا سود بسیاری می برند و برایشان تلخ بود که ایران در صحنه بین الملل به موضعی برسد که بتواند با آمریکا مذاکره کند و حق و حقوق خود را طلب کند و سپس به سمت نرمالیزه شدن روابط در سطوح بین المللی با آمریکا و اتحادیه اروپا برود . این موضوع برای بسیاری از کشورهای حوزه منطقه ما ناخوشایند بود .
این جامعه شناس با تاکید بر اینکه این مسائل را مردم ما به خوبی حس می کنند، اظهار کرد:مثلا وقتی مردم ایران به کشورهای دیگر ازجمله ترکیه، عربستان ،دبی، اردن و... سفر می کردند به خوبی متوجه
می شدند که مردم این کشورها با وجود پایین بودن سرمایه های اجتماعی در مقایسه با ایران و با توجه به اهمیت ژئوپلتیکی منطقه ایران ،از
پیشرفت های خوبی برخوردارند و تحولات اقتصادی ،اجتماعی، سیاسی، علمی در این کشورها جریان دارد و به عبارت دیگر، آنها بهتر از مردم ایران در حال زندگی کردن هستند و چرا ما باید در این شرایط سخت تحریمی قرار داشته باشیم!
دانشیار حوزه جامعه شناسی پژوهشگاه علوم انسانی ادامه داد:این حس در مردم ایجاد شده بود که به نظر می آید مثلث شومی دنبال این است که ایران را به سمت تخاصم تمام عیار با آمریکا ببرد . پس درایت دیپلماتیک معماران سیاست خارجی ایران به ویژه شخص وزیر امورخارجه کشور ما را به سمتی برده که از این شرایط سخت و دشوار به بهترین نحو خارج شویم و به سمت یک وضعیت مطلوب تری حرکت کنیم.
آیا این دستاوردها خوشحالی ندارد؟ آیا با این اوصاف خوشحالی مردم از توافقات سوئیس بی دلیل است ؟
میری خاطرنشان کرد :در این میان شادی و ریختن خودجوش مردم به خیابان ها از ابزارهای گروهی برای ابراز رضایت از اقدامات هیئت مذاکره کننده بوده است و کاملاً منطق و دلیل پشت آن وجود دارد .
این جامعه شناس در ادامه با اشاره به موضوع شادی در ایران بیان کرد: در اینجا لازم است نکته ای را در باب موضوع شادی در ایران یادآوری کنم که متاسفانه برخی ها به ویژه در سطوح سیاسی و قدرت جامعه ،اصلاً «شادی» را برنمی تابند. به عبارت دیگر، این عده چون نگاهشان به دین، دیانت، انسان و جامعه انسانی نگاه کژی است، تصور می کنند شادی جزء دین نیست در حالی که یکی از معماران بزرگ انقلاب اسلامی در ایران مرحوم دکتر بهشتی 50 سال پیش در مورد تفریح و سرگرمی در اسلام کتابی نوشته بود و اشاره به این نکته داشت که انسان موجودی است که هم نیاز به فرح و شادی دارد و هم نیاز به تفریح و سرگرمی در نتیجه جامعه انسانی باید به گونه ای تعبیه شود که فضاهای شادی آفرین و مفرح در آن وجود داشته باشد . در نتیجه نظامی هم که داعیه اسلامی بودن را دارد نباید تنها قصاص در آن وجود داشته باشد .
وی با اشاره به نگاه های نادرست برخی در جامعه به حرکت های جمعی نیز گفت: از سوی دیگر متاسفانه نگاه عده ای دیگر به مردم، حرکت های اجتماعی و جنبش های دسته جمعی، نگاهی سلبی است که اتفاقاً برای این دسته نیز شادی ممنوع و اقدامی بی دلیل است چه برسد به شادی دسته جمعی آن هم برای یک پیروزی سیاسی و دستاورد دیپلماتیک .
