برگزاری هیجدهمین نشست «نظام سیاسی اسلام»

    هجدهمین جلسه از سلسله نشستهای «نظام سیاسی اسلام» با حضور اعضای مدعو در دفتر پژوهشکده نظریه پردازی سیاسی و روابط بین الملل در روز سه شنبه ششم آبان 93 برگزار شد. موضوع این جلسه بررسی جایگاه مصلحت در سیاست خارجی نظام اسلامی بود. یکی از اعضای هیئت علمی پژوهشکده، طرح بحث را اینگونه بیان کرد که درباره سیاست خارجی ج.ا.ا سه اصل عزت، حکمت و مصلحت بیان شده است. لیکن به نظر می‌رسد عنصر مصلحت در سیاست خارجی پررنگ‌تر و جدی‌تر است.

    ما نه تنها در چارچوب سازمان ملل بلکه فراتر از آن درحال تعامل با نظام بین الملل هستیم. تمام این تعاملات بیشتر مبتنی بر اصل مصلحت است و پیامد آن تأکید بر حفظ وضع موجود است. ما از روی مصلحت نظام و برای حمایت از جبهه مقاومت با برخی دولت‌های سکولار همکاری و بعضاً از آنها دفاع می‌کنیم. لذا باید تحقیق کرد که این واقعیت تا چه اندازه منطبق با سیاست خارجی اسلام است. از سوی دیگر برای بررسی مسایل نظام بین الملل نیاز به انتخاب رویکرد مطالعاتی داریم ودر این زمینه سه رویکرد : 1ـ عامل محور؛ 2ـ ساختار گرا؛ 3ـ ساختار ـ کارگزار، پیشنهاد شده است. ظاهراً رویکرد ساختار ـ کارگزار در تحلیل مسایل نظام بین الملل مناسب‌تر است.

    در ادامه بیان شد که ارتباط نظام اسلامی با کشورها، فی الواقع ارتباط با مردم است و الزاماً تایید قدرت‌ها نمی باشد. زیرا تنها نظام مشروع از نظر اسلامی همان نظام مبتنی بر ولایت فقیه است. شرکت در برخی گروه‌ بندی های بین المللی نیز برای حضور در آنها و خنثی سازی اهدافی است که بعضاً آن گروه‌های بین المللی بخاطر آن اهداف تاسیس شده اند و به معنای عدول از ارزش‌های نظام اسلامی نیست. مطلب دیگر آن که حضور گسترده در نظام بین الملل به معنای پیدا شدن افق‌های جدید در سیاست خارجی است که در گذشته، جوامع اسلامی از آن محروم بودند. در مذاکره با 1 + 5 نیز هدف ما تنها برداشتن تحریم نیست بلکه علاوه بر آن، ما از این طریق تجربه‌ای بدست می‌آوریم که چگونه از طریق مذاکره با دشمن بتوانیم حقوق ملت و نظام اسلامی را ایفاد کنیم. این اقدامات برای حفظ وضع موجود نیست بلکه اقداماتی مترقیانه است. مقام معظم رهبری در یکی از فرمایشاتشان می‌فرماید این مذاکره هسته‌ای، چه به نتیجه برسد و یا نرسد؛ در هر صورت ظرفیت فکری ج.ا.ا را بالا می‌برد. به هر حال اتفاق بزرگی در حال وقوع است. غربی‌ها به ویژه آمریکاییان خطر گسترش نفوذ سیاست خارجی ج.ا.ا در منطقه و جهان را کاملاً احساس کرده اند. نظام اسلامی دارای اهمیت تعیین کننده ای در نظام بین الملل شده است و کشور ها و قدرتهای دیگر چون ترکیه و حتی چین هم، موقعیت خود را در نسبت با وضعیت جمهوری اسلامی تعریف کرده و از شرایط خاصی که در نظام بین الملل پیدا شده است بهره مند می شوند. سیاست خارجی نظام اسلامی توانسته است از فرصت‌هایی که سیاستها و تهدید های آمریکایی‌ها برای ما ایجاد کرده‌اند، به خوبی بهره برداری کند. توانایی نظام اسلامی در مدیریت صحنه تحولات سیاسی منطقه، یکی از مشکلات مهم آمریکا در منطقه خاور میانه است.