گزارش سمپوزیوم بین‌المللی «هندشناسی در ایران»
سمپوزیوم بین‌المللی «هندشناسی در ایران»
سمپوزیوم بین‌المللی «هندشناسی در ایران، گام اول: نگاهی به آثار و فعالیت‌‌های علمی دکتر سیدمحمدرضا جلالی نایینی» به همت دفتر همکاری‌‌های علمی بین‌المللی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی با همکاری رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در دهلی نو و مؤسسه‌ی مطالعات فارسی هند، 13 شهریور 1400، برگزار شد. این سمپوزیوم با سخنان رئیس سمپوزیوم، دکتر شکوه‌السادات حسینی، رئیس دفتر همکاری‌‌های علمی بین‌المللی پژوهشگاه و عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی آغاز شد. وی درباره‌ی دلایل و زمینه‌‌های علمی بررسی هندشناسی و نحوه‌ی برگزاری سمپوزیوم سخن گفت. سپس دبیر علمی سمپوزیوم، دکتر فرانک جهانگرد، عضو هیأت علمی پژوهشکده زبان و ادبیات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در خصوص «ضرورت هندشناسی در ایران» سخنرانی کرد و با اشاره به هم‌زیستی دو قوم ایران و هند در عهد باستان و همسایگی این دو قوم پس از مهاجرت، تاریخ روابط فرهنگی و ادبی دو قوم پس از اسلام را مرور و ضرورت هندشناسی در ایران را تبیین کرد.
در ادامه کلیپ همایش پخش شد و پس از آن پروفسور سیداختر حسین، رئیس مؤسسه‌ی مطالعات فارسی هند و عضو هیأت علمی مرکز مطالعات فارسی و آسیای میانه دانشگاه جواهر لال نهرو سخنرانی خود را با عنوان؛ India and her people in the poetic frame of the Nal O Drama آغاز کرد و پس از اشاره به جایگاه جهانی هندشناسی، بر هندشناسی در ایران متمرکز شد و آن را به سه دوره‌ی باستان، میانه و معاصر تقسیم کرد. سپس به معرفی فیضی دکنی و مثنوی نل و دمن او پرداخت.
سخنران دیگر سمپوزیوم پروفسور امیرحسین ذکرگو با ارائه‌ی مقاله‌ی؛ Persian Exposure to the Ramayana Epic: Introducing the First Annotated and Illustrated Version of Ramayana in Contemporary Persian Language» دستاورد آخرین پژوهش‌‌های خود را در حوزه‌ی هندشناسی ارائه کرد. وی به اثر مهم رامایانا در فرهنگ هندی اشاره کرد و چهار نسخه متفاوت و مربوط به دوره‌‌های مختلف از این اثر را مقایسه و تحلیل کرد.
پروفسور اخلاق انصاری آهن، استاد و محقق مطالعات هندی و فارسی و عضو هیأت علمی مرکز مطالعاتی آسیای میانه دانشگاه جواهر لال نهرو سخنرانی خود را با عنوان «مطالعه‌ی تطبیقی ادیان توسط داراشکوه و دکتر جلالی نایینی» ارائه کرد. داراشکوه از شخصیت‌‌های برجسته هند است که آثار او سخت مورد توجه دکتر جلالی نایینی قرار گرفته و آثاری مانند منتخبات داراشکوه و مجمع البحرین به اهتمام دکتر جلالی نایینی در ایران به چاپ رسیده است، پروفسور اخلاق انصاری آهن به معرفی و مقایسه آرای این دو اندیشمند پرداخت و با تمرکز بر بحث وحدت وجود در آراء و اندیشه‌‌های داراشکوه، آرای دکتر جلالی نایینی را با وی مقایسه کرد.
دکتر صفورا برومند، عضو هیأت علمی پژوهشکده علوم تاریخی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی مقاله2ی خود را با عنوان «جستجوگر آفاق هند؛ استاد فتح‌الله مجتبایی» ارائه و دیدگاه‌‌های دو هندشناس برجسته‌ی معاصر یعنی دکتر جلالی نایینی و استاد فتح‌الله مجتبایی را مقایسه کرد و نقاط مشترک آنها را تبیین و تحلیل کردند.