میری تاکید کرد: اما واقعیت این است که اتفاقی که چند روز اخیر در زمینه دیپلماسی سیاسی ما اتفاق افتاد یکی از بزرگترین نقاط عطف در جامعه ماست که اتفاقاً جای شادی هم دارد .اما متاسفانه برخی در این میان سعی دارند مردم را ناامید کنند و برای مثال به بعد فنی موضوع زوم می کنند و می گویند ما پیش از این توافق 5000 سانتریفیوژ داشتیم در حالی که اکنون و بعد از توافق مثلا 2000 سانتریفیوژ داریم و این یعنی شکست .در حالی که حقیقت امر چیز دیگری است ؛ایران و روح جمعی به این باور رسیده است که همانگونه که توانست انقلاب اسلامی را در ایران کلید بزند و 8 سال جنگ را با حضور افرادی چون شهید همت،باکری، و ... مدیریت کند و سپس دوران سازندگی را آغاز کند، این گرفتاری و مشکلات ناشی از تحریم ها را نیز حل خواهد کرد و مطمئن باشید که دوران شکوفایی و بالندگی ایران و ایرانی خصوصاً در محور مقاومت پیش روی ما قرار دارد.
روحانی، به خیابان‌ها رفتند و ابراز شادی کردند و این اتفاق مهم را به یکدیگر تبریک و شادباش گفتند. در نهایت نتیجه این شد که
رسانه های آمریکایی، عربی، ترکیه و بسیاری از روزنامه های چاپ اروپا و شرق
آسیا با انتشار تصاویری از شادمانی مردم از تفاهم سیاسی لوزان سوئیس، شادمانی مردم ایران را از نتایج مذاکرات هسته ای بازتاب دادند و بسیاری از روزنامه های اروپایی با انتشار تصاویری از شادمانی مردم ایران از تفاهم هسته ای، این شادی و احساس رضایت را در کنار خشم رژیم اسراییل از بیانیه لوزان مورد توجه قرار دادند.از جمله روزنامه‌های چون "لااستامپا" و "کوریره دلاسرا" ایتالیا، "فایننشال تایمز" آمریکا، "تاگس آنزیگر" سوییس و... البته نباید سیل پیام‌های شادی و تبریک و رضایت مردم در فضاهای مجازی در نتیجه این پیروزی را از نظر دور داشت. در این میان اما، فارغ از چوب لای چرخ گذاشتن‌های بیشمار مخالفان و دلواپسان توافق، اظهارات برخی مسئولان و سیاسیون و نمایندگان مجلس در واکنش به شادی مردم جای تامل دارد؛ واکنش‌هایی که گاه در لفافه، سعی در بی‌مقدار و بی‌ارزش خواندن تلاش دولت یازدهم به ویژه تیم مذاکره‌کننده در رفع تحریم‌ها و بهبود وضعیت قمردرعقرب اقتصادی جامعه دارد.جالب آنکه
این عده شادی مردم را بی‌دلیل و منطق خواندند و معتقدند مردم
نمی دانند در لوزان چه شد یا کسانی که به خیابان ها آمدند یا از متن بیانیه خبر ندارند یا نمی دانند قرار نیست از همین فردا صبح تحریم ها علیه ایران برداشته شود. از جمله این منتقدان رسایی نماینده مجلس است که پرونده قطوری در سنگ‌اندازی علیه اقدامات دولت تدبیر و امید دارد و در اولین جلسه مجلس شورای اسلامی در سال 94 به جشن و سرور مردم بعد از بیانیه لوزان واکنش نشان داد؛ هرچند واکنش وی به این موضوع دور از انتظار نبود.
در همین زمینه به سراغ سید جواد میری، دانشیار حوزه جامعه شناسی و تاریخ ادیان پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و محقق اجتماعی رفتیم تا نظر وی را در باره بی‌دلیل بودن یا نبود شادی مردم در نتیجه توافقات هسته‌ای سوئیس بدانیم.
