گزارش بزرگداشت «هفته دفاع مقدس»
مراسم بزرگداشت «هفته دفاع مقدس» به همت معاونت فرهنگی و اجتماعی و با حضور سرهنگ جعفری، مدیر مرکز آموزش مرکز معارف جنگ ارتش، روز سه‌شنبه سوم مهرماه برگزار شد.
در ابتدای این مراسم دکتر حسینعلی قبادی، رئیس پژوهشگاه، ضمن گرامیداشت هفته دفاع مقدس گفت: «ما باید پیش از برگزاری چنین مراسمی، به هدف از برگزاری آنها بیندیشیم. آیا برگزاری این مراسم فقط نوعی امر متعارف و عادت است یا اینکه می‌تواند هدفی فراتر از آن داشته باشد؟». وی برای پاسخ به این سؤال با استناد به حکمتی از امام علی(ع) مبنی بر آنکه «بَقِیَّهُ السَّیْفِ أَبْقَى عَدَداً وَ أَکْثَرُ وَلَداً»، به این سوال چنین پاسخ داد: «هدف از برگزاری هفته دفاع مقدس افزایش دایره مخاطبان است تا ارزش‌های دفاع مقدس شناسانده و تداوم یابد و به نسل‌های بعد منتقل شود». ضرورت شناساندن ارزش‌های دفاع مقدس آنگاه روشن‌تر می‌شود که بحران‌ها و چالش‌های حوزه جوانان و نخبگان را بهتر دریابیم و از جمله برای نمونه به پدیدۀ شکاف بین‌نسلی توجه کنیم.
دکتر قبادی با ابراز تأسف از اینکه براساس آمار و ارقام به‌دست آمده از یونسکو، در سال 2009 ایران به عنوان کشوری معرفی می‌شود که بالاترین فرار مغزها را داشته است، گفت: «با بازکاوی جامع ارزش‌های دفاع مقدس و برگزاری نشست‌های علمی بیشتر در این حوزه، می‌توان ارزش‌های دفاع مقدس را بیشتر به نسل‌های جوان‌تر شناساند و به نسل‌های بعد منتقل کرد». وی افزود: «جنگ بخشی از واقعیت سرزمین‌مان است و موجب پیدایش نوعی ادبیات، هم به معنای عام و هم به معنای خاص، شده است که با نگاه فرهنگی می‌توانیم نحوه استدلال خود از این ارزش‌ها را برای نسل‌های فردا تبیین کنیم.»
رئیس پژوهشگاه در ادامه، پیشنهادهایی برای انتقال ارزش‌های دفاع مقدس و تداوم آن مطرح کرد و گفت: اولین پیشنهاد من این است که دست‌اندرکاران دفاع مقدس باید از گفتمان درون متنی خارج شوند تا همه افراد و اقشاری را که در جنگ شرکت داشتند، بشناسیم و با کمک آنها به انتقال ارزش‌های جنگ بکوشیم و دانسته‌های خود را به مخاطبان انتقال دهیم. دوم اینکه نگاه فرهنگی به جنگ داشته باشیم. تحلیل فرهنگی از جنگ می‌تواند یکی دیگر از عوامل تداوم ارزش‌های جنگ و دفاع مقدس باشد و در این راستا تاریخ، تمدن و اسطوره‌های کشورمان باید مورد توجه قرار گیرد. سومین پیشنهاد، کوشش همه جانبه برای همساز و سازگار جلوه دادن عناصر و مؤلفه‌های هویت ایرانی و دینی است که یکی از عوامل مهم پیروزی و رشادت‌های رزمندگان ما در جنگ بود و چهارم آنکه از زاویه زیبایی‌شناسی، ادبیات و هنر بیشتر به ارزش‌های جنگ بپردازیم و غیرمستقیم به تبلیغ آنها توجه کنیم.
دکتر قبادی در پایان سخنان خود ضمن تأکید بر این نکته که برای ما جنگ موجب تلائم و پیوند بیشتر آیین و رسوم ملّی و دینی شده است، گفت: «احترام به رزمندگان، احترام به شرف ایرانی است؛ احترام به جانبازان، احترام به عزت ایران است و فروتنی در مقابل شهیدان این سرزمین، فروتنی در مقابل شرف و عزت هر مسلمان است. اینها جزئی از واقعیت‌های سرزمین ماست و باید بتوانیم آنها را بیشتر بازکاوی کنیم و به نسل‌های جوان و دانشجویان امروزی بشناسانیم.»
