مراسم میلاد پیامبر اسلام (ص) در پژوهشگاه برگزار گردید
مراسم میلاد پیامبر اسلام (ص) در پژوهشگاه برگزار گردید
حجت الاسلام زائری: علوم انسانی و هنر دو بال هستند که باید با هم هماهنگ و همراه باشند
به مناسبت میلاد حضرت رسول اکرم(ص) و امام جعفر صادق (ع)، مراسمی توسط معاونت فرهنگی و اجتماعی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در روز چهارشنبه هفتم دیماه برگزار شد. در این مراسم ابتدا آقای دکتر حسینعلی قبادی، سرپرست پژوهشگاه، میلاد با سعادت نبی اکرم (ص) و امام جعفر صادق (ع) و همچنین میلاد حضرت مسیح (ع) را به همه مومنان و خداپرستان جهان و ایران تبریک گفت.
وی در ادامه اظهار داشت: از صحبت های دکتر علی شریعتی جمله ای همیشه در ذهن دارم که می گفت انسانها به اندازه سوالهایی که دارند یا بزرگ هستند یا کوچک. یعنی پرسش های آدمی در روزگاران مختلف به اندازه شخصیت اوست. بعد ها که بیشترمطالعه کردم، متوجه شدم ریشه این سخن در حدیثی از امام جعفر صادق (ع) است. امام میفرمایند شخصیت هر انسانی را از سه طریق می توان شناخت. اول از طریق سوالاتی که شخص میپرسد، می توان به شخصیت آن فرد ورود پیدا کرد. دوم اینکه آین آدم چه هدیه ای برای شما می آورد، هدیه از روی طمع است یا از روی اخلاص؟ و سومین مولفه شناخت انسان این است که چه پیکی را برای شما میفرستد، آن پیک نشانگر شخصیت و عظمت یا خدای ناکرده حقارت و غیر ارزشی بودن فرستنده است.
دکتر قبادی سپس اظهار داشت: از این مقدمه میخواهم نقبی بزنم به عظمت خداوند، از اینکه چنین رسول بزرگ، بی نظیر و خاتمی را برای ما فرستاد. شاید یکی از مولفه هایی که عظمت خداوند را برای ما روشن میکند، ارسال رسول و به ویژه خاتم الانبیاست.
ایشان در انتها تأکید کرد: خلیفه الله با شخصیت رسول اکرم (ص) معنا پیدا میکند. چرا به رسول اکرم (ص) میگویند خاتم الانبیا؟ یعنی همه انبیا وامدار این رسول گرامی(ص) هستند. همه انبیا در اطراف هستند و ایشان در مرکز و هدف، مانند انگشتری که خاتم آن در مرکز قرار دارد.
در ادمه این مراسم، قسمتهایی از فیلم «محمد رسول الله (ص)» ساخته آقای مجید مجیدی پخش شد و سپس حجت الاسلام محمد رضا زائری به ارزیابی کلی فیلم پرداخت.
حجت الاسلام زائری در ابتدای صحبت خود اظهار داشت: در ایام میلاد پیامبر اکرم(ص) در شرایطی میلاد را جشن می گیریم که به جرأت میتوان ادعا کرد حضرت محمد(ص) مشهورترین غریب جهان است. ما هیچ غریبی را نداریم که این همه مشهور باشد.از یک طرف فراگیرترین نام پسران در دنیا نام محمد است. بیشترین صحبت ها در مورد حضرت است، از صحبت های پاپ تا فیلم هایی که ساخته می شود، تا ستایشها و ناسزاهایی که گفته میشود. اما همه ما می دانیم که بیش از هر زمان دیگر پیام و رسالت آن حضرت و فضای دعوت او غریب و ناشناخته است. اگر بگوئیم او قبل از امام هشتم و امام علی (ع) مظلوم عالم است، درست گفته ایم.
وی در ادامه گفت: پیامبری که آمده بود غل و زنجیر از پای مردم بردارد، پیامبری که آمده بود مثل باران بر همه ببارد و به گفته مشهوری باران که شدی مپرس این خانه کیست، بر همه یکسان ببار. امروز به نام مبارک او سر می برند، او که آمده بود دختران را از زنده به گوری نجات دهد، به نام او زنان و دختران ایزدی و غیر مذهب خود را به کنیزی می برند. او که آمده بود احیاء کند و زنده کند، به نام مبارکش می میرانند و می کشند. امروز در کمال شهرت اگر بگوئیم از همیشه غریبتر است، بیجا نگفته ایم.