سید جواد میری در ابتدا و در واکنش به مخالفان شادی مردم در نتیجه این پیروزی بیان کرد: برخی نمایندگان و مقامات نسبت به ابراز شادی مردم در جریان توافقات هسته ای سوئیس واکنش نشان داده و بیان
کرده اند شادی مردم بی دلیل بوده یا مردم واقعیات ملموس جهان امروز را، که
جامعه ایران هم جزئی از آن است، درک نکرده و نمی شناسند .اما حقیقت امر این است که چه بپذیریم و چه نپذیریم جامعه ایران و مردم به مدت تقریباً 12 سال درگیر یکی از طولانی ترین مذاکرات در طول تاریخ معاصر بوده اند و طی این مدت مردم پیگیر و درصدد بوده اند تا جایی که امکان دارد خود را از جریان امور این مذاکرات آگاه سازند . این جامعه شناس تاکید کرد: فارغ از تفاوت در دیدگاه دولت های مختلف، کلیات جامعه طی مدت اعمال تحریم‌ها در یک انقباض شدید قرار داشت که یک جنبه آن که با معیشت مردم در ارتباط بود،باعث شد تمام افراد جامعه اعم از تحصیلکرده و کاسب این تحریم ها و محدودیت ها را با پوست و گوشت خود لمس کنند. از سوی دیگر، بعد از یک دهه و اندی این مذاکرات فارغ از اینکه نتیجه این مذاکرات به صورت ملموس و نهادینه چه خواهد شد، بالاخره و در نهایت به یک نتیجه رسید و حداقل یک دورنما برای هم ایران و هم آمریکا ترسیم شد . وی با بیان اینکه در این دورنما یکی از واقعیات
بزرگ این بود که آمریکا که خود را ابر قدرت نظام بین الملل تصور
می کرد در برابر کشوری مانند ایران که در چارچوب نظام بین المللی
سخت ترین تحریم ها علیه اش تصویب شده بود، حاضر به توافق شد، افزود:این
موضوع خود دستاورد و موفقیت بزرگی است که همه مردم ایران متوجه آن هستند و علت اصلی شادی مردم از این باب است وگرنه مردم ایران به خوبی واقف اند که یک توافق موجب نمی شود طی 24 یا 48 ساعت قیمت دلار ،نفت،موادغذایی ،پوشاک و...به کمترین حد خود برسد یا مشکلات، بیکاری و مسائل اقتصادی کشور یکدفعه حل شود . این جامعه‌شناس با اشاره به دلیل دیگر شادی مردم در نتیجه توافقات سوئیس خاطر نشان کرد:اتفاق مهم دیگری که رخ داد این است که در منطقه ما، متاسفانه اسرائیل و برخی کشورهای عربی و همسایه به دلایل مختلف اقتصادی ، فرهنگی ،نظامی ،سیاسی و...از تخاصم بین ایران و آمریکا سود بسیاری می برند و برایشان تلخ بود که ایران در صحنه بین الملل به موضعی برسد که بتواند با آمریکا مذاکره کند و حق و حقوق خود را طلب کند و سپس به سمت نرمالیزه شدن روابط در سطوح بین المللی با آمریکا و اتحادیه اروپا برود . این موضوع برای بسیاری از کشورهای حوزه منطقه ما ناخوشایند بود .
این جامعه شناس با تاکید بر اینکه این مسائل را مردم ما به خوبی حس می کنند، اظهار کرد:مثلا وقتی مردم ایران به کشورهای دیگر ازجمله ترکیه، عربستان ،دبی، اردن و... سفر می کردند به خوبی متوجه
می شدند که مردم این کشورها با وجود پایین بودن سرمایه های اجتماعی در مقایسه با ایران و با توجه به اهمیت ژئوپلتیکی منطقه ایران ،از
پیشرفت های خوبی برخوردارند و تحولات اقتصادی ،اجتماعی، سیاسی، علمی در این کشورها جریان دارد و به عبارت دیگر، آنها بهتر از مردم ایران در حال زندگی کردن هستند و چرا ما باید در این شرایط سخت تحریمی قرار داشته باشیم!