در ادامه این مراسم دکتر کریمی علوی رئیس پژوهشکده مطالعات فرهنگی و ارتباطات و روایتگر دفاع مقدس در رادیو ضمن گرامیداشت یاد و خاطره رزمندگان و شهدای دفاع مقدس اظهار داشت:«من در آن سالها در رادیو گویندگی می کردم و نتوانستم به صورت مستقیم در جنگ حضور داشته باشم. تنها افتخار داشتم که دورادور روایتگر حماسه آنان باشم. ما به واسطه فداکاریهای ایشان قادر نیسنیم که به رزمندگان عزیز ادای دین کنیم».
وی با یادآوری ایام محرم، به پیوند دفاع مقدس و عاشورا اشاره کرد و گفت: «در آن سالها شهید آوینی که در گروه جهاد صدا و سیما حضور داشتند و از این طریق با ایشان آشنایی پیدا کردیم، با ما قراری گذاشتند که در رابطه با عاشورا و دفاع مقدس برنامه مشترکی بسازیم. من هنوز دست نوشته های ایشان را در آن سالها دارم. ایشان بسیار انسان شریف، دل سوخته، پخته و در عین حال کم گویی بودند. بعد از آزادی خرمشهر هم که من آن خبر را اعلام کردم، ایشان با همان هوشمندی که داشتند، آمدند و اصرار کردند که همان برنامه اعلام خبر آزادی خرمشهر فیلمبرداری شود تا در تاریخ ثبت گردد. ما خودمان ابتدا به دلیل صبغه رادیویی مخالفت کردیم، اما بعد با صحبتهای ایشان قانع شدیم و در نتیجه این ضبط شسد و ماندگار گردید».
این عضو هیأت علمی دانشگاه با ذکر خاطرات دیگری از آن دوران، خاطر نشان کرد: «آن نسلی که تبلیغات جنگ را انجام می دادند، به لحاظ سنی متوسط 25 سال داشتند و از لحاظ تحصیلی نیز در حد دیپلم و لیسانس بودند، اما در کار خود موفق بودند، بطوریکه بی بی سی و رادیو کلن و... از ما نقل قول می کردند. در حالیکه اگر مقایسه کنیم، اکنون مدیران ما بسیار با تجربه شده اند و سن و سالی پیدا کرده اند و در کنار آن از نظر تحصیلی در حد دکترا و استاد دانشگاه هستند، اما عملکرد رادیو و تلویزیون بسیار ضعیف شده، بطوریکه بسیاری از شبکه های کنونی داخلی در خانواده ها کور هستند و تنها بر روی شبکه های ماهواره ای تنظیم گردیده است».
وی تصریح کرد: «آن عنصری که در آن سالها وجود داشت و باعث موفقیت رادیو یا تلویزیون بود و اکنون متاسفانه تا حدودی کم رنگ شده است، صداقت است. در آن دوره ادا بازی وجود نداشت و لذا آنچه از دل بر آید، بر دل نشیند. اما چنانچه فقط در حد ظاهر باشد، بیشتر از سطح ظاهری هم تأثیرگذار نیست. ما در آن سالها توانستیم با همین عنصر صداقت، مخاطبین خود را پیدا کنیم».
دکتر کریمی علوی در انتها قطعاتی از سروده های سالهای دفاع مقدس و همچنین از سروده های جدید خود را برای مخاطبین خواند که با تشویق حضار همراه شد.
