متن پیام سرپرست پژوهشگاه به مناسبت آغاز هفته پژوهش
به مناسبت آغاز هفته پژوهش، دکتر قبادی، سرپرست پژوهشگاه، طی پیامی صمیمانه خطاب به مدیران، معاونان، اعضای هیات علمی و کارکنان پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی بر پاسداشت هفته پژوهش و عزم فراگیر برای تحقق اهداف سازمانی پژوهشگاه به مدد همبستگی و همدلی فراگیر تاکید کرد.
متن پیام بدین شرح است:
بسم ا... الرحمن الرحیم
در ابتدا، حلول ماه ربیع الاول را تبریک عرض می کنم و نیز تبریک می گویم ولادت پر برکت مولود این ماه را، نبی اکرم و اشرف مخلوقات عالم، حضرت محمد مصطفی، صلی‌الله‌علیه و آله و سلم.
هفته پژوهش را به همه استادان، محققان و پژوهشگران ارجمند و کارکنان شریف پژوهشگاه تبریک عرض می کنم.
خیر مقدم می‌گویم به همهٔ سروران گرامی؛ و قدردانی از همه دستاندرکاران برپایی مراسم هفته پژوهش، و تشکر از معاونان محترم، جناب آقای دکتر علم الهدی، سرکار خانم دکتر بروجردی، جناب آقای دکتر ربانی زاده، بویژه از جناب آقای دکتر امیری تهرانی، رئیس محترم ستاد برگزاری هفته پژوهش، روسای محترم پژوهشکده ها و مراکز، نمایندگان محترم پژوهشکده ها در ستاد هفته پژوهش؛ کارکنان و کارشناسان حوزه های مختلف را بر خود واجب می‌دانم و از خدای بزرگ پاداشی جزیل برای همه آنان مسألت دارم.
در اولین سال فعالیتهای پژوهشگاه در چارچوب برنامه توسعه راهبردی قرار داریم این سال مقارن است با سالی که از سوی مقام معظم رهبری به عنوان سال همدلی و همزبانی اعلام شده است، این تقارن را به فال نیک میگیریم چراکه با همدلی و همزبانی، محیط برای حرکت برنامه مدار فراهم تر و مناسب تر می شود.
بازتاب برنامه راهبردی توسعه در همه ابعاد و زوایای فعالیتهای پژوهشگاه در همین سال اوّل اجرای برنامه کاملاً به چشم میخورد، ما اکنون در ابعاد موضوعات همگرای پیش‌بینی شده در برنامه، شاهد شکوفایی پژوهشگاه هستیم ازجمله در موضوعاتی که نام برده میشود:
برگزاری همایشهای ملّی و بین المللی،
نشستهای علمی،
کارگاههای تخصصی،
به روز شدن وضعیت مجله ها و خروج آنها از وضعیت زرد و قرمز،
افزایش مخاطبان کارگاه ها و پرتال و سایت
فعالیتهای نظاممند و روزآمد هیأت جذب، هیأت ممیزه، هیأت امنا
ارتقای کمی و کیفی فعالیت های پژوهشی و اداری و مالی و فرهنگی،
افزایش بهرهوری سازمان،
روزآمدی اقدامات و همکاریهای گسترده حوزه کاربردی
افزایش همکاری با نهادها و سازمانها،
تقویت فعالیتهای انتقادی درون دانشگاههای مختلف کشور،
حرکت به سوی تحقق عملی شبکه نخبگانی علوم انسانی،
همکاری بیشتر اعضای محترم هیأت علمی در امور گوناگون ،
نظاممندی مدیریت حوزه پژوهش و آموزش و فرهنگی و اداری و مالی،
تقویت همکاری با انجمنهای علمی و دیگر سازمانهای مردم نهاد علمی،
اقدام جدی برای متوازن ساختن نسبت میان اعضای هیأت علمی و کارشناسان با جذب حدود 25 عضو هیأت علمی و طرّاحی ارتقای کارشناسان به دستیاری پژوهش،
اهتمام ویژه برای ارتقا نقش پژوهشگاه در سطح ملی بویژه ایفای نقش معین در برنامه ششم توسعه کشور با داشتن برنامه توسعه متقن و طراحی طرح جامع ملّی اعتلای علوم انسانی معطوف به پیشرفت کشور
اقدامات اولیه برای ایفای نقش فراملّی و ایفای نقش عملی پژوهشگاه در مجموعه نظام آموزش عالی و نظام برنامه ریزی کشور به صورت نهادینه و ماندگار،
شناسایی و اعاده برخی اموال و املاک پژوهشگاه،
تقویت فضای اعتمادسازی و روند همدلی،
ساماندهی چندین طرح کلان و تسریع در روند اجرای آنها بویژه طرح اطلس جامع فرهنگی کشور،
تأسیس 3 پژوهشکده جدید
جلوه هایی از نتایج همدلی و آرامش، تعامل و همکاری در پژوهشگاه است.
