مراسم بزرگداشت هفته دفاع مقدس در پژوهشگاه

مراسم بزرگداشت هفته‌ی دفاع مقدس

معاونت کاربردی سازی علوم انسانی و فرهنگی روز سوم مهرماه 1400، مراسم بزرگ‌داشتی به مناسبت هفته‌ی دفاع مقدس در پژوهشگاه علوم انسانی ومطالعات فرهنگی برگزار کرد. این مراسم با هدف پاسداشت مجاهدت‌های ناب و کم نظیر شهیدان و ایثارگران هشت سال دفاع مقدس و با حضور دکتر قبادی، رئیس پژوهشگاه علوم انسانی، حجت الإسلام محمدحسن ابوترابی فرد، امام جمعه‌ی موقت تهران و سعید بیابانکی، پژوهشگر و شاعر دفاع مقدس و با اجرای دکتر آمنه بختیاری، خواهر سه شهید سرافراز دفاع مقدس برگزار شد.
 در ابتدای برنامه دکتر قبادی، رئیس پژوهشگاه، اربعین سرور و سالار شهیدان را تسلیت گفت و نام پرشکوه حضرت زینب (س) را به‌عنوان پرچمدار عاشورا و نماد فرهنگ آزادگی و عاشورایی بزرگداشت و همچنین شهدا و ایثارگران هشت سال دفاع مقدس را پویندگان راه امام حسین (ع) خواند. دکتر قبادی ارتحال علامه و عارف بزرگ، استاد حسن‌زاده آملی را نیز تسلیت گفت و یاد ایشان را گرامی داشت.
رئیس پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در سخنان خود ابراز امیدواری کرد: پژوهشگاه بتواند منشأ پیشرفت کشور و انتقال‌دهنده‌ی ارزش‌های انقلاب و دفاع مقدس باشد که این دو هدف ملازم یکدیگرند. وی به نقش ادبیات به‌عنوان یکی از راه‌های مهم در انتقال ارزش‌ها و زنده نگه‌داشتن واقعه‌ی عاشورا در تاریخ اشاره کرد و به‌عنوان شاهد مدعا یادآور شد: تا قبل از قرن نهم هجری، بیش از پنجاه شاعر بزرگ تراز اول که حتی اهل سنت هم در میان آن‌ها دیده می‌شود، با اشعار خود که سرشار از تأویل‌های عاشقانه و عارفانه و تعابیر استعاری بوده است،‌ واقعه‌ی عاشورا را در طول زمان زنده نگه داشته‌اند. محتشم کاشانی نقطه اوجی است که مدیون و وام‌دار پیشینیان خود است.
دکتر قبادی به همین سیاق عرصه هنر و به‌ویژه ادبیات را مسیر مهم و تأثیرگذاری برای انتقال ارزش‌های انقلاب به نسل آینده خواند. دکتر قبادی در پایان سخنان خود این تلاش‌ها و از جمله این برنامه را مصداقی از ارادت‌ورزی عالمانه و معرفت‌بنیاد نسبت به ارزش‌های انقلاب اسلامی و دفاع مقدس خواند.

در ادامه‌ی مراسم، سعید بیابانکی پژوهشگر و شاعر حوزه‌ی دفاع مقدس پس از گرامی‌داشت اربعین حسینی و هفته‌ی دفاع مقدس دو شعر ازسروده‌های خود، یکی درباب دفاع مقدس و دیگری در رثای حضرت زینب (س) قرائت کرد. وی در رثای بانوی عاشورا سروده‌اند:

کیست این زن این‌که بر بالای منبر ایستاده

در میان این همه شمشیر و خنجر ایستاده
کیست این زن این‌که با تیغ زبان آتشینش
رو به روی صاحبان سبحه و زر ایستاده
گر چه از دشمن فراوان زخم خورده داغ دیده
مثل کوهی باز هم الله اکبر ایستاده
گاه بالای سر سر‌های بی‌تن گریه کرده
گاه بالای سر تن‌های بی سر ایستاده
در کلامش خشم و آرامش تو گویی توأمانند
آری آری، آن طرف انگار حیدر ایستاده
کیست این زن زینب (س) کبراست یا زهرای ثانی
این‌که در این مسجد بی‌بام و بی‌در ایستاده
زن مگو بنت الجلال اخت الوقاری آسمانی
مثل کوهِ محکمی پشت برادر ایستاده
با وجود آن‌همه زخم زبان از اهل کوفه
راست قامت عین عباس (ع) دلاور ایستاده
خم به ابرویش نیامد از ملامت‌های دشمن
بر سر حکم الهی چون پیمبر ایستاده
کیست این زن این‌که چون سروی میان آتش و دود
با وجود آن‌همه داغ مکرر ایستاده
شام تاریک است و خیل کوفیان در شب شناور
زینب (س) اما مثل ماهی روی منبر ایستاده

