معرفی کتاب؛ شیوه نامهٔ پژوهش و نگارش علمی

پژوهش و نگارش علمی، یکی از مهم ترین راه های شناخت، تولید و گسترش علم و فناوری و جز آن به شمار می آید؛ چنانکه این رویکرد را شاید بتوان شالودهٔ توسعهٔ علمی، فنی و ... در جهان معاصر دانست. رویکردی که در آن طی یک مرحله با استفاده از انواع شیوه ها و ابزارها ادراکات و کشف هایی تازه روی می دهد و مبتنی بر آنها نظریاتی جدید شکل می گیرد، و در مرحله ای دیگر این نتایج و دستاوردها در قالب گزارش های پژهش، کتاب، مقاله، پایان نامهٔ تحصیلی و ... به صورتی منسجم، پذیرفته شده و مدوّن به همگان، به ویژه جامعهٔ علمی، عرضه می شود.

    کتاب «شیوه نامهٔ پژوهش و نگارش علمی» با این رویکرد تدوین شده است که مشخصه های عمدهٔ فرایند مذکور را در چارچوب دو مبحث اصلی «پژوهش» و «نگارش» علمی تشریح کند. بر همین اساس، فصل اول این کتاب به پژوهش اختصاص داده شده که در آن ضمن بیان کلیاتی دربارهٔ مفاهیم پژوهش، روش علمی و طرح پژوهش، مشخصه‌های اصلی طرح پژوهش توصیف گردیده است. فصل دوم کتاب، شامل بررسی ابعاد مختلف گزارش پژوهش است که در آن به این موضوعات اصلی پرداخته شده است: طبقه بندی گزارش، اعم از گزارش رسمی و غیررسمی، گزارش شفاهی، گزارش کتبی، طرح نامه و گزارش تحقیق، ساختار، عناصر و اجزای گزارش، ارزیابی و مقابله و بازخوانی نهایی گزارش. در فصل سوم کتاب که به بحث مقالهٔ علمی اختصاص دارد، علاوه بر بیان کلیاتی دربارهٔ مفهوم «مقاله» و پیشینهٔ مقاله نویسی در ایران و جهان، به طبقه بندی و توضیح انواع مقالهٔ عمومی، مقاله های علمی ـ پژوهشی، علمی ـ ترویجی، مروری، دانشنامه‌ای، آی.اس.آی و آی.اس.سی اشاره گردیده است.  فصل چهارم کتاب نیز به مبحث پایان نامهٔ تحصیلی اختصاص دارد که در آن از مراحل مختلف پایان نامه نویسی، از جمله پژوهش و نگارش پایان نامه، شامل رده بندی و بازیابی منابع، یادداشت برداری حینِ مطالعه، بررسی، دسته بندی و تجزیه و تحلیل یادداشت ها، نگارش پایان نامه، ارزیابی پایان نامه، تدوین خطابه و ساختار و اجزای پایان نامه، بحث شده است. سرانجام اینکه فصل پنجم کتاب، دربردارندهٔ گزیده ای از برخی قواعد نگارش علمی فارسی است که مهم ترین آنها عبارتند از: عنوان بندی، پارگراف بندی، شماره گذاری صفحات، کاربردهای اعداد و ارقام، شکل ها و جدول ها، فرمول ها و علامت های ریاضی، نقل قول ها، شیوه های ارجاع، انواع استنادهای علمی، پانوشت ها و پی نوشت ها، مشخصه های کتابشناختی، قواعد تنظیم فهرست منابع، املای فارسی و نشانه گذاری.