بخش دیگری از تاثیرات فرآیندها برنامه ریزی راهبردی توسعه و برآیند تلاش های گسترده استادان و محققان و پژوهشگران و سایر همکاران پژوهشگاه بر قابلیتها و تواناییهای سازمان، فراهم شدن شرایط و موقعیت تعامل با سازمانهای پیرامونی است، به عنوان شاهد مثال می توان به این نمونه ها اشاره کرد:
همکاری بسیار گسترده و عمیق با سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور،
برخورد ابتکاری و حضور فعال و ثمربخش در شورای هماهنگی رئیسان مؤسسات تحقیقاتی علوم انسانی کشور،
تقویت مناسبات با همه نهادهای دستاندرکار در امر تحول علوم انسانی، از دفتر مقام معظم رهبری گرفته تا وزارت متبوع و شورای تحول علوم انسانی دانشگاه ها و پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و مؤسسات ذیربط،
طراحی طرح جامع اعتلای علوم انسانی و سازمان دادن تشکّلی کاملاً فراگیر با نگاهی ملّی در این زمینه،
بازطرّاحی و ارتقاء سطح شورای متون و بازطراحی تشکیلات آن و جلب مشارکت فعال بسیاری از دانشگاه ها در این زمینه،
نهایی سازی اقدامات برای استقرار سامانه جامع پژوهشی،
طراحی شوراها و جلساتی که زمینه تعامل بیشتر با بدنه را گسترش دهد و فرصتهای کشف و بروز استعدادهای جوانتر و شکوفایی نظام مدیریت را فراهم سازد
استقرار عملی و تحقق مدیریت دانایی محور و مشارکتی در پژوهشگاه را عمق ببخشد،
به روزرسانی مطالبات حوزه نشر و شورای بررسی متون،
تبدیل وضعیت استخدامی 18 تن از همکاران قراردادی به پیمانی،
راهاندازی مدیریت آموزشهای آزاد،
راه اندازی دفتر کرسیهای نظریهپردازی، دفتر امور هیأت علمی، دفتر قطبهای علمی، دفتر نظارت و ارزیابی،
انجام مکانیزاسیون سامانههای حقوق و ثبتنام دانشجویان و مدیریت امور دانشجویان،
نیز جلوهای دیگر از فعالیتهای متمایز پژوهشگاه بوده است.
