گزارش نشست اول کارگروه نظام‌سازی اقتصادی
مدیریت اجرای برنامه‌ی ملی نظام‌سازی قرآنی
گزارش نشست اول کارگروه نظام‌سازی اقتصادی
نخستین جلسه‌ی «کارگروه نظام‌سازی اقتصادی به‌مثابه اولین گام در روند اجرای کلان‌پروژه‌ی مدیریت اجرای برنامه‌ی ملی نظام‌سازی قرآنی»، 5 تیرماه 1400 در سالن اندیشه‌ی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد.
در ابتدای جلسه دکتر فروغ پارسا، مسئول پژوهشکده‌ی مطالعات قرآنی ضمن خوش‌آمدگویی به حاضران، درخصوص چگونگی تفویض این کلان‌برنامه‌ی ملی به پژوهشگاه مطالبی بیان کرد.
در ادامه دکتر قبادی، رئیس پژوهشگاه به عنوان مجری اصلی برنامه‌ی ملی ضمن خوش‌آمدگویی به حاضرین در نشست، اجرای طرح کلان «مدیریت اجرای برنامه‌ی ملی نظام‌سازی قرآنی» را در شمار مأموریت‌های مهمی دانست که از سوی وزارت عتف و کمیسیون توسعه‌ی آموزش و پژوهش قرآنی کشور برعهده‌ی پژوهشگاه علوم انسانی گذاشته شده که با توجه به ظرفیت و توان‌مندی پژوهشکده‌ی مطالعات قرآنی و البته با همکاری دیگر پژوهشکده‌ها ان‌شاءالله به نحو شایسته‌ای انجام خواهد شد.
دکتر قبادی تأکید کرد: این کارگروه می‌تواند از تجربه‌ی عالی کارگروه‌ها در شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی استفاده کند و بر این اساس روند اجرایی کارگروه نظام‌سازی اقتصادی با سرعت بیشتری ادامه‌ی کار داشته باشد.
در ادامه دکتر مصباحی‌مقدم، رئیس کارگروه اقتصادی پروژهشگاه به شرح کوتاهی از نظام‌سازی پرداختن و تصریح کرد: جهان خلقت که توسط خداوند آفریده شده است، در تمامی سطوح و اجزای خود از نظام‌مندی فوق‌العاده دقیقی برخوردار است. قرآن به عنوان کلام الهی، نظامی تشریعی را بیان می‌کند که منطبق بر نظام تکوینی جهان است و نظام تکوین و نظام تشریع جهان کاملاً هم‌سو هستند لذا، این وظیفه‌ی ماست که با استخراج نظام‌های قرآنی، راهی برای انطباق و عمل به آن‌ها در زندگی بشری باز کنیم.
دکتر میرعظیمی، رئیس کمیسیون توسعه‌ی آموزش و پژوهش قرآنی کشور و ناظر این طرح نیز طی سخنانی اعلام کرد که آیین‌نامه‌ای برای کارگروه‌ها تدوین شده که در اختیار آنان قرار خواهد گرفت. وی همچنین با ذکر نام اعضای کارگروه نظام اقتصادی قرآنی شامل: دکتر مهدی رضوی، دکتر حسین نمازی، دکتر احمد شعبانی، دکتر حسین عیوضلو، دکتر عبدالمجید مبلغی، دکتر حسینعلی سعدی و دکتر سید کاظم رجایی تصریح کرد: دبیر علمی این کارگروه دکتر مهدی رضوی خواهند بود و پژوهشگاه می‌تواند یک دبیر اجرایی برای هرکارگروه انتخاب کند تا هماهنگی‌های لازم جهت برگزاری جلسات و دیگر امور اجرایی انجام گیرد. این دبیر اجرایی همچنین جلساتی با نمایندگان 6 دستگاه اجرایی مانند وزارت ارشاد برگزار خواهد کرد تا از ظرفیت‌های موجود در این دستگاه‌ها برای پیشبرد کار استفاده شود.
