شورش حاشیه علیه متن؛پاسخ هایی به چند حاشیه در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
حاشیه پردازی های اخیر پیرامون پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی بنا نبود پاسخی داشته باشد. «پاسخ» قرار است واکنشی به سوال باشد و عکس العملی به نقد و بررسی. اما آنچه همیشه پیرامون این پژوهشگاه در فضای رسانه ای از سوی افرادی که در سالیان دور یا نزدیک در این پژوهشگاه دستی برآتش داشته اند و اکنون ندارند؛ مطرح شده چیزی نبوده که بتواند پرسشی حاصل آورد. اما تحرکات اخیر رسانه ای - که اغلب از رسانه هایی بی نشان و آدرس شروع شده اند - بعضا افکار عده ای از دوستداران حوزه علوم انسانی کشور را مشوش کرده و تا آنجا پیش رفته که نه تنها تلاش های تیم مدیریتی این پژوهشگاه را خدشه دار ساخته، بلکه به کل، فعالیت های ارزشمند قاطبه اعضا هیات علمی و پژوهشگران این مجموعه را نیز زیر سوال برده و تهمت هایی بر آنها روا داشته است. بنابراین برخود لازم دیدیم تا در جهت روشنی بیشتر افکار عمومی و دوستداران حوزه علوم انسانی دم فرو نبندیم و نکاتی را یادآور شویم تا مبادا به بی خردی متهم شویم، چرا که شیخ اجل فرمود: «دو چیز طیره عقل است، دم فرو بستن به وقت گفتن و گفتن به وقت خاموشی»
1- فضاسازی های اخیر رسانه ای پیرامون پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی مصداق بارز شورش حاشیه علیه متن است. در موقعیتی که تحول در علوم انسانی کشور بیش از همه نیازمند پرداختن به متن و اصل موضوعات مبتلابه و نیز گفتگو و همفکری فراگیر همه دوستداران و فعالان حوزه علوم انسانی است، ما شاهد رشد بی رویه سایت ها و محافل رسانه ای هستیم که بدون هیچ نام و نشانی مشابه سایت های سیاسی صرفا جهت اعمال فشار و چانه زنی های سیاسی این بار ساحت علوم انسانی را هدف گرفته اند تا با پررنگ کردن حاشیه ها به اغراض و اهداف خویش دست یابند. دوستان حاشیه پرداز ما در این محافل رسانه ای حتی نگذاشتند که امضا مجلس پای رای اعتماد به جناب آقای دکتر فرجی دانا، وزیر محترم علوم خشک شود. در دوره سرپرستی جناب آقای توفیقی احتمالا از آنجا که بخت ایشان را برای وزارت چندان زیاد نمی دیدند و اختیارات سرپرست را هم ناکافی می دانستند، ترجیح داده بودند تا در فرصت مناسبی که بحث تغییر و تحولات از سوی وزیر قطعی وزارتخانه علوم، تحقیقات و فناوری مطرح می شود این تنور را داغ کنند تا مبادا مجموعه مدیریتی پژوهشگاه از این مرحله به سلامت عبور کند. واقعا این همه سیاه نمایی از وضعیت پژوهشگاهی که عملکرد آن معلوم و مشهود است چه نیتی جز فشار بر وزیر و وزارتخانه برای تغییر می تواند داشته باشد؟ اگر عملکردی منفی از روند فعالیت های این پژوهشگاه اثبات شده که همه چیز با سند و مدرک قابل بررسی است و اگر عمل ناصالحی از آن سرزده و یا ظلمی بر کسی روا شده، که همه از مسیرهای قانونی قابل بررسی و پیگرد است. پس این همه هیاهوی رسانه ای و سواستفاده از توهمات عده ای برای سیاه نمایی علیه این پژوهشگاه در فضای رسانه ای برای چیست؟ آیا جز این است که اغراضی در پشت این جریان پنهان شده است؟ این هشداری برای فعالان و دوستداران حوزه علوم انسانی است چرا که توجه به این جریانات سیاست زده حوزه علوم انسانی بر رشد و تنوع آنها آنچنان می افزاید که حرمت شکنی و حاشیه پردازی فضای فعالیت علمی را در کشور مسموم خواهد کرد.
2- پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، مجموعه ای عاری از خطا و بری از اشکال نیست. ضعف ها و ناتوانایی هایی داشته که معلول عوامل درونی و یا بیرونی بوده است با این حال عملکردها و فعالیت های درخشانی نیز بروز داده که نشان از رشدی صعودی و موفقیت هایی قابل توجه دارد. چشم پوشی براین امور و سیاه نمایی وضعیت، دور از انصاف و نشانه بی عدالتی است. فراتر از این، اگر این سیاه نمایی به دلیل عداوتی است که با مجموعه مدیریتی فعلی وجود دارد چرا فعالیت های بی وقفه اعضای هیات علمی و اساتید و پژوهشگران این مجموعه با این سیاه نمایی ها به زیر سوال می رود؟ آیا نادیدن رشد 9 برابری سرانه فعالیت های اعضای هیات علمی این پژوهشگاه طی چهارسال گذشته در مجموعه دیگری از وزارتخانه علوم، تحقیقات و فناوری سابقه داشته است؟ فعالیت های رسمی و قابل رصد مثل انجام طرح های پژوهشی، ارایه مقالات علمی پژوهشی، شرکت در کنفرانس های علمی، چاپ کتاب و چیزهایی از این قبیل چیزی نیست که بتوان در سایه آمارسازی نشانی از رشد در آن یافت. چطور می شود چشم را بر انجام طرح بزرگی چون پرتال جامع علوم انسانی با حداقل هزینه ها در مقایسه با طرح های مشابه، بست. پرتالی که هم اکنون 300 هزار مقاله تمام متن دارد و روزانه 45 هزار دانلود از طریق آن صورت می گیرد و توانسته نیازهای پژوهشی دانشجویان و پژوهشگران داخل و خارج از ایران را بطور نسبی رفع نماید. آیا پایگاهی که خود توانسته با دسترس پذیری آسان مقالات برای همه حتی در دورافتاده ترین شهرهای کشور بخشی از عدالت پژوهشی را برای جامعه علمی کشور فراهم آورد، رواست که خود مورد چشم پوشی و بی عدالتی قرارگیرد؟ چطور در همین وضعیت سیاهی که محافل رسانه ای شبه سیاسی حوزه علوم انسانی از این پژوهشگاه ترسیم می کنند، امکان دارد سالانه بیش از سیصد سخنرانی، درسگفتار، نشست علمی، کارگاه آموزشی و چندین و چند کنگره و کنفرانس بین المللی برگزار شود؟ چطور ممکن است با مشارکت بیش از هزار استاد و عضو هیات علمی سرفصل های بسیاری از دروس علوم انسانی به روز شود؟ چطور ممکن است 21 نشریه علمی پژوهشی با قابلیت انتشار آنلاین بوجود بیاید و بتواند منبعی عظیم و متمرکز برای نشر و توزیع ایده ها وافکار علمی جامعه علوم انسانی قرار بگیرد؟ واقعا چطور می شود یک رشد محسوس درون سازمانی مثل ایجاد فضاهای اداری جدید، تجهیز و بهینه سازی فضاهای کاری، اضافه شدن ساختمان های بیشتر به مجموعه پژوهشگاه، ایجاد فروشگاه و نمایشگاهی بزرگ برای عرضه کتب علوم انسانی در قلب مرکز فروش کتاب تهران و از همه مهم تر پایان چندین دهه اجاره نشینی در ساختمان اصلی این مجموعه را ندید و گذشت؟
3- هجمه های رسانه ای فعلی بر علیه پژوهشگاه علوم انسانی متاسفانه خود نشانی از عدم بلوغ کافی در بخشی از جامعه علوم انسانی ما دارد. متاسفانه گاهی علی رغم داشتن تحصیلات عالیه هنوز آنقدر بزرگ نشده ایم که یک جابه جایی ساده فیزیکی(از این اتاق به آن اتاق رفتن) و یا یک جابه جایی ساده اداری(از این گروه پژوهشی به آن گروه پژوهشی) را نتوانیم تحمل کنیم و آن را دلیلی بر انجام بی اخلاقی های بزرگ و برخوردهای زننده در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی به دیگران معرفی کنیم. شاخ و برگ ها را بزدایید، ماجرای هجمه های رسانه ای فعلی به این اندازه بچگانه است: چارت اداری و پژوهشی پژوهشگاه با تصویب وزارت علوم تغییر می کند، عناوین گروهها و پژوهشکده ها تغییر می کند، جایگاه اداری آدم ها تغییر می کند، مجموعه اتاق ها هم همین طور. یک شخص روحانی مدعی اخلاق حاضر نیست با شرایط جدید کنار بیاید و حتی حاضر نیست در مرکزی مشغول به فعالیت علمی بشود که به نام مبارک امیرالمومنین(ع) مزین است. برای خودش بلوایی به راه می اندازد و در این میان عده دیگری هم از این لقمه گلوگیر و این آب گل آلود استفاده ای می برند تا با سوار شدن بر خامی شخص معترض فریاد وااسلاما و وامصیبتا سر بدهند. آنگاه پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی جایی می شود که عده ای مدام مشغول فساد و تباهی اند، درب اتاق اساتید را می شکنند و به بدترین شیوه ها آنها را آزار می دهند. حتی جلوی رشد علمی آنها را می گیرند و نمی گزارند به رتبه های بالاتر بروند! شما خود تصور کنید در چنین فضای بچگانه ای که یک میز ساده تحریر و اندازه اتاق برای آدم ها مهم می شود، چطور می شود حرفی از تحول در علوم انسانی و رشد علمی به میان آورد؟