در ادامه سرهنگ دکتر جعفری مدیر آموزشی مرکز معارف جنگ شهید صیاد شیرازی در سخنان خود با ذکر اتفاقات و رویدادهای آن سالها اظهار داشت: «در سال 1364 من فرمانده گروهان ارتش بودم. من را انتخاب کردند که بروم در دل گردان سپاه (گردان مقداد) و با همدیگر عملیات مشترک برگزار کنیم. برادرم بسیجی بود و به من پیغام داد که حالا که تو به اینجا آمدی، بیا دنبال من که با همدیگر باشیم. من سراغ او و دوستش در منطقه عملیاتی ُبستان رفتم. فرمانده آنها گفت که آنها جلو رفته اند و وقتی برگشتند هر کدام یک مین بزرگ ضد تانک همراه داشتند. همزمان آتش خمپاره عراقیها شروع شد و یک فضای بسیار رعب آور و در عین حال مملو از گرد و غبار ایجاد شد. وقتی همه سر و صداها تمام شد، برادرم و دوستش شروع به خندیدن کردند».
وی تصریح کرد: «شما شنیدید که بسیجیها به مرگ لبخند زدند، اما من به عینه دیدم که آنها مرگ را به مسخره گرفته بودند. عین خیالشان هم نبود. مورد دیگر وقتی بود که قرار شد گروهان ارتش خط شکن شود. برادر من اصرار داشت که در گروهان ما باشد، ولی فرمانده مخالفت کرد و گفت به این دلیل که من نمی توانم جواب بسیجی های دیگر را بدهم، نمی توانم با این امر موافقت کنم. یعنی نسل بچه های جنگ برای مواجهه با مرگ پیشقدم می شدند و مخالفت فرمانده به این دلیل بوده که پارتی بازی برای برادرم می شده که خط اصلی حمله به دشمن باشد».
وی در ادامه تأکید کرد: «در بیان حق اهالی جنگ، حق هیچکس ادا نشده، چه برسد به اینکه بخواهند حق واقعی آنها را بدهند که در آن مورد اساساً دنیا گنجایش آن را ندارد که این حق ادا شود. یکی از گروههایی که حقشان در حوزه جنگ ادا نشده است، خانمها هستند. ما اگر در جنگ، با خیال راحت 80 یا 90 روز در جبهه بودیم و اصلاً دل نگرانی نسبت به خانواده خودمان نداشتیم، به خاطر حضور زنان و همسران بود».
سرهنگ جعفری خاطر نشان کرد: «آنچه که ماحصل جنگ است، امنیت و آرامشی است که 30 سال است ادامه دارد. من به سربازان هم می گویم که فرزندان سربازان هم به سربازی بیایند، ما دیگر درگیر جنگ نظامی نخواهیم شد. یعنی اثری که جنگ فقط در بُعد نظامی در دنیا باقی گذاشته، این است که هیچ کشوری در دنیا به خود اجازه شروع یک نبرد نظامی گسترده و همه جانبه را تا سالهای سال نخواهد داد».
وی با اشاره به آمارهای مرتبط با جنگ گفت: «5 میلیون انسان مستقیم در این جنگ 8 ساله شرکت کردند. 200 هزار شهید و 46 هزار آزاده و جانباز در این جنگ داشتیم. اینها هستی کمی نیست. بعد هم به معنی واقعی کلمه پیروز شدیم. چون خوابی که صدام برای ما دیده بود، این بود که ظرف یک هفته کار ایران تمام است. وقتی اولین توپ را شلیک کرد، گفت یک گردش یک هفته ای در ایران خواهیم داشت و به ایرانیان درسی خواهیم داد که فراموش نکنند. اما کار به جایی رسید که وقتی سازمان ملل قطعنامه صادر کرد، خود صدام ابتدا پیشنهاد آتش بس را داد».
وی در پایان اظهار داشت: «امام (ره) همان زمان گفتند دزدی آمده و سنگی انداخته تا ببیند که آیا صدای کسی بلند می شود؟ و اگر بلند نشد به تجاوزگری خود ادامه دهد. ولی جوانان رفتند و جواب دادند و البته با پشتیبانی که از صدام می شد، 8 سال این جنگ طول کشید. خدا به ما توفیق دهد که قدر این نعمت ارزشمند را بدانیم و از بیمه ای که ما را کرده که در آرامش زندگی کنیم، استفاده ببریم».
در انتهای این نشست دکتر ربانی زاده معاون اداری و مالی پژوهشگاه خاطراتی از دوران جبهه بیان کرد و سپس از رزمندگان دفاع مقدس پژوهشگاه تقدیر به عمل آمد.
نظر شما :