زینب (س) است این دختر حیدر که از مردان عالم
آری آری، یک سر و گردن فراتر ایستاده
پرچم شاه شهیدان تا ابد بالاست بالا
بر سر پیمان خود تا صبح محشر ایستاده
پیوسته نماز در قیام است حسین (ع)
هفتاد و دو حج ناتمام است حسین (ع)
عمریست که دور مرقدش می‌گردیم
آئینه‌ی مسجدالحرام است حسین (ع)

در بخش بعدی برنامه، حجت‌الإسلام محمدحسن ابوترابی‌فرد، نماینده‌ی سابق چهار دوره مجلس شورای اسلامی و امام جمعه موقت تهران، ضمن گرامی‌داشت ایام اربعین و هفته‌ی دفاع مقدس در سخنانی با استناد به آیاتی از قرآن کریم به تبیین فلسفه‌ی دفاع مقدس پرداخت و گفت: بدون تردید دوران افتخارآفرین دفاع مقدس یکی از زیباترین برگ‌های تاریخ ایران است و تمام سرمایه‌هایی که امروز در دستان توانای ملت عزیز ایران و ملت‌های مسلمان منطقه است، دستاورد این حماسه‌ی بزرگ و حرکت عظیمی است که ملت بزرگ ایران به‌ویژه امام بزرگوار به‌عنوان فرمانده کل قوا و همچنین خانواده‌های معزز شهدا و ایثارگران آفریدند و اگر این پژوهشگاه و بسیاری دیگر از پژوهشگاه‌ها همت خود را صرف تبیین این پدیده و عوام‌الخلق آن و ریشه‌های سربرآرودن این شجره‌ی طیبه کنند، به‌جاست. شجره‌ی طیبه‌ای که تُؤتی أُکُلَها کُلَّ حینٍ بِإِذنِ رَبِّها. ابوترابی‌فرد در ادامه به آیاتی در سوره‌ی مبارکه‌ی بقره اشاره کرد که به جریان قومی از بنی‌اسرائیل و مبارزه آن‌ها با جالوت اشاره می‌کند و از عوامل کلیدی که می‌تواند به پیروزی جامعه‌ی انسانی و پیروزی مردم ستمدیده بر ستمگران بیانجامد، نام می‌برد. همین عوامل در دفاع مقدس نقش محوری داشته است. خدای متعال می‌فرماید أَلَمْ تَرَ إِلَى الْمَلَإِ مِنْ بَنِی إِسْرَائِیلَ مِنْ بَعْدِ مُوسَى إِذ ْقَالُو الِنَبِیٍّلَهُمُا بْعَثْلَنَا مَلِکًان ُقَاتِلْ فِی سَبِیلِ اللَّهِ. این قوم از موسی (ص)، پیامبر خویش درخواست کردند که فرمانده‌ای برای یک قتال جدی انتخاب کند. فلسفه‌ی این قتال هم این بود که این قوم مورد ستم واقع شده بودند و چنین نبود که با قتال به‌دنبال نشر معارف دینی باشند، بلکه جالوت بر آن‌ها ستم کرده بود و آن‌ها را از سرزمین‌شان بیرون رانده و از خانواده‌هایشان جدا کرده بود. قرآن، قتال برای سرزمین را مورد ستایش قرار می‌دهد، یعنی امروز هم پیکار مردم فلسطین حتی اگر فقط برای بازپس گرفتن سرزمین‌شان باشد مورد ستایش و تأیید الهی است. موسی (ع) طالوت را به‌عنوان فرمانده برگزید و در پی آن افرادی به این انتخاب اعتراض کردند و خود را از جهت موقعیت سیاسی، اجتماعی و مالی از او شایسته‌تر دانستند، اما پیامبر الهی می‌فرماید: او به‌دلیل صلاحیت علمی، قدرت فرماندهی و هدایت و توانایی جسمی انتخاب شده است (زادَهُ بَسْطَةً فِی الْعِلْمِ وَ الْجِسْمِ). یکی از عوامل کلیدی موفقیت در رویارویی با دشمنان، فرماندهی لایق و صالح است، فرماندهی که از ظرفیت و بنیه علمی لازم برخوردار باشد؛ لذا مراد از قوه در تعبیر خداوند که می‌فرماید؛ وَاَعِدّوا لَهُم مَااستَطَعتُم مِن قُوَّةٍ، علم و دانش است؛ دانش و علم است که به خلق قدرت می‌انجامد. البته این علمی است که با عمل گره خورده، علمی‌ست که دارنده‌ی دانش به آن تعهد دارد، لذا مورد تأیید خدای سبحان است. علاوه‌بر ظرفیت علمی، قدرت حضور در صحنه و فرماندهی نیروها در میدان است که بدون تردید یکی از عوامل پیروزی ملت ایران در دفاع مقدس به این اصل باز می‌گردد و فرماندهی کل نیروهای مسلح در دست شخصیتی بود که نماد زادَهُ بَسْطَةً فِی الْعِلْمِ بوده و با تکیه بر دانش، معرفت، ایمان و اتکال بر خدای متعال این جبهه قدرت‌مند را هدایت و رهبری کرده است و اگر این فرماندهی در چهاردهه‌ی گذشته نبود، قطعاً امروز نیروهای مسلح به نمادی از قدرت، اقتدار و پاسداران امنیت کشور و منطقه تبدیل نمی‌شدند.
ابوترابی‌فرد تأکید کرد: رهبری، فرماندهی و مدیریت مبتنی بر دانش، علم، ایمان و معرفت و بازوانی که در محضر او ایفای نقش کنند، رزمندگانی که تحت فرماندهی او مسئولیت خود را ایفا کنند. در داستان مبارزه با جالوت پیامبر الهی پیش‌بینی کرده بود که شما در میدان ثابت‌قدم نیستید؛ هَلْ عَسَیْتُمْ إِنْ کُتِبَ عَلَیْکُمُ الْقِتَالُ أَلَّا تُقَاتِلُوا، و همین رخ داد و آن‌ها با عده‌ی اندکی به پیروزی رسیدند اما یکی از عوامل مهم پیروزی ملت ایران در دفاع مقدس، کثرت افرادی بود که آماده قتال بودند و حاضر شدند تحت این فرماندهی در میدان نبرد به استقبال شهادت در راه خدا بشتابند و در این راه کوچک‌ترین سستی در عزم و اراده‌ی آن‌ها دیده نشود. این‌ها از نگاه قرآن کریم ریشه‌های پیروزی است. فرماندهی صالح، فرماندهی مبتنی بر دانش و علم و رزمندگانی که تحت این فرماندهی به مسئولیت‌های خود عمل کنند و ما در دوران دفاع مقدس این عظمت را در اوج خود مشاهده کردیم و در طول چهار دهه انقلاب این شاکله‌ی رهبری و فرماندهی مبتنی بر دانش، ایمان و رزمندگان وفادار به این رهبری امروز این اقتدار مثال‌زدنی دفاعی را برای ایران اسلامی آفریدند و این امنیت را به ارمغان آوردند و راه را برای خلق یک جبهه‌ی مقتدر در دنیای اسلام هموار کردند. جبهه‌ی مقاومت اسلامی دستاورد هشت سال دفاع مقدس است؛ لبنان، فلسطین، سوریه، عراق، یمن و حرکت‌های الهام‌بخش مبتنی بر ایمان و عقیده در جهان اسلام، همه و همه دستاورد هشت سال ایستادگی و مقاومت همراه با دانش، معرفت و ایمان ملت بزرگ ایران است.

