پیام سرپرست پژوهشگاه بهمناسبت فرارسیدن ایّاما... دهه فجر و سالروز پیروزی انقلاب اسلامی
بسم الله الرّحمن الرّحیم
با سلام به حضور کلیه اعضای مکرّم پژوهشگاهفرارسیدن دهه فجر، فرصتی نیکو برای بازخوانش چیستی، چرایی، چگونگی و ترسیم آینده انقلاب عظیم اسلامی ما را فراهم میسازد.
شاید کوتاهترین سخن در چیستی این انقلاب بزرگ، وزنِ وجه فرهنگی، معرفتی و اجتماعی در برابر جنبههای سیاسی و واکنشها و تقابلهای نظامی آن باشد.
از این دیدگاه، انقلاب اسلامی؛ بر بازآفرینی نظام فرهنگی و معرفتی این سرزمین و این تمدّن کهن استوار بود.
این انقلاب را درحقیقت احیاء نظام و سازههای فرهنگی و بازیابی ظرفیت و توانش میراثهای معنوی و دینی این مرز و بوم میتوان تلقی نمود. درواقع سازههای درونی این انقلاب را عناصر دینی و معنوی مردم ما تشکیل داده است. اما با این همه، رویه دیگر این انقلاب پیوند با جهان نو، درک مسائل، نیازها و معضلات انسانها و داشتن رویکرد جهانی با همه ابعاد و لایههای آن بود.
سفر حضرت امام به فرانسه و اسکان در آنجا و تشکیل اتاق فرماندهی انقلاب در قلب اروپا و یکی از عمدهترین مظاهر تمدّن جدید، مشی عمومی امام از ابتدای نهضت از سال 1342 بهبعد و معاشرت و مؤانست ایشان با اصناف گوناگون مردم و دانشگاهیان از یک سو و احساس مسؤولیت ایشان در برابر سرنوشت محرومان و ستمدیدگان جهان بویژه مردم مظلوم فلسطین و ضرورت مقاومت در برابر ستمگران از سوی دیگر، جملگی وجه جهانی و انسانی انقلاب اسلامی را نشان میدهد.
علاوه بر این، مشرب عارفانه، باورها و سلوک متشرعانه و هوشمندیهای اجتماعی و سیاسی ستودنی امام بزرگوار نیز موجب شد تا انقلاب هم از اقبال عمومی وصفناپذیری برخوردار شود و هم وجه انسانی و جهانی آن بارزتر جلوه کند.
اگرچه در برخی جنبشهای استقلالطلبانه دنیای معاصر شخصیتهای معنوی و فرهنگی و علمی حضور مؤثر داشتهاند، مانند نقش گاندی در نهضت استقلالطلبی هند، اما در تمام انقلابهای دوران معاصر هیچگاه عارف سیاستمدار و دینسالاری در جایگاه رهبری یک انقلاب قرار نداشته است. این حقیقت خود نمودی از ماهیت فرهنگی ـ معرفتی ـ اجتماعی انقلاب اسلامی بهشمار میآید.
این مجال اندک بسط بیشتر را نمیپذیرد، لذا به چرایی این نهضت بزرگ اشاره میشود. محققان، دانشپژوهان، متفکران و سیاستمداران هر کدام در این باره سخن بسیار گفتهاند، اما به اختصار چنین به نظر میرسد: "چرایی" این نهضت با "چیستی" آن پیوندی عمیق برقرار میکند. اوّلاً بنیانهای فرهنگی، معرفتی و اجتماعی ایران در دوران جدید بر روی ریل خود حرکت نمیکرد و به نوعی تنافر و تباین دچار شده بود، ثانیاً بویژه روالها و بسیاری از نهادها و رویکردهای جاری دوران پهلوی با سازههای فرهنگی، معنوی و اجتماعی ایرانیان انطباق نداشت و در حقیقت ناسازوارگی بنیانی پدید آمده بود. حتی اگر تناقصها، نگرشها و وابستگیهای رژیم پهلوی نبود، باز هم زیر ساختها و بنیانهای فرهنگی و میراثی ایرانیان میطلبید که نظام فرهنگی معنوی و دینی ایران متناسب با ماهیت معرفتی و فرهنگی مردم ما تحولی پیشرو را درپیش بگیرد.
بنابراین وقوع انقلاب، بسیار شکوهمند و ابتهاج آمیز است، با کمترین تلفات انسانی، کمترین تخریب و تعطیلی، همراه با بروز شورانگیزترین صحنههای اجتماعی، معنوی و دینی، عالیترین مظاهر پیوست فرهنگی، بویژه آموزههای عاشورایی را حکایت کرد.
انقلابی که مظهر اتحاد و همدلی همه گروههای کشور بود و همه در آن سهمی موثر داشتند؛ از معلم، دانشگاهی، روشنفکر، روحانی، دانشآموز، کشاورز، کارگر، کارمند و نظامی و . . . جملگی در تفوق و رجحان قلم بر شمشیر، گل بر گلوله، منطق بر خشم، معرفت بر خشونت، صفا بر جفا اتفاق نظر داشتهاند.
به همین دلیل نیز امروز دنیا شاهد است که با رهبری داهیانه مقام معظم رهبری و با همت دولت تدبیر و امید، منطق انسانی انقلاب اسلامی در جهان میدرخشد و رویکرد معرفتمداری و حقیقتپیشگی آن علیه خشونتطلبی، داعشپروری و ترورطلبی و ناهنجاریهای اجتماعی و آشفتگیهای ذهنی و سیاست رعب و وحشت، پیش از هر زمان حقانیت خود را جلوهگر میسازد.
همراه با تجدید پیمان با شهیدان سرافراز انقلاب اسلامی و همه فداکاران آرمانخواه پاکباز این نهضت بزرگ، فرا رسیدن سی و هفتمین بهار آزادی را به همه پژوهشگران، کارشناسان و کارمندان عزیز و گرامی پژوهشگاه تبریک عرض میکنم.
با نثار خالصانهترین ارادت
حسینعلی قبادی
نظر شما :