دکتر میرعظیمی در ادامه عنوان کرد: طی سال‌های اخیر نظام‌سازی‌هایی در حوزه‌ی قرآنی و اسلامی انجام شده است، اما هیچ‌کدام به نتیجه‌ی مطلوب و مورد نظر دست نیافته‌اند. گام اول کارگروه اقتصادی این کلان‌پروژه باید در راه آسیب‌شناسی کارهای انجام‌شده و همچنین روش‌شناسی برداشته شود. سبدپروژه‌ای که پیش از این تهیه شده نیز در اختیار کارگروه قرار گرفته است تا از پیشینه‌ی این پژوهش مطلع باشند.
دکتر شعبانی دیگر عضو کارگروه نیز به ایراد سخنانی پرداخت و به این موضوع اشاره کرد: پژوهش‌هایی که تاکنون توسط متولیان امر و دانشگاه‌ها در حوزه‌ی اقتصادی انجام گرفته، اکثراً بر مبنای نظام‌های اقتصادی بشری انجام شده است. بدین‌ترتیب که عمدتاً زیرساخت‌های اقتصادی غربی به عنوان مثال، در حوزه بانک‌داری یا بیمه مدنظر قرار گرفته و سپس به‌دنبال مصداق‌هایی قرآنی برای آن بوده‌اند. این رویکرد منفعلانه نسبت به اقتصاد باید آسیب‌شناسی شده و کنار گذارده شود. در این پژوهش بایست به دنبال رویکردی کشفی به اقتصاد قرآنی باشیم و این نظام‌سازی را از پایه با نگاهی قرآنی انجام دهیم. وی همچنین پیشنهاد داد که در کارگروه از افراد با تنوع‌های تخصصی بیشتری استفاده شود.
در ادامه دکتر فروغ پارسا به عنوان دبیر علمی کارگروه توسعه‌ی پژوهش‌های قرآنی کمیسیون توسعه، پژوهش و آموزش عالی قرآنی کشور و مدیر این کلان‌پروژه تصریح کرد: فرصت برای این کلان‌پروژه محدود بوده و دو سال تعیین شده و تاکنون چهار ماه از آن نیز سپری شده است. همچنین سبدپروژه‌هایی که از پیش تهیه شده بودند، به‌روز نیستند و با نیازهای کنونی جامعه هم‌خوانی ندارند و می‌توان گفت، ما هنوز در فاز صفر این پروژه قرار داریم.
دکتر پارسا افزود: پژوهشکده‌ی مطالعات قرآنی پژوهشگاه علوم انسانی با سابقه‌ای عالی در انجام پروژههای گوناگون قرآنی، نیاز به زمان برای انجام کار دارد، زیرا همیشه کاری دقیق، غنی و کم‌اشکال ارائه داده است، لذا پیشنهاد می‌کنیم که جلسات لازم هر چه زودتر با حضور اعضای کارگروه برگزار شود تا ان‌شاءالله اولویت‌های پژوهشی معین شود و بتوانیم کار پژوهش را آغاز کنیم.
دکتر گرامی از اعضای هیأت علمی پژوهشکده‌ی مطالعات قرآنی نیز در صحبتی کوتاه به این موضوع اشاره کرد که علاوه بر توجه به مشکلاتی که به اصطلاح «اسلامی‌کردن» زیرساخت‌های غیراسلامی برای حوزه‌ی اقتصاد به‌وجود آورده است، مبانی هستی‌شناختی و معرفت‌شناختی این حوزه نیز باید مورد توجه و دقت قرار گیرد.
دکتر سلمان‌نژاد دیگر عضو هیأت علمی پژوهشکده‌ی مطالعات قرآنی در ادامه صحبت‌ها با توجه به پیشینه‌ی فعالیت‌های پژوهشی در حوزه‌ی نظام‌سازی اقتصادی شرح داد: نظام‌سازی‌هایی که به‌نوعی در حوزه‌ی اقتصاد انجام شده، بر اساس شاکله‌ها و طرح‌های برون‌قرآنی بوده و فقط محتواهای قرآنی داشته‌اند که در بسیاری از موارد منجر به تفسیر به رأی نیز شده است.
در پایان جلسه مقرر شد این کارگروه با حضور اکثریت اعضا، 3 جلسه‌ی دیگر (یک هفته در میان) برگزار و در پایان این جلسات اولویت‌های پژوهشی را مشخص کند که کار پژوهش و تحقیق در اسرع وقت آغاز شود.
تنظیم: زهرا نبئی
نظر شما :