سخنرانی پروفسور ارشد قادری با عنوان «Contribution of Mohammad Reza Jalali Naini to Indic Studies with Special Reference to Tazkira Muntakhab-al Lataif» در زمینه‌ی کتاب ارزش‌مند تذکره‌ی منتخب اللطایف اثر رحم‌علی‌خان ایمانی بود که به اهتمام دکتر جلالی نایینی منتشر شده است. پروفسور قادری به دو هزار شاعری که نام آنها در این تذکره جاودانه شده اشاره کرد و در تحلیل بخش‌‌های گوناگون این تذکره، تلاش و دقت کم‌نظیر دکتر جلالی نایینی و دکتر عابدی را که در تنظیم متنی دقیق کوشیده‌اند، ستودند.
دکتر محمدعلی ربانی، رایزن فرهنگی ایران در هند سخنران دیگر این سمپوزیوم بود و درباره‌ی «هندپژوهی معاصر در ایران» سخنرانی کرد و با برشمردن بزرگترین هندشناسان معاصر به معرفی و بررسی آثار شاخص آنها پرداخت.
دکتر ابوالقاسم رادفر، استاد بازنشسته‌ی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی که مطالعات و پژوهش‌‌های ارزشمندی در زمینه‌ی هندشناسی دارند، درباره‌ی «گنجینه‌ی غنی منابع فارسی در کتابخانه‌‌های هند» سخن گفت و به بررسی کتابخانه‌‌های مختلف در جنوب هند با تکیه بر شهر حیدرآباد پرداخت. وی به‌ویژه به توصیف سه کتابخانه‌ی مهم و غنی این شهر؛ کتابخانه‌ی سالار جنگ، کتابخانه‌ی دانشگاه عثمانیه و کتابخانه‌ی آصفیه پرداخت. رادفر ارزش این کتابخانه‌ها را نه تنها از لحاظ کمیت کتاب‌ها، نسخه‌ها، اسناد، یادداشت‌ها و دستنویس‌ها، که از لحاظ کیفیت و ممتاز بودن محتوا شایان توجه دانست.
دکتر فریبا افکاری، مدرس و پژوهشگر نسخ خطی، اسناد و آرشیو و رئیس کتابخانه‌ی دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران به «بررسی نقش و جایگاه دکتر سیدمحمدرضا جلالی نایینی در مطالعات هندشناسی» پرداخت و با تبیین جایگاه فعالیت‌‌های علمی دکتر جلالی نایینی، آنها را مأخذی معتبر برای تدریس در رشته‌ی مطالعات هند در دوره‌ی کارشناسی ارشد و دکتری دانستند و به لزوم کتاب‌شناسی در حوزه‌ی مطالعات هند اشاره کرد.
دکتر الهام ملک‌زاده، عضو هیأت علمی پژوهشکده‌ی علوم تاریخی و دبیر اجرایی همایش مقاله‌ی خود را با عنوان «پیوند سیاست و فرهنگ، مروری بر حیات و فعالیت‌‌های سیاسی و فرهنگی دکتر سیدمحمدرضا جلالی نایینی» ارائه کرد و از زاویه‌ای دیگر به زندگی و زمانه‌ی دکتر جلالی نایینی نگاه کرد و پس از بررسی اوضاع تاریخی زمان دکتر جلالی نایینی و تبیین جایگاه ایشان در سیاست عصر پهلوی، کارنامه‌ی سیاسی ایشان را تحلیل کرد. سپس دوران روزنامه‌نگاری و سناتوری دکتر جلالی نایینی را تا زمان کناره‌گیری از فعالیت‌‌های سیاسی و عطف توجه کامل ایشان به فعالیت‌‌های فرهنگی بررسی کرد.
زیبا جلالی نایینی، ناشر و فعال در امور فرهنگی سخنان خود را با عنوان «جهش باطنی و هجرتی زمانه‌ساز» درباره‌ی ابعادی از زندگی خصوصی دکتر جلالی نایینی بیان کرد و ایشان را نه تنها فرزند زمانه‌ی خویش، که فرزند زمانه‌ای خواند که خود آن را بنیان نهاده و دیگران را نیز به حضور و بالیدن در آن فراخوانده است.
در اختتامیه‌ی سمپوزیوم، به ضرورت تأسیس و تقویت رشته‌ی هندشناسی در ایران اشاره شد و همچنین ضرورت تدوین کتاب‌شناسی مطالعات هند مورد تأکید قرار گرفت.
نظر شما :