براین اساس، و به‌منظور تحقق اهداف پیش‌بینی شده، چند تقاضا از همکاران گرامی پژوهشگاه دارم:
1. اگرچه اولین سال اجرای برنامه مصادف شد با اولین سال فقدان استاد فقید، زنده یاد دکتر آئینه وند ـ رضوان ا... تعالی علیه ـ و متأسفانه مراسم هفته پژوهش امسال بدون حضور ایشان برگزار میگردد، ولی همه ما پیمان میبندیم که میراث گرانبهای کیمیای وجود آن استاد فرزانه که همانا اخلاق محوری و رویکرد اخلاقی و رعایت همه جانبهٔ اخلاق را در همه امور، و بویژه امور پژوهشی است پاس داریم. از این دیدگاه، اینجانب بیش از همه نیازمند یادآوری و تذکر هستم، اما در عین حال، هم این برنامه یادگار ایشان و نتیجه زحمات همه شما عزیزان است، هم سنت نیکوی اخلاق گرایی او میطلبد که با این گزاره موافق باشیم که؛ اخلاق مداری و دانایی محوری دو روی یک سکه و مایه قوام و دوام برنامه توسعه پژوهشگاه به شمار میآید.
در اینجا با تفألی که به غزلیات شمس برای بازخوانش این مراسم و گرامیداشت یاد آن استاد زندهیاد داشتهام، سه بیت از این فال نیکو از زبان مولوی در غزلیات شمس را به همه شما عزیزان پرمحبت، تقدیم میکنم:
در دو جهان، لطیف و خوش، همچو امیر ما کجا
ابروی او گروه نشد، گرچه که دید صد خطا
چشم گشا و رو نگر، جرم بیار و خو نگر
خویِ چو آب جو نگر، جمله طراوات و صفا
من ز سلامِ گرمِ او، آب شدم ز شرم او
وز سخنانِ نرم او، آب شوند سنگها
2. در کنار همه کوششهایی که برای ارتقاء نقش و جایگاه پژوهشگاه در سطح ملّی در حال پیگیری است، متأسفانه هنوز در نظام رتبهبندی مؤسسات پژوهشی در رتبهای که شایسته مکانت و منزلت آن باشد، قرار نگرفته است، اگرچه با افزایش سطح تولید علم در پژوهشگاه در دو سال اخیر از تولید سرانه 8/0 به 6/1، از طریق افزایش چاپ تعداد مقالههای علمی ـ پژوهشی گامهای بلندی به سوی ارتقاء رتبهبندی برداشته شد، اما تقاضای مجدانه آن است که با کوشش مضاعف و ساماندهی بهینه دانش و زایش اندیشه به جایگاه و رتبه مطلوبی رسانده شود.
3. مسلّم است که پژوهشهای بنیادی جزء وظایف و رسالت مهم این پژوهشگاه و ضامن زایش فرهنگ به مثابه پاسداری از وجه کارکرد تمدنی این سازمان خواهد بود و باید همیشه سهمی وافر در فعالیتهای پژوهشی ما داشته باشد، اما علوم انسانی برای پویایی و بالندگی خود در همه جای جهان ناگزیر از مکالمه با جامعه و تقاضاها و مسائل و نیازهای آن است، از این روی، پایه و اساس برنامه توسعه راهبردی پژوهشگاه، «نظام ملی نوآوری» (NIS ) فرض شده است. در مثلث ارکان نظام ملی نوآوری، یعنی «1. پژوهشهای بنیادی و نظری، 2. تعامل با جامعه و شناخت مسائل و نیازها، 3. جستن راهحل از مبانی نظری برای رفع نیازها» لازم است پژوهشهای این نهاد رویکرد کاربردی خود را توسعه و عمق بخشد ، از گذرگاه رهیافت برنامه توسعه راهبردی پژوهشگاه به خلق نظام و سازه هایی برای تصمیم درست تر منجر شده است و اقدامی است برای خو گرفتن با تفکر راهبردی و اقدامات مبتنی بر استراتژی و طی آن پژوهشگاه موفق شده به بازتعریف مجدد سازمان پژوهشگاه بپردازد و فرصتی برای ایجاد افزایش بهره وری از منابع انسانی و زمان و امکانات زیر ساختی خلق کند.
