مراسم نکوداشت هفته دفاع مقدس و گرامیداشت زنده یاد حمید سبزواری شاعر دفاع مقدس برگزار شد

دکتر قبادی: ما به نیاکان خود بدهکاریم
آنچه بیش از همه موجب شد یک وجب از سرزمین ما در هجوم هماهنگ صدام و هم‌پیمانان جهانی‌اش از دست نرود، عنصر فرهنگ و پشتوانه فرهنگی بود.


مراسم نکوداشت هفته دفاع مقدس و گرامیداشت زنده یاد حمید سبزواری شاعر دفاع مقدس در سالن حکمت پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد. در این مراسم دکتر حسینعلی قبادی، رییس پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی گفت: به عنوان کسی که در این عرصه یک ارتباطاتی داشتم، بعضاً قلم زده و شاهد نوشتارها و گفتارهای گوناگون درباره دفاع مقدس بودم، گاه این احساس به من دست داد که آنچنان که باید و شاید ما نگاه جامعی نسبت به دفاع مقدس نداریم و گاه حتی شاهد افراط و تفریط‌هایی هم در این راستا هستیم. بنده تصور می‌کنم اگر جنگ ایران در سرزمین دیگری اتفاق می‌افتاد احتمالا ما شاهد بروز نتایج دیگری در آن بودیم اصولا ملت‌هایی که صاحب تمدن کهن باشند با پدیده‌هایی که رخ می‌دهد به نوع دیگری برخورد می‌کنند ملت‌هایی که برای خود تمدن جعل کرده یا فاقد تمدن به حدی باشند که حتی نتوانند آن را جعل کنند آن زمان ارتباط برقرار کردنشان با پدیده‌ها به نوع دیگری است.
دکتر قبادی تأکید کرد: ما شاهراه تمدنی شرق و غرب هستیم با کشورهای مختلف ارتباطات تمدنی داریم  برخی کشورها الان بخشی از این ارتباطات را از ما گرفته‌اند با این حال ما به نیاکان خود بدهکار و وامداریم و باید با واکاوی تاریخ فرهنگی ایران، برای بازشناسی سرشت و سرنوشت دفاع مقدس تلاش کنیم.
دکتر قبادی در ادامه، نظرات خود را در رابطه با  دفاع مقدس را با این موضوع"فرصتی برای بازشناسی کارکرد فرهنگ در ایران" برای حاضران توصیف کرد و گفت: راسم نکوداشت دفاع مقدس فرصتی برای بازشناسی کارکرد دفاع مقدس در ایران است. از منظرهای گوناگون می‌توان به دفاع مقدس نگریست به نظر می‌رسد آنچه موجب شد در فرآیند دفاع مقدس هم دشمن تنبیه شود و هم یک وجب سرزمین ما در این هجوم از دست نرود، عنصر فرهنگ و پشتوانه فرهنگی و کارکرد آن در فرآیند هشت سال دفاع مقدس بوده است.

دکتر قبادی ادامه داد: از منظرهای گوناگون می‌توان به پدیده دفاع مقدس نگریست: نظامی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، دینی، معرفتی، رسانه‌ای و ...
در این مجال کوتاه، بنا بر نگاهی فرهنگی است و ادّعای ما این است که آنچه بیش از همه موجب شد هم دشمن تنبیه شود، هم یک وجب از سرزمین ما در هجوم هماهنگ صدام و هم‌پیمانان جهانی‌اش از دست نرود، عنصر فرهنگ و پشتوانه فرهنگی کارکرد فرهنگ در فرایند هشت سال دفاع مقدس بوده است.
وقتی سخن از فرهنگ به‌میان می‌آید، منظور تمام عوامل و مؤلفه‌های معنوی دخیل در طول دفاع مقدس است که اهمّ آنها عبارتند از:

