گزارش نشست «کاربردی‌سازی و نوآوری در علوم انسانی و هنر»
برگزاری نشست «کاربردی سازی و نوآوری در علوم انسانی و هنر»
در همایش ملی نوآوری در علوم انسانی و اجتماعی
اولین همایش ملی نوآوری در علوم انسانی و اجتماعی، روز چهارشنبه 26 بهمن 1401 در دانشگاه کاشان برگزار شد و مرکز نوآوری و توسعه فناوریِ پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، به‌عنوان همکارِ علمیِ همایش، نشست علمی «کاربردی سازی و نوآوری در علوم انسانی و هنر»، در این همایش سه سخنرانی ارائه کرد.
در ابتدای این نشست علمی، دکتر سیدمحمد قریشی، دانشیار گروه فیزیک دانشگاه کاشان و مدیر مرکز کارآفرینی دانشگاه، به‌عنوان دبیرِ نشست، ضمن سپاس از همکاریهای مرکز نوآوری و فناوری پژوهشگاه علوم انسانی در برگزاری این همایش گفت: «موضوع تحول و نوآوری در علوم انسانی و اجتماعی به‌عنوان ابزاری نرم‌افزاری برای مواجهه با چالش‌‌‌های پیش‌رو و رشد فرهنگی جامعه ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است و پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، و پژوهشگران آن مرکز بزرگ علمی، چراغِ راهِ بسیاری از دانشگاهها و پژوهشگاهها خواهد بود.
دکتر محمد نجاری
نوآوری در جشنواره‌‌های علوم انسانی و هنر؛ کاربردی سازی جشنواره‌‌های فرهنگی و هنری در ایران با همراهی علوم انسانی، هنر و صنعت
دکتر محمد نجاری، معاون مرکز نوآوری و توسعه فناوری، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، به ارائه مقاله «نوآوری در جشنواره‌‌های علومانسانی و هنر: کاربردی‌سازی جشنواره‌‌های فرهنگی و هنری در ایران با همراهی علومانسانی، هنر و صنعت» پرداخت و گفت: «از نمونههای موفق هویتسازی شهر در جهان، دو شهر «رجیو» در نزدیکی میلان ایتالیا و «اشتوتگارت» آلمان است. این دو شهر امروزه از مکانهای کلیدی در حوزه آموزش به کودکان هستند. بازبینی گذشته این دو شهر نشان میدهد برنامهریزان و سیاست‌گذاران، با کمک نهاد‌‌هایی مانند شرکت بوش، تمام هویت شهر را در خدمت کودکان قرار دادند و آن را به قطب آموزش کودکان تبدیل کردند. با الگوپذیری از این پیشینه موفق، می‌توان از ظرفیتهای موجود برای هویتبخشی به شهر بهره گرفت. برگزاریِ جشنواره‌‌های فرهنگی و هنری بستری را فراهم می‌کند که هنرمندان و هنرسنجان را گردِ هم میآورد تا داوری کنند و داوری شوند و از دریچۀ سنجش به سنجیدگی بیشتری برسند. روشِ تحقیق، توصیفی است؛ و نخست به بررسیِ جامع و کامل جشنواره‌‌های موضوعی در ایران، بهویژه جشنوارههایی پرداخته می‌شود که موضوعات صنعتی را دستمایه تولید آثار هنری قرار دادهاند؛ سپس با آسیبشناسی جشنواره‌‌های فوق، برگزاری یک جشنواره کاربردی، پیشنهاد می‌شود. فضای فرهنگی ایران از دیرباز حلقه مهم اتصال فرهنگهای هند قدیم و منطقه مدیترانه بوده؛ و این ویژگی، ایران را در جایگاه بوته ذوب ارزشهای فرهنگی قرار داده است که در آن، سرشت فرهنگهای مجاور با جوهر وجودی بومی در هم میآمیزد و با جرح و تعدیلهایی به نسلهای بعدی میرسد. پس از روزگارِ بیماری منحوسِ کووید، بسیاری از رویداد‌های فرهنگی، تحت تأثیر شرایط قرنطینه، اهمیت و تأثیرگذاری خود را از دست داد. از دیگرسو، آموزش مجازی و قرنطینههای طولانی، باعث بهوجود آمدن، اختلالاتِ عمیقِ روانی در کودک و نوجوان و والدینِ آنها شد. این اهمیت در شرایط کنونی و فضای یأسِ عمومی، صدچندان شده است؛ و بههمین جهت، پایهگذاری رویدادی جدید، با شرط برنامهریزی دقیق و برگزاری صحیح، میتواند جای مناسبِ خود را بین مخاطبان بیابد. یکی از این برنامهها، برگزاری جشنوارههایی برای هویتبخشی به شهر، با نقشآفرینیِ صنعتِ حامیِ جشنواره است.»