این برنامه قادر شده است ضمن ایجاد مزیت نسبی، استقرار تفکر آینده نگر را ایجاد کند
توجه ویژه به مسائل اساسی و اصلی سازمان در فرآیند تدوین برنامه مبذول شده است و بویژه مزیت انحصاری این برنامه پیش بینی گام ها و ساختارهای لازم برای اجرای برنامه است.
در این زمینه برخی اقدامات ستادی در حال اجرا برای تحقق برنامه توسعه راهبردی پژوهشگاه را به‌صورت خلاصه می‌توان چنین دسته‌بندی کرد:
- اطمینان از وضوح و شفافیت نقشه راه و آشنایی کامل بدنه سازمان با این برنامه
- کوشش برای رفع ابهام از برنامه های عملیاتی و سنجه ها و حصول توافق حداکثری در حوزه سنجه ها و روش اجرای برنامه
- اهتمام برای شناسایی ابتکارات استراتژیک و قرار دادن این ابتکارات در اولویت مناسبات سازمان
- کوشش برای شناسایی و اختصاص منابع مالی برای مخارج استراتژیک و تامین بودجه استراتژیک
- اقدام برای گزارش دهی منظم از برنامه و تلاش برای گزارش گیری های منظم با تاکید بر نوآوری ها
- اجرای برنامه راهبردی، ذیل رویکرد تفکر استراتژیک
- نفوذ فرهنگ برنامه راهبردی به عمق سازمان با بهره گیری از ابزارهای تعامل راهبردی
4. تقاضای چهارم، عنایت به عظمت کارکردی روحهای بزرگ و همتهای والا و طبعهای بلند است، روحهای بزرگ به فرهنگ آفرینی و تمدن سازی مدد می رسانند.
پژوهشگاه علوم انسانی با تکیه بر دانشمندان با فضیلت و مجموعه حرکت های دانشی و پژوهشی، بالقوه می تواند واسطه العقد بنا نهادن شالوده فرهنگ و نقش آفرینی در آینده تمدن این سرزمین کهن واقع شود، لازمه بزرگ ماندن روح، گذر از خرده بینی و جزئی نگری، داشتن سعه صدر و بلند طبعی و داشتن روحیه گذشت و اغماض عمیق، شکیبایی، خویشتن داری، صبر و حوصله است؛ همه ما مطمحنظر داشته باشیم، تمدن با تعامل، تفاهم و همدلی، شکل میگیرد و با انگاره های دیگر سنخیت و مناسبت ندارد.
خلل پذیر بود هر بنا که میبینی مگر بنای محبت که خالی از خلل است
این چراغ محبت را روشن نگه داریم.
فرهنگ و تمدن؛ با عینیت یافتن بیرونی جهان درون ماست، چنانکه تمدن و فرهنگ اسلامی، بروز خارجی جهان درون رسول اکرم (ص) بود.
البته لازمهٔ اتخاذ رهیافت تمدنسازانه و حرکت به سوی تحقق آن، باور جمعی ترجیح به اصالت گفتمان کار، کارمحوری و پرداختن به متن به جای حاشیهپردازیهاست.
5. همه با هم زیرساختها و تمهیدات گوناگون اجرای برنامه برنامه را فراهم سازیم و با کوشش مضاعف و همدلی بیشتر در تحقق سهم هر ساله برنامه اهتمام بورزیم، اگر موانعی هست با مشورت و تقویت ارکان نظام برنامهریزی در دفع آن همت بگماریم. تقاضای عمیق ما این است که نهایت همکاری با دفتر نظارت و ارزیابی کمیسیونهای ذیربط شورای راهبردی نظارت به عمل آید.
6. با نگاه پرورش و شکوفایی استعدادها به سرمایههای جوانتر جذب شده یا در حال جذب هیأت علمی بنگریم و با دادن نقشهای مناسب در مسیر فعالیتهای برنامه مدار و رویکرد اخلاقی، آینده پژوهشگاه را تضمین بخشیم.