حجت‌الاسلام ابوترابی‌فرد در ادامه ابراز امیدواری کرد که خدای متعال ملت ایران را در این مسیر ثابت‌قدم نگه دارد و این افتخار نصیب ملت اسلام شود که در این عصر تحت یک فرماندهی واحد و یک هدف تعیین‌‌شده در برابر کسانی که امنیت و سعادت آن‌ها را هدف قرار داده‌اند، با قدرت بایستند و ان‌شاءالله به پیروزی‌های بزرگ و دستاوردهای فراتر دست پیدا کنند. امیدوارم دعای مستجاب امام عصر (ع)، شهدای عالی‌قدر، جانبازان پرافتخار آزادگان صبور و رزمندگان عزیز بدرقه‌ی راه ملت اسلام باشد و گام‌های بلندی را در خلق قدرت بردارند و در همه عرصه‌ها بر دشمنان پیروز شوند و این راه مسیر ظهور امام عصر (ارواحنا لتراب مقدمه‌الفداء) را فراهم کند.
در بخش دیگر برنامه دکتر آمنه بختیاری به اهمیت حضور زنان، به‌طور مستقیم و غیرمستقیم در هشت سال دفاع مقدس اشاره کرد و از بانوانی که نقش به‌سزایی در پیروزی ملت ایران داشته‌اند، اما کمتر نامی از آن‌ها به میان آمده است، به نیکی و بزرگی یاد کرد. در پایان برنامه نیز به اعضای ایثارگر پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، خانواده‌های معزز شهدا، جانبازان و ... ادای احترام شد.