گزارش نشست «نگاهی به کتاب امرمطلق، مطالعهای در فلسفه اخلاق کانت»
نشست «نگاهی به کتاب امرمطلق، مطالعهای در فلسفه اخلاق کانت» 22 آذرماه 1402 در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد.
در ابتدای جلسه در معرفی کتاب امر مطلق، عنوان شد: مطالعهای است دقیق درباره مهمترین اثر کانت در فلسفهی اخلاق، یعنی بنیاد متافیزیک اخلاق . اما این کتاب فقط برای محققان کانت نوشته نشده است (هرچند در پیوستهای کتاب به نیاز این گروه پرداخته شده)، بلکه برای همه کسانی نوشته شده که به مسائل اخلاقی توجه دارند، بهویژه کسانیکه از نظریههای نسبیانگارانهی جدید که میخواهند تمایز میان خوب و بد را ملغی کنند، ناخرسندند. این کتاب با زبانی تا حد امکان روشن و ساده استدلال میکند که کانت، چنانکه خودش ادعا کرده، در صورتبندی اصول بنیادینی که حیات اخلاقی بر آنها استوار است، موفق بوده است. این کتاب میکوشد کاربرد عقل در عمل انسان، و بهویژه در عمل اخلاقی (کاربردی که امروز نادیده گرفته یا تمسخر میشود) را مورد توصیف و دفاع قرار دهد. این کتاب صرفاً تحقیقی تاریخی نیست، بلکه اثری در راستای تفکر اخلاقی است و در دورهای که بیقانونی در عمل در آشفتگی فکری بازتاب مییابد، تفکر اخلاقی ضروری است.
در ادامه بیان شد: در جریان این مطالعه، بسیاری از کژفهمیهای گذشته از بین میروند. بهعنوان نمونه، معمولاً تصور میشود که در نظریهی کانت عملی که فاعل میلی طبیعی به آن داشته باشد یا از انجام آن لذت ببرد، نمیتواند خوب باشد؛ انسان خوب به پیامدها توجه نمیکند بلکه تنها به حالت ذهنی خودش اهمیت میدهد و حتی بدون هیچ توجهی به شرایط، وظائف مختلف خود را از مفهوم صرف قانون کلی استنتاج میکند. با نشان دادن بیپایگی این سخنان نامعقول، راه برای تفسیری جدید از آراء کانت و شاید برای پیشرفتی جدید در فلسفه اخلاق، باز میشود./پایان
نظر شما :