7. از آنجایی که بزودی سامانه جامع و هوشمند پژوهشگاه مستقر خواهد شد، با استقرار سامانه پیشرفته و جامع پژوهشی، دستجمعی به سوی فعالیتهای منظم، همگرا و تولید اطلاعات نظاممند و تحقق سازمان هوشمند حرکت کنیم.
8. طرح جامع اعتلای علوم انسانی، برجوشیده از قلب برنامه توسعه ویکی از مصادیق بارز فعالیت برپایه نظام ملی نوآوری است و اقدامی بزرگ برای ارتقا جایگاه ماندگار و آسیبناپذیر پژوهشگاه و تبدیل آن به واقعیتی درخور شأن در سطح ملّی است، از همه محققان و اعضای محترم هیأت علمی برای پیشبرد این طرح بزرگ و جامع مدد میطلبیم. این طرح ویژگی‌های منحصر‌به‌فردی دارد که ازجمله آنها می‌توان به‌این موارد اشاره کرد:
- خاستگاه و منشأ این طرح، برآمده از اسناد بالادستی، اساسنامه پژوهشگاه و بویژه برنامه توسعه پژوهشگاه است؛
- این طرح از منسجمترین طرح ها برای خلق گفتمان تحول در علوم انسانی در چارچوب توصیه های مقام معظم رهبری در حوزهٔ علوم انسانی است؛
- این طرح دغدغهٔ دایهداران و بیدارگران و مصلحان جهان اسلام در 150 سال اخیر را دربردارد و کار نیمه تمام گذشتگان را به سرانجام میرساند؛
- طرح کاملاً شبکهای، مسألهمدار و با پشتوانهٔ آخرین مطالعات جهانی و ملّی تدوین شده است؛
- طرح از حیث راهبردی و پیوند میان نظریه و کاربرد و جامعیت و معطوف بودن به پیشرفت کشور، در تاریخ معاصر ایران و در میان کوششهای مشابه کل تاریخ پس از انقلاب اسلامی، بیبدیل و ممتاز است؛
- طرح کاملاً واقعگرایانه تدوین شده، هم متضمّن آخرین یافتههای دانش بشری و هم برجوشیده از مبانی دینی و فرهنگ بومی است؛
- این طرح، پشتوانهای ماندگار و مکمّلی استوار برای مجموعهٔ شورای تحول علوم انسانی و سازمانهای دستاندرکار اصلاح نظام درسی و تحول برنامههای آموزشی علوم انسانی است و سرمایهای ملّی تلقی میشود؛
- این طرح زمینهساز تحقق شبکه نخبگانی علوم انسانی در کشور است. با رویکرد بینرشتهای و با مشارکت نخبگان و سرآمدان پژوهشگاه و صاحبنظران تراز اول در سطح ملّی تعریف شده است.
- این طرح میتواند به منزلهٔ واقعیتی پیشران در عرصهٔ پژوهشهای حوزهٔ وزارت متبوع محسوب شود و جایگاه پژوهشگاه را در سطح جهان اسلام نیز ارتقا بخشد و مایهٔ غنیسازی برنامهٔ ششم توسعه در بخش آموزش عالی به حساب آید.
- در میان رهیافتهای موجود در حوزه علوم انسانی کشور :
- نظریگرایی محض بر مبنای چارچوبهای نظری متعارف دنیا
- نظریگرایی محض با اعتنا به دیدگاههای بومی
- کاربرد گرایی صرف و بر مبنای چارچوبهای نظری متعارف دنیا
- کاربردگرایی محض مبتنی بر دیدگاهها و نیازهای بومی
راه میانه و متعادل را پی گرفته و با ابتنا بر نظریه نظام ملّی نوآوری، جامع مزیتهای همه رهیافتها و به دور از کاستیهای افراط و تفریطی هریک از آنها است لذا طرحی متمایز و واجد نوآوری است.
نظر شما :