دکتر سوری: در بسیاری از موارد، حوزههای مهم سلامت از توجه رسانهها دور میماند
دکتر سوری: حوزههای مهم سلامت از توجه رسانهها دور میماند
نشست مجازی «تعامل مؤثر روزنامهنگاران و نظام سلامت در دوران همهگیری کووید۱۹» با سخنرانی دکتر حمید سوری -استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی- و با دبیری زرین زردار – عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی- بیستم اسفندماه ۱۳۹۹، در پژوهشکدهی مطالعات فرهنگی و ارتباطات و کرسی ارتباطات علم و فناوری یونسکو برگزار شد.
دکتر زردار در ابتدای نشست با اشاره به ماهیت چندوجهی و پیچیدهی ارتباط نظام سلامت و جامعه گفت: آنچه در موفقیت یا عدم موفقیت تلاشهای سلامتمحور اثر میگذارد، تنها زیرساختهای اقتصادی یا امکانات و تجهیزات اقتصادی نیست، بلکه بخش زیادی از مسئلهی سلامت به بافتار اجتماعی، اقتصادی، سیاسی یا حتی فرهنگی مربوط میشود و برای مواجهه با آن، توجه به کنشگران متنوع و متعدد در سطوح مختلف ضرورت دارد چون، اداره و ارتقای نظام سلامت نیازمند تعامل مداوم و مستمر جامعه متخصصان و کارکنان بخش درمان، مدیران نظام سلامت، سیاستگذاران، گروههای فشار، صاحبان منافع تجاری و شهروندان است. اینجاست که اهمیت ارتباطات به عنوان رکن اساسی و واسطهی میان ذینفعان پرشمار نظام سلامت روشن میشود.
وی افزود: در دنیای جدیدی که رسانههای جمعی و اجتماعی در همهی ساحتهای آن، دستی در کار ساخت معنا دارند، با توجه به توسعهی امکانهای ارتباطی متعدد برای جامعه، تنوع پلتفرمها و تغییر معیارهای ارزیابی نظام سلامت از ملی به بینالمللی در سایهی توسعهی تکنولوژیهای ارتباطی، نظام سلامت برای حفظ سرمایهی اجتماعی و مشروعیت خود ناگزیر از تعامل با رسانهها و جامعه است. اما این رابطه در عمل با اختلالات زیادی مواجه است که در شرایط بحرانی نظیر همهگیری کووید۱۹ بیشتر خود را نشان میدهد و در نشست امروز مختصات رابطهی نظام سلامت و روزنامهنگاران مورد بررسی قرار میگیرند.
دکتر حمید سوری در ادامهی نشست با مرور تجربهی یک سالهی مقابله با همهگیری کووید۱۹ بر اهمیت ارتباط نظام سلامت با روزنامهنگاران برای پیشبرد و ارتقای سلامت تأکید کرد و در عین حال به اختلالاتی که در ارتباط وجود دارد را در چهار محور برشمرد؛ محور اول، به فقدان مهارت و توانمندی ارتباط با رسانهها در میان متخصصان بازمیگردد. متخصصان در بسیاری از موارد، توانمندیهای اولیه برای حضور در یک رسانه مانند رادیو و تلویزیون را ندارند و این به فقدان آموزش ارتباط با رسانهها در طول دورهی تحصیلات دانشگاهی مربوط میشود. این در حالیست که در نظامهای دانشگاهی موفق دنیا متخصصان حوزهی سلامت شیوهی مواجهه و ارتباط با رسانهها را آموزش میبینند. محور دوم، به آشنایی اندک روزنامهنگاران با مفاهیم و اصطلاحات تخصصی روزنامهنگاران مربوط میشود. این امر مشارکت فعال روزنامهنگار را در تولید محتوای سلامت برای رسانهها به حداقل میرساند و در برخی موارد سبب انتشار اطلاعات نادرست و گمراهکننده میشود.
رئیس کمیته اپیدمیولوژی کرونا محور سوم موجد اختلال را ساختار نهادهای رسانهای میداند. نگاه غیراختصاصی بسیاری از رسانهها به حوزهی سلامت که سبب شده روزنامهنگارانی از حوزههای مختلف، حوزهی سلامت را پوشش دهند، سبب سطحیشدن پوشش رسانهای سلامت شده است و در بسیاری از موارد، حوزههای مهم سلامت از توجه رسانهها دور میماند.
سوری محور چهارم را «نامشخصبودن رابطهی روزنامهنگاران و متخصصان» بهویژه هنگام مواجهه با بحرانهایی نظیر همهگیری ویروس کرونای جدید ارزیابی میکند. فقدان مسیر روشن ارتباط سبب میشود که لزوماً مناسبترین و مطلعترین افراد به پرسشهای جامعه در حوزهی سلامت پاسخ ندهند. دکتر سوری در چنین وضعیتی نقد را متوجه هر دو طرف ارتباط میداند. روزنامهنگارانی که بهدلیل فقدان تخصص یا دقت کافی، مناسبترین مسیر پاسخ به پرسشهای خود را شناسایی نمیکنند و متخصصینی که با وجود عدم اشراف کافی به حوزهی موردنظر وارد ارتباط با نهادهای رسانهای میشوند و درنتیجه موجب انتشار اطلاعات گمراهکننده میشوند.
عصو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تأکید کرد: در حال حاضر، رسانهها جایگاه روشنی در ساختار مدیریت مقابله با بحران کووید۱۹ ندارند در حالیکه با توجه به تأثیرگذاری عمیق رسانهها در هدایت افکارعمومی، لازم است در تمامی فرایندها و سطوح، حضور فعالی داشته باشند.
سوری، در پایان سخنانش راه مقابله با اختلالات ارتباطی میان روزنامهنگاران و نظام سلامت را آموزش و ارتباط میداند. از نظر وی، ناآشنایی روزنامهنگاران و متخصصان با پیششرطها و اقتضائات ارتباط با یکدیگر مانع اصلی شکلگیری ارتباط مؤثر میان این دو گروه است و برای اصلاح فرایند، آموزشهای تخصصی کوتاه مدت و بلندمدت باید در دستور کار نهادهای رسانهای و نظام سلامت قرار گیرد. از سوی دیگر، گفتوگوی این دو گروه که دارای نظام ارزشی و سیستم تربیتی متفاوت هستند نیز بهعنوان یک راهکار مناسب برای رسیدن به فهم مشترک از مفاهیم حوزهی ارتباطات سلامت و تأمین منافع جامعه محسوب میشود.
زردار در خاتمه ضمن تشکر از دکتر حمید سوری، اظهار امیدواری کرد با توسعه حوزه میان رشتهای ارتباطات سلامت و تقویت امکان گفتگو میان روزنامهنگاران و متخصصان زمینههای ارتقای نظام سلامت و تامین هر چه بیشتر منافع عمومی تقویت شود.
نظر شما :