رئیس مرکز فرهنگی سید الشهداء تأکید کرد: اینجاست که تولید آثار هنری مثل این فیلم موضوعیت پیدا میکند. شرایطی که امروز داعش ایجاد کرده است، باعث شده در جهان، فضای بدگویی از پیامبر(ص) و اسلام هراسی به قدری گسترش یابد که مسلمانان برای زندگی کردن مشکل پیدا کنند. حتی روابط فرهنگی و به طور خاص در حوزه نخبگانی، مراکز فعال را دچار مشکل کرده است.
دکتر زائری با اشاره به رشته تحصیلی و رساله خود با عنوان "روابط اسلام و مسیحیت" اظهار داشت: تا پنج سال قبل از این جریانها، ارتباط بسیار راحت بود، اما الان موانع بسیاری ایجاد شده است.کاری که داعش و منسوبین آن در این پنج سال کرده اند، در طول 1400 سال گذشته نشده بود. تمام کتاب ها و اقدام هایی که علیه اسلام در طول 1400 سال انجام شده بود، به اندازه این پنج سال نیست و اثر منفی آن همچنان پیشتاز است.
وی در ادامه خاطر نشان کرد: فیلم «محمد رسول الله (ص)» مانند سایر فیلمها، نمیتوان گفت مطلق و کامل است، اما ساخته شدن این فیلم در شرایط فعلی کار بزرگی است و برای اثرگذاری در این فضا، کار بسیار خوبی است. فیلم از نظر هزینههای انجام شده، سطح توقع را در سینما بسیار بالا برد. همچنین جلوه های ویژهٔ به کار رفته در فیلم، سطح فنی سینما را ارتقاء داد.
وی در مورد راه نیافتن این فیلم به مرحله نهایی اسکار گفت ، به دلیل اینکه آیت الله خامنهای، حامی و بانی تولید فیلم بودند، فضای سیاسی ایجاد کردند و با حاشیه سازی و جوسازی ناجوانمردانه، اصل ماجرا را تحت الشعاع قرار دادند که موجب شد این فیلم موفق به ورود به مرحله نهایی اسکار نشود. در صورتیکه این حمایت خیلی هم عجیب نبود، چون همه کارهای بزرگ هنری دنیا را حاکمیت پشتیبانی می کند.
حجت الاسلام زائری در بخش دیگری از سخنانش به ارتباط حوزه علوم انسانی و هنر اشاره کرد و افزود: در حوزه مطالعات نظری و علوم انسانی هر چقدر هم کار کنیم، اگر به زبان مورد استفاده مخاطب ترجمه نشود، کار ابتر می ماند. این واقع بینی به نیاز مخاطب برمی گردد. اگر خروجی و نتیجه کار پژوهشگاه به زبان مخاطب ترجمه نشود، ابتر خواهد ماند. همه این مطالعات نظری برای آن طرف یعنی مخاطب است. از سوی دیگر اگر در حوزه عملی و عرصه واقعی هنر، این مطالعات نظری و پژوهش ها نباشد، هر چه تلاش در هنر صورت گیرد، بی نتیجه است؛ چون پشتوانه ندارد. بدین جهت حوزه مطالعات نظری و حوزه هنر دو بال هستند که باید با هم هماهنگ و همراه باشند.
رئیس مرکز فرهنگی سید الشهداء با ذکر مسائل مختلف حوزه علوم انسانی خاطر نشان کرد: یکی از مشکلات حوزه علوم انسانی این است که به شکلی که از ارتباط حوزه صنعت با بازار صحبت می شود، از حوزه ارتباط علوم انسانی با مخاطب صحبتی نمیشود. با اینکه افراد بسیاری مدعی علوم انسانی هستند، اما بیش از همیشه علوم انسانی غریب است. امروز هم متاسفانه نسبت شفاف و روشنی بین تولید نظری در علوم انسانی و خروجی علمی برای مخاطب، تعریف نشده است که این مشکلات زیادی ایجاد می کند. چون بسیاری از مواقع نیاز ما به اندیشه و دانش نیست، ممکن است دانش و اندیشه تولید شده باشد، اما نیاز مخاطب انگیزه است و به تعبیر استاد جوادی آملی، گاهی مشکل از جزم نیست، مشکل از عزم است. اینجاست که شاید هزاران اندیشمند هم نتوانند امیر نصر سامانی را از جا تکان بدهند. اما رودکی با نوای دل انگیز خود پادشاه را از جا بلند می کند. شاید مثال بوی جوی مولیان را اگر امروز بخواهیم تشبیه بکنیم، باید گفت شبیه کاری است که سینما و هنر انجام می دهد، چرا که گاهی مشکل از اندیشه نیست، مشکل از انگیزه است.