دانشیار حوزه جامعه شناسی پژوهشگاه علوم انسانی ادامه داد:این حس در مردم ایجاد شده بود که به نظر می آید مثلث شومی دنبال این است که ایران را به سمت تخاصم تمام عیار با آمریکا ببرد . پس درایت دیپلماتیک معماران سیاست خارجی ایران به ویژه شخص وزیر امورخارجه کشور ما را به سمتی برده که از این شرایط سخت و دشوار به بهترین نحو خارج شویم و به سمت یک وضعیت مطلوب تری حرکت کنیم.
آیا این دستاوردها خوشحالی ندارد؟ آیا با این اوصاف خوشحالی مردم از توافقات سوئیس بی دلیل است ؟
میری خاطرنشان کرد :در این میان شادی و ریختن خودجوش مردم به خیابان ها از ابزارهای گروهی برای ابراز رضایت از اقدامات هیئت مذاکره کننده بوده است و کاملاً منطق و دلیل پشت آن وجود دارد .
این جامعه شناس در ادامه با اشاره به موضوع شادی در ایران بیان کرد: در اینجا لازم است نکته ای را در باب موضوع شادی در ایران یادآوری کنم که متاسفانه برخی ها به ویژه در سطوح سیاسی و قدرت جامعه ،اصلاً «شادی» را برنمی تابند. به عبارت دیگر، این عده چون نگاهشان به دین، دیانت، انسان و جامعه انسانی نگاه کژی است، تصور می کنند شادی جزء دین نیست در حالی که یکی از معماران بزرگ انقلاب اسلامی در ایران مرحوم دکتر بهشتی 50 سال پیش در مورد تفریح و سرگرمی در اسلام کتابی نوشته بود و اشاره به این نکته داشت که انسان موجودی است که هم نیاز به فرح و شادی دارد و هم نیاز به تفریح و سرگرمی در نتیجه جامعه انسانی باید به گونه ای تعبیه شود که فضاهای شادی آفرین و مفرح در آن وجود داشته باشد . در نتیجه نظامی هم که داعیه اسلامی بودن را دارد نباید تنها قصاص در آن وجود داشته باشد .
وی با اشاره به نگاه های نادرست برخی در جامعه به حرکت های جمعی نیز گفت: از سوی دیگر متاسفانه نگاه عده ای دیگر به مردم، حرکت های اجتماعی و جنبش های دسته جمعی، نگاهی سلبی است که اتفاقاً برای این دسته نیز شادی ممنوع و اقدامی بی دلیل است چه برسد به شادی دسته جمعی آن هم برای یک پیروزی سیاسی و دستاورد دیپلماتیک .
میری تاکید کرد: اما واقعیت این است که اتفاقی که چند روز اخیر در زمینه دیپلماسی سیاسی ما اتفاق افتاد یکی از بزرگترین نقاط عطف در جامعه ماست که اتفاقاً جای شادی هم دارد .اما متاسفانه برخی در این میان سعی دارند مردم را ناامید کنند و برای مثال به بعد فنی موضوع زوم می کنند و می گویند ما پیش از این توافق 5000 سانتریفیوژ داشتیم در حالی که اکنون و بعد از توافق مثلا 2000 سانتریفیوژ داریم و این یعنی شکست .در حالی که حقیقت امر چیز دیگری است ؛ایران و روح جمعی به این باور رسیده است که همانگونه که توانست انقلاب اسلامی را در ایران کلید بزند و 8 سال جنگ را با حضور افرادی چون شهید همت،باکری، و ... مدیریت کند و سپس دوران سازندگی را آغاز کند، این گرفتاری و مشکلات ناشی از تحریم ها را نیز حل خواهد کرد و مطمئن باشید که دوران شکوفایی و بالندگی ایران و ایرانی خصوصاً در محور مقاومت پیش روی ما قرار دارد.
نظر شما :