4- مجموعه مدیریتی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی بزرگترین سرمایه این پژوهشگاه را اعضا هیات علمی و پژوهشگران و کارکنان آن می داند و همیشه بر عزت و کرامت آنها تاکید داشته است. میزان جلسات عمومی با همه این اعضا در این پژوهشگاه با هیچ جای دیگری قابل مقایسه نیست. از همین رو افزایش سطح رفاه و رتبه های علمی این اعضا خدوم نیز همیشه پیش چشم مدیران مجموعه بوده و حتی گاهی به اصرار اعضا وادار می شده اند تا برای ارتقا سطح و رتبه علمی خویش بیشتر بکوشند. با این حال همیشه و همه حال اجرای قانون مد نظر قرار گرفته و هیچ گونه بی قانونی و بی عدالتی نیز مگر با حکم مافوق روا داشته نشده است. جز در مواردی معدود که عده ای خود را فراتر از قانون پنداشته و در دوره های پیشین سعی کردند با اعمال فشار از سوی مقام های مافوق عدم رعایت قانون را بر این پژوهشگاه تحمیل کنند ( و حالا خود مدعی بی قانونی در پژوهشگاه شده اند و مسبب هرج و مرج اداری) سعی وافر شده تا همه به چشمی یکسان نگریسته شوند. دود این تغییر نسل و تحولات درونی را البته مجموعه فعلی مدیریتی پژوهشگاه به چشم دیده اند، ولی می دانیم که زمان قاضی عادل تری است تا افکار خصوصی و پنهان هیاهوگران. آیندگان خواهند فهمید که چه کسی طبله عطار بوده و چه کسی طبل غازی. تا زمانی که باری از این مسئولیت بر دوش باشد با کمال افتخار این راه ادامه خواهد داشت، آنگاه که بر شانه دیگری افتاد انشا الله راست و مستقیم به مقاصد بیشتری خواهد رسید.
پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
1- فضاسازی های اخیر رسانه ای پیرامون پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی مصداق بارز شورش حاشیه علیه متن است. در موقعیتی که تحول در علوم انسانی کشور بیش از همه نیازمند پرداختن به متن و اصل موضوعات مبتلابه و نیز گفتگو و همفکری فراگیر همه دوستداران و فعالان حوزه علوم انسانی است، ما شاهد رشد بی رویه سایت ها و محافل رسانه ای هستیم که بدون هیچ نام و نشانی مشابه سایت های سیاسی صرفا جهت اعمال فشار و چانه زنی های سیاسی این بار ساحت علوم انسانی را هدف گرفته اند تا با پررنگ کردن حاشیه ها به اغراض و اهداف خویش دست یابند. دوستان حاشیه پرداز ما در این محافل رسانه ای حتی نگذاشتند که امضا مجلس پای رای اعتماد به جناب آقای دکتر فرجی دانا، وزیر محترم علوم خشک شود. در دوره سرپرستی جناب آقای توفیقی احتمالا از آنجا که بخت ایشان را برای وزارت چندان زیاد نمی دیدند و اختیارات سرپرست را هم ناکافی می دانستند، ترجیح داده بودند تا در فرصت مناسبی که بحث تغییر و تحولات از سوی وزیر قطعی وزارتخانه علوم، تحقیقات و فناوری مطرح می شود این تنور را داغ کنند تا مبادا مجموعه مدیریتی پژوهشگاه از این مرحله به سلامت عبور کند. واقعا این همه سیاه نمایی از وضعیت پژوهشگاهی که عملکرد آن معلوم و مشهود است چه نیتی جز فشار بر وزیر و وزارتخانه برای تغییر می تواند داشته باشد؟ اگر عملکردی منفی از روند فعالیت های این پژوهشگاه اثبات شده که همه چیز با سند و مدرک قابل بررسی است و اگر عمل ناصالحی از آن سرزده و یا ظلمی بر کسی روا شده، که همه از مسیرهای قانونی قابل بررسی و پیگرد است. پس این همه هیاهوی رسانه ای و سواستفاده از توهمات عده ای برای سیاه نمایی علیه این پژوهشگاه در فضای رسانه ای برای چیست؟ آیا جز این است که اغراضی در پشت این جریان پنهان شده است؟ این هشداری برای فعالان و دوستداران حوزه علوم انسانی است چرا که توجه به این جریانات سیاست زده حوزه علوم انسانی بر رشد و تنوع آنها آنچنان می افزاید که حرمت شکنی و حاشیه پردازی فضای فعالیت علمی را در کشور مسموم خواهد کرد.
2- پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، مجموعه ای عاری از خطا و بری از اشکال نیست. ضعف ها و ناتوانایی هایی داشته که معلول عوامل درونی و یا بیرونی بوده است با این حال عملکردها و فعالیت های درخشانی نیز بروز داده که نشان از رشدی صعودی و موفقیت هایی قابل توجه دارد. چشم پوشی براین امور و سیاه نمایی وضعیت، دور از انصاف و نشانه بی عدالتی است. فراتر از این، اگر این سیاه نمایی به دلیل عداوتی است که با مجموعه مدیریتی فعلی وجود دارد چرا فعالیت های بی وقفه اعضای هیات علمی و اساتید و پژوهشگران این مجموعه با این سیاه نمایی ها به زیر سوال می رود؟ آیا نادیدن رشد 9 برابری سرانه فعالیت های اعضای هیات علمی این پژوهشگاه طی چهارسال گذشته در مجموعه دیگری از وزارتخانه علوم، تحقیقات و فناوری سابقه داشته است؟ فعالیت های رسمی و قابل رصد مثل انجام طرح های پژوهشی، ارایه مقالات علمی پژوهشی، شرکت در کنفرانس های علمی، چاپ کتاب و چیزهایی از این قبیل چیزی نیست که بتوان در سایه آمارسازی نشانی از رشد در آن یافت. چطور می شود چشم را بر انجام طرح بزرگی چون پرتال جامع علوم انسانی با حداقل هزینه ها در مقایسه با طرح های مشابه، بست. پرتالی که هم اکنون 300 هزار مقاله تمام متن دارد و روزانه 45 هزار دانلود از طریق آن صورت می گیرد و توانسته نیازهای پژوهشی دانشجویان و پژوهشگران داخل و خارج از ایران را بطور نسبی رفع نماید. آیا پایگاهی که خود توانسته با دسترس پذیری آسان مقالات برای همه حتی در دورافتاده ترین شهرهای کشور بخشی از عدالت پژوهشی را برای جامعه علمی کشور فراهم آورد، رواست که خود مورد چشم پوشی و بی عدالتی قرارگیرد؟ چطور در همین وضعیت سیاهی که محافل رسانه ای شبه سیاسی حوزه علوم انسانی از این پژوهشگاه ترسیم می کنند، امکان دارد سالانه بیش از سیصد سخنرانی، درسگفتار، نشست علمی، کارگاه آموزشی و چندین و چند کنگره و کنفرانس بین المللی برگزار شود؟ چطور ممکن است با مشارکت بیش از هزار استاد و عضو هیات علمی سرفصل های بسیاری از دروس علوم انسانی به روز شود؟ چطور ممکن است 21 نشریه علمی پژوهشی با قابلیت انتشار آنلاین بوجود بیاید و بتواند منبعی عظیم و متمرکز برای نشر و توزیع ایده ها وافکار علمی جامعه علوم انسانی قرار بگیرد؟ واقعا چطور می شود یک رشد محسوس درون سازمانی مثل ایجاد فضاهای اداری جدید، تجهیز و بهینه سازی فضاهای کاری، اضافه شدن ساختمان های بیشتر به مجموعه پژوهشگاه، ایجاد فروشگاه و نمایشگاهی بزرگ برای عرضه کتب علوم انسانی در قلب مرکز فروش کتاب تهران و از همه مهم تر پایان چندین دهه اجاره نشینی در ساختمان اصلی این مجموعه را ندید و گذشت؟