وی با ذکر مثالهایی در این زمینه گفت: وقتی پزشکی که خود سیگار می کشد، از ضرر و زیان سیگار می گوید، یا روحانی که از آخرت می گوید ولی خود به دنیا چسبیده است، این صحبتها اثری ندارد. مشکل این است که من آخوند شاید در مورد آخرت ساعتها حرف بزنم اما از آخرت نترسم.
وی به نمونه تاریخی در این زمینه اشاره کرد و اظهار داشت: بسیاری از علما اگر بخواهند آنگونه که مامون عباسی در مورد امامت صحبت میکرد، صحبت بکنند شاید نتوانند، اما مامون خود در مقابل امامت ایستاد. لذا مشکل گاهی از اندیشه نیست، مشکل از عزم و جزم است و اینجاست که توان و ظرفیت هنر به داد ما می رسد.
حجت الاسلام زائری تأکید کرد: تمام پژوهشهای علمی در حوزه مطالعات علوم انسانی، اگر از ابزار هنر و قابلیت ارتباط با مخاطب برخوردار نشود، بی نتیجه خواهد ماند. اگر هنر هم با همه قدرتش پشتوانه علمی و مطالعاتی نداشته باشد، کار آن نتیجه مطلوبی نخواهد شد و جزء سرگرم کردن مخاطب در بهترین حالت کاری نخواهد داشت. زمانی هدف محقق می شود که مطالعات و پژوهش علوم انسانی به کمک حوزه هنر بیاید. به عنوان مثال هرگاه یک مطلب علمی و جالب را در شبکه های اجتماعی می بینیم، متوجه می شویم اثر بسیاری روی ما، خانواده و اطرافیانمان دارد.
این فعال فرهنگی با اشاره به فیلم محمد رسول الله (ص) خاطر نشان کرد: در این فیلم صحنههایی دیده میشود که در آن مستندات تاریخی بسیاری وجود دارد، اما صحنه هایی هم هست که هیچ مستند تاریخی برای آن پیدا نمی کنید. شاید هیچ دلیل و مستند خاصی برای سفر پیامبر (ص) نداشته باشد، یا مثلاً در مدینه گلاب گیری و میوه های اینچنینی نبوده است. اما فیلم ساز، یا کارگردان ناچار است این قسمت را با سیاق تاریخی پر کند. بر اساس مطالعات تاریخی و جغرافیایی و استنادات تاریخی، مفروضی را در نظر می گیرد که قابل تائید باشد ولو اینکه استناد مشخصی نداشته باشد.
وی در ادامه گفت: امروز اگر مراکز علمی و پژوهشی داشته های خود را روی میز بگذرند، قطعاً جاهای خالی فراوانی را پر میکنند، اما متاسفانه این ارتباط وثیق و سازگار به وجود نیامده است. اگر در این محفل کارگردانان سینما، تصویرگران، و هنرمندان هنرهای تجسمی را جمع میکردیم و به آن ها می گفتیم هر چه سوال دارید بپرسید، مطمئناً سوال های بسیاری داشتند که باید پاسخ داده می شد.
حجت الاسلام زائری در انتها اظهار داشت: آرزوی ما این است که در حوزه علوم انسانی به بازار مخاطب و حوزه های هنری بیشتر توجه کنیم. کارگاههایی برای برقراری ارتباط سازگار بین مراکز پژوهشی و حوزههای هنری و نیاز مخاطب برقرار شود. بدون تردید اگر این هماهنگی ایجاد شود، دستاوردهای با ارزشی خواهد داشت. در مدیریت های موفق پزشکی، متخصص پزشک نیست، بلکه از حوزه مدیریت کمک گرفته می شود. امیدوارم در حوزه علوم انسانی نیز به جایی برسیم که به این ارتباط، علی الخصوص با مخاطب و هنر، اهتمام بیشتری نشان دهیم.
در انتهای این مراسم قطعه شعری با مضمون وحدت اسلامی توسط یکی از دانشجویان پژوهشگاه قرائت شد. همچنین توضیحات کوتاهی توسط خانم هرمزی در مورد برنامه های ورزشی پژوهشگاه مطرح گردید و از برگزیدگان مسابقات ورزشی تقدیر به عمل آمد. در پایان نیز برنامه موسیقی توسط هنرمندان اجرا گردید.
نظر شما :