دکتر زهرا حیاتی
واکاوی سیاستگذاریها و برنامهریزیهای پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در حوزه علوم انسانی کاربردی
دکتر زهرا حیاتی، دانشیار زبان و ادبیات فارسی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، به ارائه مقاله «واکاوی سیاستگذاریها و برنامهریزیهای پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در حوزه علوم انسانی کاربردی» پرداخت و گفت: «کاربرد دانش، هدفی است که در برابر اهداف شناختهشدهای مانند اشاعه یا تولید دانش قرار میگیرد. در برنامهریزیها و سیاستگذاریهای پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، می‌توان سهم فعالیت‌‌های علمی را در سه زمینه بازتعریف کرد: اشاعه دانش، تولید دانش و کاربرد دانش. دستیابی به دیدگاه و تعریف مشترک درباره دانش کاربردی (علوم انسانی کاربردی) در میان مدیران و اعضای هیأت علمی پژوهشگاه (و در مرحله بعد، دانشجویان) از گامهای بنیادینی است که با راهاندازی بخشهایی مانند «مرکز نوآوری و توسعه فناوری» ذیل حوزه ریاست پژوهشگاه، و «مدیریت کاربردی‌سازی پژوهشهای علوم انسانی»، ذیل حوزه معاونت کاربردی‌سازی علوم انسانی و فرهنگی، محقق شده است. مفهوم کاربرد دانش ذیل دانشگاه نسل سوم تعریف می‌شود و محور آن «توسعه اقتصادی از طریق نوآوری علمی» است. راهکار‌های عملیِ پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در ترویج دانشِ کاربردی، براساس نگاه انتقادی به مسئله تعریف شده است. برای مثال، شورای پژوهشی باید بتواند نقش نوآورانه و کاربردی طرحهای کاربردی را در دو زمینه تشخیص دهد: 1-«افزایش سودمندی و فراگیری دانش یا تعامل خلاق دانش با محیط»؛ 2- «افزایش کالا و خدمات» . از آنجا که دانش کاربردی یک امر چندساحتی است و لایه‌‌های مختلف مدیریتی، اداری و علمی در تحقق آن دخیل هستند، پژوهشگاه میتواند سیاستهای موازی خود را تعریف کند؛ مانند: 1- اولویت بخشی به آموزش مدیران؛ بهویژه تحقق انسجام ادراکی درباره دانش کاربردی در شورای پژوهشی که عهدهدار نظارت و تصویب طرحنامهها است؛ 2-توسعه آموزشهای مهارتی درمیان اعضای هیأت علمی؛ بهنحوی که پژوهشگر در فرایند پژوهش به شناخت بهتری از نظام تولید و بازار کار و اشتغال دست یابد؛ 3-ایجاد اصلاحات آموزشی در سطح تحصیلات تکمیلی؛ به نحوی که دانشجو حین فراگرفتن دانش نظری، مهارتهای مربوط به خلاقیت تعامل دانش کسب شده را با محیط به دست آورد؛ 4- تعریف سرفصلهای بینرشتهای یا گروههای پژوهشی بینرشتهای که در برابر رشتههای سنتی بهتر میتوانند با ساختار‌های اجتماعی و فرصتهای اقتصادی که ماهیت چندبعدی دارند ارتباط برقرار کنند.»
