گزارش نشست ادبیات کودک و نوجوان با عنوان «پژوهش، خلق و نشر در حوزه ادبیات کودک و نوجوان»

نخستین نشست تخصصی ادبیات کودک و نوجوان با عنوان «پژوهش، خلق و نشر در حوزه ادبیات کودک و نوجوان» به همت پژوهشکده زبان و ادبیات، 16 مهرماه 1397 مقارن با روز جهانی کودک در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد. دبیر علمی نشست، دکتر مریم شریف‌نسب و مهمانان نشست، دکتر مریم جلالی (عضو هیئت‌علمی دانشگاه شهیدبهشتی)، دکتر مرجان فولادوند (نویسنده و پژوهشگر حوزه کودک و نوجوان)، مهندس سیدرضا کرّوبی (مدیرعامل انتشارات فنی ایران) و جمعی از اعضای پژوهشگاه، شورای کتاب کودک، دانشجویان و... بودند.
دکتر مریم شریف‌نسب، دبیر علمی نشست، در آغاز برنامه پدیدآورنده آثار کودک و نوجوان، پژوهشگر حوزه کودک و نوجوان و ناشر تخصصی آثار کودک و نوجوان را سه راس مثلث ادبیات کودک و نوجوان خواند و بیان داشت که برای بهبود وضعیت ادبیات کودک و نوجوان باید ارتباط وثیقی میان این سه رأس به وجود بیاید؛ ارتباطی که متأسفانه در ساختار امروز ادبیات کودک ایران وجود ندارد.

دکتر مریم جلالی در پاسخ به این پرسش که اساساً در حوزه ادبیات کودک و نوجوان، چه انواعی از پژوهش وجود دارد، گفت: بطور کلی سه نوع پژوهش در این حوزه قابل تصور است: نخست پژوهش‌هایی که بر اساس نیاز سنجی صورت می‌گیرد و قصد دارد خلأهای موجود را پر کند؛ دوم پژوهش‌هایی که بر اساس ذوق و سلیقه شخصی پژوهشگر انجام می‌شود؛ و سوم پژوهش‌هایی که مبتنی بر یک تئوری و برای انطباق‌دادن آن تئوری با متن کودک و نوجوان انجام می‌شود.

در ادامه، مرجان فولادوند در پاسخ به این پرسش که درحال حاضر ارتباط نویسندگان آثار کودک با حوزه پژوهش چگونه است، بیان کرد که متأسفانه ارتباط چندانی میان پدیدآورندگان و پژوهشگران در این حوزه وجود ندارد؛ زیرا بسیاری از نویسندگان اعتقاد دارند خلق ادبی، مبتنی بر الهام و شهود است و دانایی، الهام را مختل می‌کند! از نظر این افراد، نوشتن حاصل جوشش است نه کوشش و لذا دلیلی برای افزایش آگاهی و دانایی خویش نمی‌بینند.

مهندس سیدرضا کروبی نیز در پاسخ به ارتباط ناشران کودک و نوجوان با پژوهش‌های آکادمیک در این حوزه، گفت متاسفانه بسیاری از پژوهش‌های دانشگاهی، مدرک‌محور هستند نه کاربردی و بطور کلی گرهی از مشکلات کودک، نشر و جامعه باز نمی‌کنند. به‌رغم این، ظرفیت استفاده از پژوهش‌های کاربردی در ناشران (بویژه نشر نردبان) وجود دارد، همچان که در انتشارات نردبان تمامی کتاب‌های سبز (در حوزه محافظت از محیط زیست) و کتاب‌هایی که مهارت‌های زندگی را به کودکان می‌آموزد، با مشاوره متخصصان و بر اساس پژوهش‌های پیشین تالیف شده است.