گزارش سخنرانی‌های پژوهشکده دانشنامه‌نگاری به‌مناسبت هفته پژوهش (۱)
به‌مناسبت هفته پژوهش پژوهشکده دانشنامه‌نگاریِ پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، دوم دی‌ماه 403 سخنرانی‌هایی را با عنوان‌های مختلف برگزار کرد که در ادامه چکیده‌ای از سخنان ارائه‌شده از نظرتان می‌گذرد:
دکترمحمدعلی سلمانی ندوشن
پرچین‌گویه‌ها در نگارش مقالات علمی
در نگارش مقالات علمی ظرافت‌های فراوانی وجود دارد و در هر قسمت از بخش‌های مختلف یک مقاله، ضروری‌است نویسنده از این ظرافت‌ها استفاده کند. یکی از ظرافت‌ها، استفاده صحیح از ادوات فراگفتمانی است و به‌طور خاص به‌کارگیری دقیق پرچین گویه‌ها. در این گفتار، چارچوب مفهومی پروفسور هایلند درخصوص به‌کارگیری پرچین گویه‌ها در نگارش قسمت «بحث نتایج» در مقالات علمی به بحث گذاشته شد.
دکتر محسن بهلولی فسخودی
تعلیم و تربیت رهایی‌بخش
استعمار بیش و پیش از هر چیزی امری ذهنی است. استعمار فرهنگی و تربیتی آثاری بسیار دیرپا و مخرب‌تر از انواع استعمار سیاسی و اقتصادی به همراه دارد. نظام تعلیم و تربیت در کشورهای استعماری وارث نگاه برتری‌جویانة غرب بر اندیشه‌های بومی و محلی است این امر از طراحی برنامه درسی تا نظام تربیتی معلم و بی‌توجهی به دانش‌های غیرکمّی نمایان می‌شود. تعلیم و تربیت رهایی‌بخش به‌دنبال نگرش انتقادی به مبانی معرفت‌شناختی و فلسفی دیدگاه استعماری در تعلیم و تربیت با هدف رهایی‌بخش ذهن و اندیشه انسان‌ها از بند انگارهای غربی است.
دکتر گل‌اندام شریفی
نقش دانشنامه در تحقیقات علوم پایه (نمونه موردی)
دانشنامه جامع ویروس‌های گیاهی و قارچی دانشنامه یا دایره‌المعارف به دو گروه دانشنامه‌های عمومی و تخصصی تقسیم می‌شوند. عموم مردم در مواجهه با یک واژه ناآشنا و جدید برای کسب اطلاعات به دایره‌المعارف‌های عمومی مراجعه می‌کنند، لیکن، دانشنامه‌های تخصصی مخاطبان خاص خود را دارد و امکان استفاده از این‌گونه دانشنامه‌ها به جهت ویژگی‌های خاص این نوع مراجع برای همه گروه‌های مخاطب مقدور نیست. در این سخنرانی به نقش و ویژگی‌های دانشنامه‌های تخصصی در رشته‌های غیر از علوم انسانی و به‌طور خاص علوم پایه اشاره شد. یک نمونه از این دسته منابع، کتابی است در یکی از حوزه‌های تخصصی زیست‌شناسی و کشاورزی که ترجمه سخنران و حاصل یکی از طرح‌های موظفی وی است.
دکتر اصغر اسمعیلی
تحلیل موضوعی دانشنامه‌های فارسی تا دهه 1390 ش.
این سخنرانی بر مبنای بررسی پیکره‌ای بالغ بر 300 دانشنامه به زبان فارسی بود که ابتدا دربارۀ کلان‌موضوعات آنها بحث شد؛ آن‌گاه ذیل هر موضوع، ساختار دانشنامگی آثار، چگونگی چینش مدخل‌ها، ترجمه و تألیف و موضوعات فرعی دانشنامه‌ها بحث می‌شود تا خلأها و نیازهای موضوعی دانشنامه‌نویسی شناسایی شوند.
دکتر مریم کامیار
کارکرد هنر در محیط انسانی (خُلق مثبت و خُلق منفی)
بررسی تأثیر متقابل هنر بر انسان براساس سه محور اصلی؛
- کارایی و فرایند شکل‌گیری هیجان Arousal و ارزش منفی یا مثبت هیجان.
– تفکیک عکس‌العمل مخاطب به ذاتی و سرشتی بودن درک زیبایی و یا آموزشی بودن درک زیبایی و یا آموزشی بودن آن.
– دریافت تعریف هنر و تبدیل جنبه‌های هنر به مفهومی عینی.
این مفاهیم در سه گانة «هنرمند»، «اثر هنری» و «مخاطب»، دریافت می‌شوند و مورد بررسی قرار خواهند گرفت.
دکتر مهلا آرین‌پور
موانع و دشواری‌ها در تدوین دانشنامه زبان‌شناسی: تحلیل ساختاری و محتوایی
در این سخنرانی به بحث درباره مبحث ارزیابی دانشنامه‌ها و با یک رویکرد ویژه به دانشنامه‌های زبان‌شناسی انتشار یافته در دو دهه اخیر پرداخت. تردیدی نیست که ارزیابی دانشنامه‌ها یک ضرورت برای بهبود اثربخشی آنها در بدنه علمی دنیا و رفع کاستی‌های آنهاست. این نخستین گام در تدوین ابزار سنجش جامعی برای ارزیابی دانشنامه‌ها به‌شمار می‌رود. بنابراین ضروری است در این حوزه ابزارهایی جامع تدوین و طراحی شوند تا از یک‌سو جامعیت آنها تعیین شده و از سویی دیگر موانع و دشواری‌ها مشخص شوند. در این جستار دانشنامه‌های مذکور از منظر محتوایی و ساختاری مورد تحلیل قرار خواهند گرفت.
دکتر افسانه زارعی دهباغی
نگاهی فلسفی تربیتی به مفهوم عشق برگرفته از دیدگاه‌های هستی‌شناسانه
برای همه ما انسان‌ها دست‌کم یک‌بار این سؤال پیش آمده که به‌راستی عشق چیست؟ آیا می‌توان فهم خود از عشق را با زبانی ساده برای همگان توصیف کرد؟ با وجود دیدگاه‌های بسیار در این باره، ما عشق را به‌خوبی نمی‌شناسیم و دانشی که در این راه، به ما کمک می‌کند، بیشتر بر اساس تجربیات ما در زندگی بوده است. امروز تردید میان معلمان و متخصصان تعلیم‌وتربیت هم درباره گرایش به این موضوع وجود دارد؛ که آیا می‌توانیم در عرصه تربیت، با این مفهوم زندگی بهتری را تجربه کنیم یا به تصویر بکشیم؟ اگر تربیت فرایندی برای کمک به انسان‌ها است تا منحصربه‌فرد بودن خود را دریابند؛ در این راه اندیشه‌های هستی‌گرایانه با تأکید بر اصالت وجودی آدمی، شاید راه‌گشا باشد. در این مجال نگاهی تطبیقی به مفهوم عشق از دیدگاه دو فیلسوف اگزیستانسیالیست (هستی‌گرا) سارتر و یاسپرس و اندیشه‌های این دو را با نگاهی تربیتی واکاوی شد.
پیوند و پوشه شنیداری سخنرانی‌ها(چندرسانه‌ای)
نظر شما :