دکتر نادیا حاجیپور ارطرانی
دستاورد‌های فناورانه پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
دکتر نادیا حاجیپور ارطرانی، پژوهشگر پژوهشکده زبان‌شناسی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، به ارائه مقاله «دستاورد‌های فناورانه پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی» پرداخت و گفت: «در این سخنرانی، امور فناورانه پژوهشگاه به دو دسته تقسیم شده است: 1- پرتال جامع علوم انسانی؛ 2- پیکره‌ها، سامانه‌ها و پایگاه‌‌های پژوهشکده زبان‌شناسی که شامل 11 مورد است که به هردو پرداخته می‌شود:
1-پرتال علوم انسانی به عنوان سامان‌های جامع برای دستیابی به فعالیت‌‌های علمی-پژوهشی در حوزه علوم انسانی، آغاز به کارکرده است؛
پژوهشگر پژوهشکده زبان‌شناسی، با اشاره به توانمندی‌‌های این سامانه، به اهداف تأسیس این وبگاه، فاز‌های تکمیلی آن و همچنین بر تعداد مقالات، سهولت دسترسی به آنها و رایگان بودن دانلود مقالات تأکید کرد و درباره شیوه‌‌های جست‌وجو در این وبگاه، معرفی فراوانی حوزه‌‌های تخصصی آن، حضور مجلات و نشریات مختلف در آن توضیح داده شد.
2- یازده پایگاه و سامانه پژوهشی که در وبگاه پژوهشکده زبان‌شناسی پژوهشگاه علوم انسانی، قابل دسترسی است معرفی شد و از میان 11 سامانه، 5 سامانه به تفصیل ارائه شد:
الف- پایگاه دادگان زبان فارسی: پیکره این پایگاه شامل متون ادبی، سیاسی، هنری و... همچنین متون نوشتاری و گفتاری است. برای معرفی این پایگاه، به برخی از اهداف اشاره شد، طریقه عضویت در وبگاه، روش جست‌وجو در آن و چگونگی استفاده بهینه از آن؛
ب- پایگاه دادگان پارسیگ: پیکره این پایگاه شامل همه متون فارسی میانه است که تاکنون 80هزار واژه در آن بارگذاری شده است. برای معرفی این پایگاه نیز، برخی از اهداف توضیح داده شد، سپس انواع روش جست‌وجو در پایگاه، لایه‌‌های اطلاعاتی که در این پایگاه وجود دارد و در نهایت به چگونگی استفاده بهینه از آن اشاره شد.
ج- فرهنگ جامع فارسی میانه_فارسی نو: برای معرفی این سامانه نخست، روش جست‌وجو در وبگاه توضیح داده شد و سپس اطلاعاتی از پیکره این فرهنگ که شامل 9 متن پهلوی است.
د- سامانه ارزیابی مهارت زبانی: این سامانه متشکل از یک پایگاه داده از سؤالاتی است که به طور خودکار از متون آموزش فارسی به غیر فارسی‌زبانان تولید شده است. این سامانه مجهز به الگوریتم‌‌های هوش مصنوعی است که پس از شناسایی اشکالات کاربران در پاسخ‌گویی به سؤالات، در یک فرایند تکرار و تمرین، بر اساس پاسخ اشتباه کاربر، موجب یادگیری می‌شود. در معرفی این سامانه، به طریقه استفاده و ورود به آن، ویژگی‌ها و همچنین امکاناتی که دارد، اشاره شد.
ه- سامانه تحلیل مقالات علمی: این سامانه حاوی چکیده مقالات در 100 سال اخیر است. مقالات متعلق به 16 حوزه علوم انسانی است تا تحلیلی موضوعی و مبتنی بر یادگیری ماشینی و هوش مصنوعی بر روی چکیده‌ها انجام شود. در معرفی این سامانه، به طریقه استفاده و ورود اشاره شد. همچنین ویژگی‌‌های سامانه که از جمله «دسترسی رایگان برای پژوهشگران به پژوهش در حوزه سیاست‌گذاری در علم» است، برای حضار گفته شد. همه موارد فوق به وسیله تصویر‌هایی از وبگاهها و پایگاه‌‌های اطلاعاتی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، قابل مشاهده بود که بسیار مورد توجه حاضران قرار گرفت.
پس از سخنرانیهای علمی، پرسشهایی از سوی دبیر نشست و شرکت کنندگان، مطرح و از سوی ارائه دهندگان مقالات، پاسخ داده شد./پایان
بخش چندرسانه‌ای (ویدیو یا صوت نشست‌ها و سخنرانیهای پژوهشگاه)
نظر شما :