3- هجمه های رسانه ای فعلی بر علیه پژوهشگاه علوم انسانی متاسفانه خود نشانی از عدم بلوغ کافی در بخشی از جامعه علوم انسانی ما دارد. متاسفانه گاهی علی رغم داشتن تحصیلات عالیه هنوز آنقدر بزرگ نشده ایم که یک جابه جایی ساده فیزیکی(از این اتاق به آن اتاق رفتن) و یا یک جابه جایی ساده اداری(از این گروه پژوهشی به آن گروه پژوهشی) را نتوانیم تحمل کنیم و آن را دلیلی بر انجام بی اخلاقی های بزرگ و برخوردهای زننده در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی به دیگران معرفی کنیم. شاخ و برگ ها را بزدایید، ماجرای هجمه های رسانه ای فعلی به این اندازه بچگانه است: چارت اداری و پژوهشی پژوهشگاه با تصویب وزارت علوم تغییر می کند، عناوین گروهها و پژوهشکده ها تغییر می کند، جایگاه اداری آدم ها تغییر می کند، مجموعه اتاق ها هم همین طور. یک شخص روحانی مدعی اخلاق حاضر نیست با شرایط جدید کنار بیاید و حتی حاضر نیست در مرکزی مشغول به فعالیت علمی بشود که به نام مبارک امیرالمومنین(ع) مزین است. برای خودش بلوایی به راه می اندازد و در این میان عده دیگری هم از این لقمه گلوگیر و این آب گل آلود استفاده ای می برند تا با سوار شدن بر خامی شخص معترض فریاد وااسلاما و وامصیبتا سر بدهند. آنگاه پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی جایی می شود که عده ای مدام مشغول فساد و تباهی اند، درب اتاق اساتید را می شکنند و به بدترین شیوه ها آنها را آزار می دهند. حتی جلوی رشد علمی آنها را می گیرند و نمی گزارند به رتبه های بالاتر بروند! شما خود تصور کنید در چنین فضای بچگانه ای که یک میز ساده تحریر و اندازه اتاق برای آدم ها مهم می شود، چطور می شود حرفی از تحول در علوم انسانی و رشد علمی به میان آورد؟
4- مجموعه مدیریتی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی بزرگترین سرمایه این پژوهشگاه را اعضا هیات علمی و پژوهشگران و کارکنان آن می داند و همیشه بر عزت و کرامت آنها تاکید داشته است. میزان جلسات عمومی با همه این اعضا در این پژوهشگاه با هیچ جای دیگری قابل مقایسه نیست. از همین رو افزایش سطح رفاه و رتبه های علمی این اعضا خدوم نیز همیشه پیش چشم مدیران مجموعه بوده و حتی گاهی به اصرار اعضا وادار می شده اند تا برای ارتقا سطح و رتبه علمی خویش بیشتر بکوشند. با این حال همیشه و همه حال اجرای قانون مد نظر قرار گرفته و هیچ گونه بی قانونی و بی عدالتی نیز مگر با حکم مافوق روا داشته نشده است. جز در مواردی معدود که عده ای خود را فراتر از قانون پنداشته و در دوره های پیشین سعی کردند با اعمال فشار از سوی مقام های مافوق عدم رعایت قانون را بر این پژوهشگاه تحمیل کنند ( و حالا خود مدعی بی قانونی در پژوهشگاه شده اند و مسبب هرج و مرج اداری) سعی وافر شده تا همه به چشمی یکسان نگریسته شوند. دود این تغییر نسل و تحولات درونی را البته مجموعه فعلی مدیریتی پژوهشگاه به چشم دیده اند، ولی می دانیم که زمان قاضی عادل تری است تا افکار خصوصی و پنهان هیاهوگران. آیندگان خواهند فهمید که چه کسی طبله عطار بوده و چه کسی طبل غازی. تا زمانی که باری از این مسئولیت بر دوش باشد با کمال افتخار این راه ادامه خواهد داشت، آنگاه که بر شانه دیگری افتاد انشا الله راست و مستقیم به مقاصد بیشتری خواهد رسید.
پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
نظر شما :