۱-     باورهای عمومیِ دینی، ملّی و پشتوانه‌های تمدّنی، اسطوره‌ای و حماسی مردم ایران در طول تاریخ، در یک کلام ذهنیت تاریخی ـ تمدّنی آنان؛
۲-    مجموعه آرمانها، معارف و مؤلفه‌های انقلاب اسلامی و نمودهای معرفتی و گفتمانی آن که در مبارزات یکصد و پنجاه سال اخیر ایران و جهان ریشه داشته است؛
۳-    رهبری ممتاز و بی‌بدیل امام خمینی (ره) که تنها رهبر انقلاب در جهان بودند که کاملاً به عرفان علاقه‌مند و بر مبانی و مؤلفه‌ها و اصول و سلوک آن تسلط داشتند و عمیقاً به آن باورمند بودند و درعین‌حال از بینش و قدرت کُنش فوق‌العاده اجتماعی، سیاسی برخورداری داشتند؛
۴-    انسجام ملّی ناشی از شبکه‌های آئینی، اسطوره‌ای و ملّی که محصول مؤلفه‌های فرهنگی این ملت بوده است؛
۵-     احساس عمیق هویت مشترک ایرانی، اسلامی، اسطوره‌ای، آئینی، ملّی و دینی که دائماً بر پشتوانه روحی، روانی رزمندگان می‌افزود؛
۶-    رهیافت مردم‌سالارانه، مردم‌مدار و مردم‌محور که از متن و نصِ انقلاب اسلامی سرچشمه گرفته بود و بنیانگذار انقلاب دائماً به آن وفادار ماندند، و به آن ملتزم بوده‌اند، که خود ریشه در جهان‌بینی عارفانه وی داشته و محصول سلوک عرفان‌مدارانه او بوده است زیرا بنیاد انقلاب اسلامی در نظام معرفتی امام خمینی (رضوان‌ا... ) تکریم انسان بوده است، انسانی که خلیفه‌ا... است، از نظرگاه او خود حق دارد سرنوشت خویش را رقم بزند و کرامت او باید حفظ شود و امام بر خود فرض می‌دانست که به تکریم شخصیت فرد فرد ایرانی بپردازد و رزمندگان با تمام وجود این حقیقت را در امام حسّ می‌کردند؛
۷-    نگاه فرهنگی و اصالت دادن به فرهنگ و مقدم دانستن آن نسبت به امور دیگر؛
۸-     از منظر تحلیل فرهنگی، دفاع مقدس قادر شد نوعی سازگاری عمیق اجتماعی در ایران ایجاد کند، این سازگاری از دیدگاه مفاهیم فرهنگ، خود محصول مؤلفه‌های یادشده، بویژه رهیافت حفظ کرامت انسانی از سوی امام و ارزش قائل شدن برای مردم‌سالاری، تعمیق همسانی و همگرائیِ عناصر هویتی ملّی و دینی، تلقی دفاعی و غیر هجومی بودن جنگ و احساس مظلومیت ملت ایران و بازیابی حسّ اسطوره‌ای و بازیابی ارزشهای فرهنگ دینی و تمدّن ایرانی بوده است.

رئیس پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی همچنین یادآور شد: اکنون هم می‌توان با تکیه بر ماهیت دفاعی جنگ و جنگ‌طلب نبودن ایران، میراث با عظمت معنوی و فرهنگی آن را در گسترش فرهنگ گفتگو با جهان و تبیین جاذبه‌های رأفت‌آمیز پیامبر رحمت و فراخ‌تر ساختن قلمرو مهربانی در دنیا بازآفرینی کرد.
اصالت قائل شدن برای رویکرد فرهنگی در جنگ، ما را به‌سوی یافتن زبان مشترک با مردم دنیا رهنمون خواهد کرد و به انسان‌ها خواهد آموخت که هدف از خلقت ما جنگ نبوده است بلکه انسان برای با فضیلت شدن، اخلاق‌مدار بودن، در پیش گرفتن راه نوع‌دوستی و خداپرستی آفریده شده است. برپایه خوانش فرهنگی از جنگ و درپیش گرفتن رهیافت فرهنگی از دفاع مقدس می‌توان موانع توسعه آینده کشور را نیز بهتر شناخت و آنها را مرتفع ساخت.
والسلام علیکم ورحمه الله وبرکاته