گزارش نشست «حد نوسان قیمت‌ها در بورس به‌عنوان مانعی در برابر توسعه مالی در ایران»
دومین نشست پژوهشکده اقتصاد به مناسبت هفتۀ پژوهش، در تاریخ 2/ 10/ 1403 با عنوان «حد نوسان قیمت‌ها در بورس به‌عنوان مانعی در برابر توسعه مالی در ایران» توسط دکتر ابراهیم التجائی و دکتر محمدعلی ابوترابی از اعضای هیأت علمی پژوهشکدۀ اقتصاد پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در سالن اندیشه برگزار شد.
خلاصۀ مطالب ارائه شده در این سخنرانی به شرح زیر است.
سال‌های متمادی است که دادوستد سهام و واحد‌های صندوق‌های سرمایه‌گذاری در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران و نیز اغلب معاملات در بورس کالای ایران تابع محدودیت‌های شدید تا نسبتاً شدید دامنه نوسان روزانه در ترکیب با حجم مبنا است و هر از گاهی این محدودیت‌ها بیشتر یا کمتر می‌شود، به گونه‌ای که معمولا در شرایط تشدید تنش‌ها و ریسک‌های سیاسی که قیمت سهام تمایل به کاهش دارد این محدودیت بیشتر و با فروکش کردن تنش‌ها، دامنه نوسان بازتر و به عبارتی محدودیت کمتر می‌شود. برای ایجاد این محدودیت دلایل متفاوتی مانند جلوگیری از نوسان شدید قیمت‌ها و متضرر شدن سهام‌دارن خرد و جلوگیری از دستکاری قیمت سهام ذکر شده است.
در این سخنرانی، ضمن تشریح کانال‌های گذار به توسعه مالی شامل تعمیق مالی، آزادسازی مالی، مدیریت ریسک و نوآوری مالی، برخی از پیامدهای محدودیت دامنه نوسان قیمت سهام در بورس و فرابورس ایران از لحاظ تأثیرگذاری بر کانال‌های گذار به توسعه مالی به شرح زیر مورد بررسی قرار گرفت:
پیامدهای حد نوسان برای تعمیق مالی
- کوتاه‌مدت شدن افق سرمایه‌گذاری
- کمرنگ شدن نقش بورس در تشویق و افزایش سرمایه‌گذاری و رشد اقتصادی
- تأخیر در کشف قیمت، کاهش درجۀ نقدشوندگی بازار سهام و در نتیجه، کاهش جذابیت بازار
- کاهش جذابیت خرید و فروش سهام با هدف کسب بازدهی قیمتی و رونق بازار دارایی‌های نامولد
- غفلت مسئولان و ناظران بورسی از اهمیت توسعه بازارها و تأثیر فساد
پیامدهای حد نوسان برای آزادسازی مالی
- ایجاد امکان دستکاری قیمت‌ها و افزایش فاصله میان ارزش بازار و ارزش جایگزینی شرکت‌ها
- اثر ربایشی و بیش‌واکنشی قیمت‌ها
- ساقط شدن بورس از ایفای نقش نماگری اقتصاد
پیامدهای حد نوسان برای مدیریت ریسک
- افزایش ریسک
- ایجاد هیجان کاذب و غلبۀ رفتار گله‌ای بر تحلیل‌های عقلایی و معقول
پیامدهای حد نوسان برای نوآوری مالی
- کاهش کارایی قیمت و کارایی بازار
- کاهش کارایی ابزارهای مشتقه و اختیارات و در نتیجه، افزایش ریسک
- ایجاد رانت سرخطی و شبهۀ لاتاری
در نهایت، پیشنهادهای اصلاحی به شرح زیر ارائه شد:
- حذف محدودیت دامنه نوسان روزانه قیمت سهام و استفاده از مکانیزم‌های دیگر
- افزایش موقت حجم مبنا
نظر شما :